Minister Ivo Opstelten (Justitie) heeft zijn plannen om alle reisgegevens te kunnen verzamelen om jihadisten binnen Europa te kunnen volgen 'bijgestuurd' na kritiek uit de Kamer.

Dat maakte hij donderdag bekend tijdens een debat over jihadisme. 

Nog geen week geleden maakte hij samen met minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) een actieplan bekend om jihadisme harder aan te pakken.

De minister wilde aanvankelijk alle reisgegevens gaan opvragen en verwerken, maar de Kamer liet eerder al weten dit een te grote inbreuk in de privacy van mensen te vinden. Opstelten wil zich nu beperken tot de bestaande regels.

De nogal terloopse aanpassing door Opstelten tijdens het debat zorgde voor ergernis in de Kamer. Zo verweet D66-leider Alexander Pechtold hem dat het actieplan onzorgvuldig is opgesteld.

Ook CDA-leider Sybrand Buma raakte geïrriteerd door de onduidelijkheid die volgens hem door Opstelten werd gecreëerd. 

Ook ontstond ergernis in de Kamer toen Opstelten niet duidelijk kon maken hoe hij zijn plan zou willen uitvoeren om terroristen zonder tussenkomst van de rechter het Nederlanderschap te willen ontnemen.

Diverse oppositiepartijen verweten Opstelten bovendien dat hij niet eerder maatregelen heeft genomen tegen de gevaren van radicalisering.

AIVD

Buma vindt daarnaast het vorige week door het kabinet gepresenteerde actieplan tegen jihadisme te beperkt. 

Hij pleit onder meer voor het strafbaar maken van het verheerlijken van terreur, zoals afgelopen zomer te zien was bij demonstraties in de Haagse Schilderswijk.

Dat kwam hem op kritiek te staan van vooral Emile Roemer (SP), Bram van Ojik (GroenLinks) en Pechtold. Volgens hen is het onmogelijk voor de rechter om de strafbaarheid van verheerlijking te beoordelen.

Pechtold stelde dat het CDA daarmee pleit voor een "gedachtenpolitie". Volgens Roemer breekt Buma met zijn oproep de rechtsstaat af. Ook Opstelten stelde in het debat dat het CDA een grens over gaat.

Buma zei dat de grens voor de vrijheid van meningsuiting ligt bij waar gevaar "dreigt", in plaats van waar gevaar "begint". SGP-leider Kees van der Staaij ondersteunde het pleidooi van Buma wel.

Barbarisme

PVV-leider Geert Wilders haalde fel uit naar het kabinet, dat volgens hem "wegkijkt" voor de gevaren van de islam. Hij memoreerde dat hij deze week exact tien jaar geleden uit de VVD stapte. "Ik vertel al tien jaar hetzelfde verhaal over de islam", stelde hij en sprak daarbij over "een clash tussen barbarisme en beschaving".

Wilders las stukken uit de Koran voor om zijn pleidooi kracht bij te zetten dat dit boek "een license to kill" is voor moslims. 

Wilders botste stevig met Pechtold tijdens het debat. Volgens de D66-leider schuift Wilders alle moslims onder de noemer jihadist. Wilders wees erop dat 73 procent van de moslims in Nederland vindt dat Syriëgangers helden zijn. 

Segregatie

SP-leider Emile Roemer stelde eveneens dat het kabinet veel te lang heeft zitten slapen, terwijl in bepaalde wijken de radicalisering toenam. "Jarenlang hebben extremisten hun gang kunnen gaan", aldus Roemer.

Hij roept het kabinet op om niet alleen extremisten hard aan te pakken, maar ook de voedingsbodem aan te pakken.

"De regering stuurde de Kamer een lijstje met voorstellen zonder enige analyse, zonder enige visie. Niet over de oorzaken van radicalisering, over de slechte integratie en de toenemende segregatie", aldus Roemer.

Angstretoriek

Pechtold verweet daarnaast de eveneens aanwezige minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) "angstretoriek" door te spreken over "haatimams' en over radicalisering als "gif" in de samenleving.

"Ik neem hem bijzonder kwalijk dat hij het maatschappelijk debat, met zo’n term eerder ophitst dan tot bedaren brengt", aldus de D66-leider. Asscher herkende zich niet in de kritiek van Pechtold. 

PvdA-leider Diederik Samsom wil dat het kabinet steviger inzet op preventie. En volgens hem is radicalisering tegen te gaan als dit in een vroeg stadium wordt herkend en er "gedecideerd" kan worden ingegrepen.