Samen met de EU-commissaris Dimitris Avramopoulos (Migratie) is hij op het Griekse eiland Kos dat overspoeld wordt door migranten uit onder meer Syrië.

Europa moet handelen, zei Timmermans. Daarom komt de Europese Commissie woensdag met nieuwe voorstellen voor de eerlijke verplichte verdeling van migranten over heel Europa.

Zo moeten de drie landen die het meest geconfronteerd worden met de stroom migranten (Italië, Griekenland en Hongarije) worden ontlast, zei hij. Hij noemde de verdeling ''Europese solidariteit in de praktijk.''

In mei deed Brussel al een voorstel voor de verplichte herlocatie van 40.000 vluchtelingen over Europa. Maar de EU-landen schoten het verplichtende karakter af en wisten het met grote moeite eens te worden over de verdeling van ruim 32.000 migranten.

Timmermans wees erop dat de situatie alleen maar is verslechterd. Hij heeft dan ook het vertrouwen dat er nu een kans is. ''Wij zullen er voor vechten.''

Timmermans en Avramopoulos zegden Griekenland extra Europees geld toe voor de opvang van migranten. Geld komt snel beschikbaar voor de opbouw van opvangcentra en humanitaire hulp.

Video: Reactie Timmermans

De Nederlandse EU-commissaris onderstreepte dat ''Europa niet zonder grenzen kan''. Personen die geen recht hebben op asiel moeten teruggestuurd worden, zei hij.

Europa moet aan de ene kant een manier vinden om de grenzen goed te bewaken en aan de andere kant menswaardige opvang aan vluchtelingen te bieden.

''De asielcrisis zal een lange tijd duren. Die is niet heel snel voorbij'', waarschuwde Timmermans. Europa is een veilige haven en dus zal het migranten aantrekken. Alle Europeanen zullen de crisis voelen, maar als er samen wordt gewerkt dan zal de situatie in bijvoorbeeld Kos beter worden.

''Laten we ervoor zorgen dat de negatieve effecten van deze asielcrisis niet op de schouders komen van een paar landen, een paar eilanden.''

Minister Bert Koenders vindt dat De Europese Unie van ''heel veel emotie en retoriek'' tot actie moet overgaan om de vluchtelingenproblematiek het hoofd te bieden.

De Europese landen moeten ervoor zorgen dat een heleboel mensen die worden opgevangen in de regio niet ongecontroleerd verder reizen, betoogde de minister. ''Dat betekent dus diplomatie met landen als Turkije en andere landen.”

Koenders erkende dat solidariteit in de Europese Unie ver te zoeken is. Wel ziet hij dat ook de Oost-Europese landen nu bereid zijn te praten over een eerlijke verdeling van vluchtelingen.

Ook vicepremier Asscher benadrukt dat de Europese landen gezamenlijk in actie moeten komen. Dat zei hij vrijdag na afloop van de wekelijkse ministerraad.

"Het is duidelijk dat zich een enorme tragedie afspeelt op zee, aan de kusten van Europa, en dat we daar wat aan moeten doen. Nederland moet zich erop voorbereiden om een rol te spelen, met andere landen in Europa om dit afschuwelijke probleem beter te gaan beheersen," aldus Asscher.

"Dit is een gigantische humanitaire crisis aan de randen van Europa. Ik vind dat we als kabinet met andere EU-landen moeten werken aan een oplossing. We moeten in actie komen. Iedereen ziet dat hier sprake is van een urgent probleem: je ziet dat mensen op drift zijn, in de knel zitten, in het nauw, dat mensen dood gaan, daar moeten we iets aan doen.''

Asscher wilde niets zeggen over Nederlandse voorstellen, noch over wanneer die komen.