In het debat donderdag over de rol van minister Ard van der Steur in de nasleep van de Teevendeal, richtten de oppositiepartijen, maar ook de PvdA, hun pijlen op de rol van premier Mark Rutte.
Volgens de PvdA had de premier in een eerder stadium de regie moeten pakken in de politieke afwikkeling van de deal die Fred Teeven als officier van justitie sloot met drugscrimineel Cees H..
Fractievoorzitter Attje Kuiken vindt dat de beantwoording van Kamervragen, die later niet bleek te kloppen, ook de verantwoordelijkheid van de premier is.
"Waarom heeft Rutte Teeven niet eerder gevraagd naar zijn herinneringen? Het eerdere antwoord was nogal formalistisch. Als de waarheid eerder boven tafel had kunnen komen had hij over formele lijnen moeten springen aangezien het om zulke cruciale vragen gaat", aldus Kuiken.
Betrouwbaarheid
De oppositiepartijen waren ook kritisch op het leiderschap van de premier, maar ook op zijn betrouwbaarheid.
"Het belangrijkste falen zit bij Rutte. Hij is een premier zonder regie, een premier zonder gezag", zegt PVV-leider Geert Wilders. "U bent met stip de onbetrouwbaarste premier die Nederland in lange tijd heeft gekend."
Ook Sybrand Buma (CDA) hekelt het gebrek aan regie van de premier in de kwestie: "Alles wat er gebeurde, gebeurde onder de neus van de premier."
Vertrouwen
Volgens D66-leider Alexander Pechtold gaat het debat over hoe het centrum van de macht omgaat met de waarheid. "Mensen gaan uit van integere, onkreukbare politici die het publieke belang dienen en niet hun eigen politieke belang."
Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Jesse Klaver (GroenLinks) vinden dat de afhandeling van de affaire het aanzien van de politiek heeft beschadigd. "Dit raakt het vertrouwen tussen Kamer en kabinet. En dus het vertrouwen tussen de politiek en de kiezer", zegt Segers. Klaver: "Daarom staat het vertrouwen van de burger in ons allemaal op het spel."
Bas Haan
Maandag deed Nieuwsuur-journalist Bas Haan in zijn boek De rekening voor Rutte opnieuw onthullingen in de zaak die eerder heeft geleid tot het opstappen van het VVD-justitieduo Ivo Opstelten en Fred Teeven.
In het boek beschrijft Haan dat Van der Steur zich als Kamerlid heeft bemoeid met de beantwoording van Kamervragen over de deal met drugscrimineel Cees H.. Ook blijkt uit de gedetailleerde reconstructie dat Rutte zich intensief bemoeide met de zaak, terwijl de premier altijd ontkende van de feiten op de hoogte te zijn.
De PvdA wil weten wat de premier wist. "Van der Steur heeft een rol gehad in het toedekken en verdraaien. De vraag is nu of hem dat is aan te rekenen."
Van der Steur
Tijdens het debat zal duidelijk worden of Van der Steur nog voldoende vertrouwen geniet van de Kamer.
Het was al bekend dat Van der Steur zich nadrukkelijk bemoeide met het opstellen van een persbericht en een Kamerbrief, maar de suggesties die hij bij de beantwoordingen deed zijn nieuw.
Opstelten wilde het bedrag van de ontnemingsschikking dat Teeven zich herinnerde (4,8 miljoen gulden in plaats van 2 miljoen gulden) aanvankelijk melden aan de Kamer. Dat was precies de informatie waar de Kamer naar op zoek was.
Op voorspraak van Kamerlid Van der Steur werd het bedrag geschrapt uit het persbericht, schrijft Haan in zijn boek. Dat resulteerde in het feit dat de Kamerfractie van de VVD wel op de hoogte was van het hogere bedrag van de schikking en de rest van de Kamer niet.
Debat over rol Van der Steur in Teevendeal
Grens
Nadat Opstelten en Teeven opstapten en Van der Steur minister werd, stelde Van der Steur in de Kamer dat hij als Kamerlid zijn grens trok toen op het ministerie het document met de hoogte van de schikking op tafel kwam.
"Als Kamerlid onthield hij de Kamer cruciale informatie, als minister liegt hij daarover", luidt het oordeel van Haan. Die observatie wordt breed gedeeld door de oppositie, al wordt er wel eerst op de beantwoording van de minister gewacht alvorens er een oordeel wordt geveld.
