Interview Dijsselbloem: 'Wat wij als kabinet hebben bereikt is vrij revolutionair'
Als Eurogroep-voorzitter voerde Dijsselbloem slopende onderhandelingen met Griekenland over de toekomst van het land in de eurozone.
Ook kwam hij in conflict met de NS-top, bracht hij ABN Amro terug naar de beurs, verkocht hij Reaal aan het Chinese Anbang, botste hij met de Kamer over een gigantische naheffing uit Brussel en werd met pijn en moeite steun gevonden voor de begroting voor 2016.
Toch spreekt hij zelf niet van een zwaar jaar. "Nee hoor."
Uw voorganger Jan Kees de Jager vertelde ons in 2011 dat de twintigurige werkdagen er behoorlijk in hakten. En hij was niet eens Eurogroep-voorzitter.
"Ik herken de twintigurige werkdag niet. Ik vind het niet zwaar. Als ik vier uur zou slapen houd ik het niet vol, ik heb echt zeven uur nodig. Ik slaap goed en ik slaap lang."
Hoe kan het dat u het niet zwaar vindt?
"Ik word goed ondersteund. Ik heb een auto met chauffeur, alles staat klaar. Ik moest als Kamerlid veel harder werken."
"Die hebben anderhalve man ondersteuning, hollen van hot naar her, staan nog tot 's avonds laat op het station van Appingedam en moeten dan maar zorgen dat ze thuiskomen."
Ik denk weleens bij collega's: joh, je moet echt eens in de zon gaan liggen.
Maar als we naar de Griekse crisis kijken is het toch regelmatig voorgekomen dat verklaringen niet voor middernacht naar buiten kwamen?
Glimlachend: "De Eurogroep wordt heel streng geleid, dus die is meestal op tijd klaar. Maar we hebben ook weleens sessies gehad met Europese regeringsleiders over Griekenland waar ik als Eurogroep-voorzitter bij zat, die heel laat klaar waren."
"Eentje duurde de hele nacht en werd om 6.00 uur in de ochtend afgesloten. Dat is natuurlijk eenmalig en dat voel je wel in je lijf, maar een paar dagen later ben je daar vanaf."
U heeft ook het voordeel dat het bij u niet meteen te zien is dat u vermoeid bent, zoals bij uw collega Lodewijk Asscher.
"Oh…"
Dat is u nooit opgevallen?
(Dijsselbloem blijft stil en begint dan te lachen.)
U bent wel eerlijk toch?
"Ik denk weleens bij collega's: joh, je moet dit weekend echt eens in de zon gaan liggen."
Bij wie dan?
"Bijvoorbeeld bij Lodewijk."

Heeft u nou nooit wakker gelegen met de gedachte: misschien is er volgende week geen eurozone meer? De muntunie heeft aan een zijden draadje gehangen.
"Ik denk dat het beeld dat de eurozone aan een zijden draadje hing niet klopt. Als Griekenland er op het hoogtepunt van de eurocrisis was uitgevallen, was de euro en de monetaire unie weggeslagen, maar nu zitten we echt in een andere fase."
"De meeste landen bewegen weg uit de crisis en hebben weer economische groei, in de eurozone gemiddeld met bijna 2 procent per jaar."
U hebt dit jaar over de Griekse kwestie gezegd: ik ben klaar met de ideologische discussies. Bent u een realpolitiker geworden? Dus minder idealistisch, meer pragmatisch?
"We hadden maandenlang onderhandeld met de Grieken om belangrijke ingrepen voor elkaar te krijgen. Wij zeiden: ga nou eindelijk eens belasting heffen, bestrijd de corruptie effectief, enzovoort."
"In de Nederlandse context verdedig ik dat de infrastructuur van Schiphol tot in lengte van dagen in staatshanden blijft en dat het Rotterdamse Havenbedrijf gewoon een overheidsbedrijf is."
"Maar in Griekenland zijn zestienhonderd staatsbedrijven. Zestienhonderd! In een land met een mega staatsschuld. Een groot deel van die staatsbedrijven is overigens nog verlieslatend ook. Naar de defensie-industrie moet elk jaar weer geld."
"Ik weet niet of dat pragmatisme is, maar realistische politiek is het in ieder geval."
Bent u daardoor dan veranderd als politicus?
"Het heeft mijn opvatting versterkt dat goed bestuur er enorm toe doet. Je ziet gewoon de verschillen in Europa met Griekenland als extreem voorbeeld van slecht beleid. Niet alleen door de Syriza-regering die er pas een jaar zit, maar twintig jaar lang."
