Volgens GroenLinks en de SP toont een rapport van de Algemene Rekenkamer aan dat Nederland een belastingparadijs is, de VVD ontkent dat ten stelligste.

De Rekenkamer stelde donderdag dat Nederland aantrekkelijke fiscale regels heeft voor multinationals, maar daarmee niet uit de pas loopt met andere Europese landen als het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en Luxemburg.

''Als je dat rijtje hoort, gaan toch alle alarmbellen rinkelen'', zegt GroenLinks-Kamerlid Jesse Klaver. Juridisch kloppen de belastingdeals die Nederland sluit met grote bedrijven, maar ''of het deugt is een tweede''. Het systeem is volgens Klaver failliet.

VVD-Kamerlid Helma Neppérus is het daar niet mee eens. Wel pleit ook zij er voor om in internationaal verband samen te werken om ''gekke dingen'' in het systeem te bestrijden. 

De Rekenkamer schrijft in dit verband over onbedoelde effecten. De belastingvoordelen voor multinationals pakken negatief uit voor ontwikkelingslanden en het midden- en kleinbedrijf.

Arnold Merkies van de SP zegt daarover: ''De koffiezaak op de hoek heeft last van de grote internationale keten die wel belasting kan ontwijken en zij niet. Dan heb je gewoon oneerlijke concurrentie.'' 

Neppérus is het ook hier niet mee eens. Mkb'ers hebben ook fiscale voordelen als een zelfstandigenaftrek en een lager tarief winstbelasting. ''En Albert Heijn is ook gewoon klein begonnen'', aldus Neppérus.

Wouter Koolmees (D66) noemt het ''onwenselijk'' dat multinationals met hun hoofdkantoor over de wereld zwerven op zoek naar lagere belastingen.

Verschillende fracties pleiten net als de Rekenkamer voor een internationale aanpak van de ontwijking en meer openheid bij het kabinet. GroenLinks wil zo snel mogelijk een debat met Wiebes.

Het CDA wil daarvoor eerst nog een hoorzitting organiseren, ook over de geheime belastingdeals die via Luxemburg lopen en woensdagavond werden onthuld. PvdA-Kamerlid Ed Groot is ''verontrust en verbolgen over deze schadelijke praktijken''.

Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën is verheugd met de conclusie dat het Nederlandse fiscale vestigingsklimaat aantrekkelijk is voor het internationale bedrijfsleven. ''Daarbij is belangrijk dat is geconstateerd dat we niet uit de pas lopen met het fiscale vestigingsklimaat van andere Europese landen'', aldus Wiebes.
 
Het kabinet is voortdurend bezig met het versterken van het vestigingsklimaat voor buitenlandse bedrijven, aldus Wiebes. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan het tegengaan van belastingontwijking.

''Nederland is daarom in internationaal verband bezig met het aanpassen van verdragen met diverse landen, waarbij de nadruk ligt op de antimisbruikbepalingen.''

Volgens Esmé Berkhout van Oxfam Novib bevestigt dit rapport dat het lastig is om een goed beeld te krijgen van de gevolgen van van het van tevoren maken van afspraken (tax rulings), zowel voor Nederland als voor andere landen.

"Wij zien in dit rapport dus een bevestiging dat er veel te weinig transparantie is over de afspraken die de Nederlandse belastingdienst maakt met grote bedrijven", aldus Berkhout in een reactie.

'Kamer heeft geen goed beeld van belastingontwijking' |  'Vooral mkb-bedrijven hebben last van belastingontwijking'