Eerder klonken uit oppositiepartijen, studentenorganisaties en experts zorgen om de toenemende schuldendruk als gevolg van het invoeren van een leenstelsel.

PvdA-Kamerlid Mohammed Mohandis wil dat minister Jet Bussemaker (Onderwijs) inzichtelijk maakt welke gevolgen het invoeren van een leenstelsel "op korte en lange termijn voor studenten heeft, hoe hoog een schuld wordt en wat dit voor consequenties heeft qua afbetaling".

Hij hoopt dat dit overzicht een einde maakt aan de, volgens hem, "indianenverhalen" die door tegenstanders worden verspreid over het leenstelsel.

"Over de hoogte van het schuldenbedrag verspreiden belanghebbenden onjuiste cijfers of laten zij het na om kanttekening of nuanceringen te plaatsen bij de door hen gebruikte cijfers", stelt Mohandis.

SP-Kamerlid Jasper van Dijk noemt de opmerking van zijn PvdA-collega "een gotspe". "Jongeren worden met torenhoge schulden opgezadeld. Dat zijn geen indianenverhalen, dat zijn de feiten."

Mohandis wil van Bussemaker weten hoe zij gaat zorgen voor goede voorlichting om eventuele leenangst weg te nemen.

Mohandis wil dat daarbij scholieren, studenten, ouders, leraren, mentoren, studieadviseurs en decanen nadrukkelijk worden betrokken.

Het kan wat hem betreft niet zo zijn dat jongeren uit sociaal-economisch lagere milieus door leenangst af zien van een studie. Mohandis wil onder meer dat er een app wordt gebouwd waarop iedereen zijn aflossing kan bijhouden. Ook moeten er mogelijkheden worden gecreëerd voor versneld aflossen.

VVD-Kamerlid Pieter Duisenberg vindt het een goede zaak dat jongeren meer verantwoordelijk worden voor hun studiekeuzes, maar ziet daarbij ook een rol voor de overheid.

"Nu met het studievoorschot de financiële consequentie groter is, is (financiële) voorlichting en ondersteuning in het maken van keuzes van groot belang", aldus Duisenberg.

Hij wil daarbij voorkomen dat schulden worden gemaakt voor andere doeleinden dan studeren. "Uit studies van budgetinstantie Nibud blijkt dat leningen 'voor fun' niet ongebruikelijk zijn. Hoe kan deze aanwending, anders dan wat strikt noodzakelijk is om te studeren, worden geminimaliseerd?", vraagt hij Bussemaker.

Ook middelbare scholen moeten daarbij hun verantwoordelijkheid nemen. "Hoe vroeger scholieren bewust worden, hoe langer zij de tijd kunnen nemen zich te informeren en opties tegen elkaar kunnen afwegen", stelt hij.

Vorige week waarschuwde tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer ook het Nibud voor schulden door het leenstelsel. De budgetinstantie pleit voor voorlichting in een vroeg stadium op middelbare scholen. Ook moeten afgestudeerden gestimuleerd worden om snel af te lossen.

"De norm lijkt te worden dat het normaal is om schulden te hebben in plaats van dat schulden moeten worden afgelost", aldus Anna van der Schors namens het Nibud.

In het voorjaar kwam Bussemaker met VVD, PvdA, D66 en GroenLinks tot een akkoord over invoering van een leenstelsel voor studenten. Ze stelde daarbij al tijdige en goede voorlichting van belang te vinden.

Volgens de minister zal de gemiddelde studieschuld volgens het CPB oplopen van 15.000 naar 21.000 euro, maar zullen de effecten hiervan beperkt blijven door de verlengde aflossingstermijn van 15 naar 35 jaar.

Dit najaar zal het wetsvoorstel in de Tweede Kamer worden behandeld. Voor 14 november is er door de studentenorganisaties een grote demonstratie aangekondigd op het Malieveld in Den Haag.