"Het klassieke voorbeeld is Noord- en Zuid-Korea. Niet dat ik Griekenland met Noord-Korea vergelijk, maar je ziet hoe belangrijk goed bestuur is. Zuid-Korea is één van de meest welvarende landen ter wereld terwijl Noord-Korea heel arm is. Dat zijn dezelfde landen met dezelfde cultuur, dezelfde historie en dezelfde taal."
Bij een crisis zie je in Europa opeens dat er overal gaten zitten en bouten loslaten.
Na de eurocrisis blijkt het ook rond de vluchtelingencrisis haast ondoenlijk om als Europa een eenheid te vormen. Stelt dat u teleur?
"Wat je in Europa steeds ziet is dat je in tijden van crisis opeens wel dingen voor elkaar kan krijgen. Dan blijkt ineens dat we bij het bouwen van Europa cruciale elementen zijn vergeten."
"Bij een crisis zie je dan opeens dat er overal gaten zitten en bouten loslaten. Dan gaan we snel de bouten aandraaien, de gaten dichten en alsnog het hang- en sluitwerk erop zetten."
"Ik ben geen Europa-idealist en al helemaal geen federalist. Ik vind niet dat Europa het antwoord is op alle grote problemen. Maar soms heb je grote problemen die je samen moet aanpakken. Asielbeleid is er daar één van."
Kabinet
Het kabinet kreeg van de oppositie een motie van afkeuring aan de broek vanwege de Teeven-deal. Is het niet gewoon tijd voor nieuwe verkiezingen? Het regeerakkoord is klaar, de VVD en de PvdA nemen meer afstand van elkaar. Rutte heeft al gezegd dat het geen doel op zich is om de rit uit te zitten.
"Ik zou er zeer voor pleiten dat dit kabinet eind volgend jaar nog steeds zit. Als minister van Financiën weet ik dat Nederland gebaat is bij economische en financiële stabiliteit. Daar hoort ook politieke stabiliteit bij."
"Bij een val van het kabinet staat het beleid anderhalf jaar stil. En stilstand is achteruitgang. En met verkiezingen gaan politici weer van alles beloven wat niet waar kan worden gemaakt. In ieder geval niet alles. Verkiezingen zijn het mooiste wat er is, maar eens in de vier jaar is wel voldoende."
Iedereen die denkt dat de huidige peilingen de uitslag worden, gaat zich vreselijk vergissen.
Dus eigenlijk is het uitzitten van de rit wel een doel op zich?
"Ja, omdat het gewoon goed is voor Nederland, goed voor de economie. Ik geloof ook niet dat het kabinet is uitgeregeerd. Als je ziet wat we hier nog dagelijks voor problematiek op ons bord hebben."
Ik had verwacht dat u als politiek dier wel weer eens zin zou hebben in een verkiezingscampagne.
"Daar kan ik me wel op verheugen. Dan mag ik even alle ketenen loslaten en voor dat cluppie gaan waar ik al zo lang mee ben vergroeid."

U vindt dat Samsom weer lijsttrekker moet worden, maar kleeft het kabinetsbeleid niet te veel aan hem? Dat wordt door de kiezer niet in dank afgenomen, blijkens de slechte peilingen voor de PvdA.
"Ik vind niet dat je leiders moet wisselen vanwege slechte peilingen. Dan zou de omloopsnelheid van politieke leiders enorme hoogte gaan nemen. Dan had Diederik al ver voor de vorige verkiezingen moeten aftreden."
Dus hij kan nog steeds premier worden.
"Ja."
Dat acht u echt nog mogelijk?
"Zeker." (glimlach)
"Iedereen die denkt dat de huidige peilingen de uitslag worden, gaat zich vreselijk vergissen. Ik heb ook vaker gezien dat Wilders of Pechtold bovenaan stonden in de peilingen, maar de uitslagen waren vaak toch heel anders."
"Wat wij als kabinet hebben bereikt is vrij revolutionair. Nederland is echt weer een interessant land. Dat merk ik als ik in het buitenland ben. Dan vragen mensen: wat hebben jullie gedaan?"
"We hebben zelf onze huizenmarkt en ons pensioenstelsel verwaarloosd. Zelf de kosten in de zorg uit de klauwen laten lopen. Dat vergt harde ingrepen, en dat maakt je niet populair, maar het resultaat voor Nederland begint wel erg overtuigend te worden."