Het kabinet legt de door de SP ingediende motie over de kernwapentaak voor de Joint Strike Fighter (JSF) naast zich neer. Deze motie is door een meerderheid in de Kamer, inclusief coalitiepartij PvdA, gesteund.

Regeringspartij PvdA blijft er echter bij dat de Joint Strike Fighter (JSF/F-35) geen kernwapens mag afwerpen. Dat heeft Tweede Kamerlid Angelien Eijsink van de sociaaldemocraten dinsdag gezegd.

Volgens haar heeft het kabinet nog tien jaar om overeenstemming in de NAVO te krijgen over de kwestie, omdat de F-35 het dan overneemt van de huidige F-16 en de kernwapentaak van Nederland "wat ons betreft dan eindigt".

Ze reageerde daarmee op een brief aan de Kamer waarin het kabinet dinsdag schrijft dat ook de F-35 kernwapens moet kunnen afwerpen, hoewel een Kamermeerderheid heeft gezegd dat de opvolger van de F-16 geen nucleaire taak mag hebben.

Volgens het kabinet betekent de wens van de Kamer een "belangrijke eenzijdige stap ten aanzien van de nucleaire taken die alle Navo-landen hebben. Dat is een zaak van alle Navo-lidstaten en niet alleen van Nederland".

De JSF wordt de opvolger van de F-16. Dat laatste toestel is wel geschikt om kernwapens af te gooien en moet in 2024 zijn vervangen door de JSF. Ook de JSF zal technisch in staat zijn tot de nucleaire taak.

Timmermans

Nederland kan de gezamenlijke afspraak dus niet zomaar opzeggen, zo oordeelt het kabinet. 

Maar de inspanning vanuit Nederland zal de komende tijd wel worden om van de kernwapentaak af te raken, zo wordt benadrukt in de brief. Daar heeft het kabinet ook nog tot 2024, als de JSF volledig operabel is, de tijd voor.

"Op het moment dat de opvolger van de F-16 aantreedt zou Nederland geen nucleaire taak meer hoeven te vervullen, omdat op dat moment de internationale afspraken binnen de Navo dit hopelijk mogelijk maken."

Minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken zal daar extra op inzetten. Het onderwerp moet op de agenda komen te staan van een Navo-vergadering in september.

Rusland

Dan moeten andere Navo-landen echter ook wat in zien in het afschaffen van kernwapens. Er geldt binnen Navo-verband ook een meerderheid voor, maar vooral Rusland wijst alle voorstellen hieromtrent momenteel af.

En juist Rusland is de grootste kernwapenstaat, aldus het kabinet. Vooral met dit land wil Nederland dan ook afspraken kunnen maken. Omdat ons land in de discussie een actieve rol wil blijven kunnen spelen, is het kabinet geen voorstander van eenzijdige besluiten.

Op vliegbasis Volkel liggen enkele tientallen Amerikaanse verouderde kernwapens opgeslagen, al is dit door het kabinet nooit officieel erkend.

Onzin

Jasper van Dijk van de SP reageert tegenover NU.nl furieus op de beslissing van het kabinet. "Het kabinet schoffeert met deze beslissing de democratie, omdat het de wens van een meerderheid van de Kamer naast zich neerlegt."

De reden achter het besluit noemt Van Dijk bovendien een 'formaliteit'. "Griekenland en Engeland hebben in het verleden eenzijdig besloten kernwapens van hun grondgebied te verwijderen, op bilaterale gronden. Dan zou je als Nederland ook moeten kunnen beslissen te stoppen met de kernwapentaak. Dat je dat als land niet zou kunnen doen is echt onzin."

Debat

De SP neemt dan ook "absoluut geen genoegen" met het besluit van het kabinet en wil snel een debat voeren over de kwestie. De oproep tot debat wordt gesteund door GroenLinks.

"Het is niet waar dat de wens van de Kamermeerderheid om af te zien van een kernwapentaak niet kan worden uitgevoerd vanwege NAVO-afspraken", zo vindt GroenLinks-fractievoorzitter Bram van Ojik.

Ook regeringspartij PvdA blijft er dus bij dat de JSF geen kernwapens mag afwerpen. Eijsink stelde dat het kabinet nog tien jaar heeft om de kwestie op te lossen. In de achterban van de PvdA ligt de aanschaf van de JSF politiek gevoelig en de partij stemde dan ook met moeite in met de aanschaf. In de zomer van 2012 wilde de partij nog uit het JSF-programma stappen.