Minister Lodewijk Asscher (Integratie) noemt de brief die Turkse Nederlanders thuis kregen met het advies op de Turkse AK-partij van de Turkse president Erdogan te stemmen "volstrekt ongepast" die bovendien op "gespannen voet" staat met de vrijheden in Nederland.

Dat zei Asscher donderdag tijdens het integratiedebat in de Tweede Kamer.

Volgens de minister zijn Turkse Nederlanders ongevraagd als Turkse onderdanen aangesproken. Asscher benadrukte dat Turkse Nederlanders individuen zijn die zelf moeten kunnen bepalen of en hoe zij hun stem uitbrengen bij de Turkse verkiezingen.

Intimidatie

Verschillende partijen in de Kamer beklaagden zich bij de minister dat het kabinet zich niet uitsprak in de richting van Ankara. 

CDA, SP en D66 noemen het stemadvies intimiderend en bedreigend, omdat de Turkse overheid de Turkse Nederlanders tot aan de voordeur weet te bereiken en willen dat Asscher de Turken duidelijk maakt dat hij geen inmenging in de Nederlandse samenleving duldt.

Een meerderheid van de partijen eist dat willen dat het kabinet de Turkse ambassadeur zo snel mogelijk op het matje roept en nog voor de verkiezing zondag opheldering verschaft.

Zover wil Asscher nog niet gaan. Hij wijst erop dat de Nederlandse ambassade in Turkije al om opheldering heeft gevraagd.

Hij zal met minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) onderzoeken hoe zij de kwestie het beste kunnen aankaarten in Ankara. In een brief die tijdens het debat naar de Kamer werd verstuurd schrijft Koenders begrip te hebben voor de Turkse Nederlanders die de actie van de AK-partij veroordelen. Hij zal bij zijn Belgische en Duitse collega's navraag doen naar de ervaringen daar.

Onzichtbaar

Tijdens het debat kreeg Asscher het verwijt onzichtbaar te zijn in het integratiedebat. De VVD vindt dat de PvdA-minister te voorzichtig is bij de aanpak van het salafisme, een stroming binnen de soennitische islam.

De VVD wil dat Asscher met een duidelijk plan komt om de geloofsstroming, die volgens de AIVD "antidemocratische en onverdraagzame" elementen bevat, aan te pakken .

Ook de SP maakt zich zorgen om het salafisme in Nederland. Kamerlid Sadet Karabulut vraagt zich af of Asscher "het probleem wel scherp op netvlies heeft".

Karabulut verwijt de minister "te zwalken" met het integratiebeleid. Net als D66 hoort de SP Asscher niet over de groeiende zichtbaarheid van het rechts-extremisme in Nederland. "Wat gaat Asscher doen tegen het groeiende rechts-extremisme", wil D66'er Sjoerd Sjoerdsma weten.

Volgens Asscher houden de veiligheidsdiensten de ontwikkelingen rond het rechts-extremisme in de gaten. In het actieplan discriminatie zijn er maatregelen genomen ter bestrijding van moslimhaat en bescherming van moskeeën, zei Asscher. Een apart actieplan is daarom niet nodig.

Vluchtelingen

Ook als het gaat om vluchtelingen moet de minister een extra stap zetten, vinden SP, D66 en GroenLinks. Er moet vanaf dag 1 dat de vluchtelingen aankomen in Nederland begonnen worden met het leren van de Nederlandse taal. "Waar blijft een plan van aanpak", vraagt D66 de minister.

Asscher en staatssecretaris Dijkhoff (Asiel) schreven eerder deze week de taallessen pas te verzorgen als vluchtelingen een verblijfsstatus hebben. Die duidelijkheid is er ongeveer na zes maanden. Dat is een te lange periode voordat de asielzoekers de taal leren, vindt ook de PvdA.

Volgens Asscher is het een enorme opgave om de vluchtelingen aan het werk te krijgen. Hij beloofde begin december met een plan te komen. PvdA en D66 vinden dat dat te lang duurt. De partijen vinden dat de integratie van vluchtelingen zo snel mogelijk moet beginnen.