Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) is bereid om steekproefsgewijs belastingafspraken tussen bedrijven en de Belastingdienst te toetsen op juistheid. 

"Er komen nu ik er zo over spreek wat ideeën opborrelen", zei Wiebes donderdag in de Tweede Kamer.

Sommige bedrijven willen zekerheid vooraf over hun belastingafdrachten en maken daarom eerst afspraken met de fiscus. Deze zogenoemde rulings worden vanwege privacyredenen achter gesloten deuren gemaakt. 

Dat moet zo blijven, vindt Wiebes. "Ik ga de vertrouwelijkheid niet opofferen. Dat is tegen de wet." 

Hij zei het principe van zekerheid vooraf hartstochtelijk te verdedigen. "Dat is niet alleen belangrijk voor grote bedrijven, maar ook voor kleine ondernemingen zoals een bed and breakfast." 

Schimmig

Deze werkwijze zorgt ervoor dat de SP en GroenLinks die afspraken omschrijven als schimmig. Deze partijen willen volledige openbaarheid. 

"Zekerheid vooraf, prima. Maar we hebben nu te maken met een woud aan geheime belastingafspraken. Dat noem ik valse concurrentie en daarom moeten die rulings openbaar", zegt GroenLinks-Kamerlid Rik Grashoff. De partijen vinden weinig gehoor voor hun oproep.

Wiebes begrijpt de zorgen, maar vindt het middel niet goed. Daarom zegde hij toe te kijken naar de mogelijkheid de belastingafspraken met steekproeven op bepaalde criteria te toetsen.

De bewindsman erkende dat niet alle afspraken die de Belastingdienst in het verleden met bedrijven heeft gemaakt de schoonheidsprijs verdienen. "De Belastingdienst zit onherroepelijk ook een keer fout. Ik hoor weleens: dat zouden we nu helderder vastleggen", aldus Wiebes.

Op de opmerking van SP'er Arnold Merkies dat de administratie bij de fiscus een rommeltje is, reageerde Wiebes fel. "Alle documenten worden centraal vastgelegd zodat we alles kunnen uitwisselen. Precies zoals we dat moeten hebben."

Strengere eisen

GroenLinks vroeg in het debat opnieuw aandacht voor scherpere eisen voor bedrijven die zich hier vestigen. Zodra er strengere normen gelden, zoals een minimaal aantal werknemers, is de kans op brievenbusfirma's kleiner.

Brievenbusfirma's kenmerken zich door alleen met een postadres in Nederland aanwezig te zijn. Zo wordt er wel gebruikgemaakt van gunstige belastingvoordelen, maar er vinden geen bedrijfsactiviteiten plaats.

Grashoffs oproep aan het kabinet, nagenoeg dezelfde als die hij eind vorig jaar in stemming bracht, kon in ieder geval op steun van de PvdA, SP, D66 en ChristenUnie rekenen.

Dat is op dit moment niet genoeg voor een meerderheid, maar de motie wordt volgende week in stemming gebracht. Als de Kamer zich met een meerderheid hiervoor uitspreekt, moet het kabinet voor 1 april laten weten op welke manier de strengere regels worden omgezet in wet- en regelgeving.