De PvdA heeft na een urenlang fractieberaad vrijdag besloten nog niet in te stemmen met aanschaf van de JSF. Er zijn volgens PvdA-leider Diederik Samsom te veel onzekerheden.

Samsom zei dat zijn fractie nog niet toe is aan een 'voorzichtig ja of nee'.

"We kunnen de redenering van het kabinet wel volgen, wat betreft de ambities voor deelname aan internationale missies in de toekomst", aldus Samsom. "Maar we willen zekerheden of die missies ook haalbaar zijn. De onzekerheden zijn nu te groot."

De kwestie ligt zeer gevoelig bij de sociaaldemocraten. Veel afdelingen zijn tegen de aanschaf van de JSF. Zaterdag volgt een ledenraad van de partij in Zwolle.

Hennis

Minister Jeanine Hennis van Defensie stelde vrijdag na afloop van de ministerraad de twijfels bij de PvdA weg te kunnen nemen. 

"We gaan natuurlijk geen besluit publiceren als we twijfelen aan de beoogde inzet", aldus Hennis. In november volgt nog een debat in de Tweede Kamer waar ze alle vragen uit de Kamer zal beantwoorden. 

Ze zegt met vertrouwen uit te zien naar dit debat. Ze vindt het bovendien "oprecht prima" dat de PvdA-fractie dit debat voert over het kabinetsbesluit. 

Ook premier Mark Rutte sprak in zijn wekelijkse persconferentie uit met "veel vertrouwen" uit te kijken naar het debat. 

"In de parlementaire democratie werkt het nooit zo dat het kabinet roept en de Kamer volgt. Natuurlijk moet er een debat gevoerd worden", aldus Hennis. 

Rekenkamer

Donderdag zei Samsom al dat het op basis van een donderdag gepresenteerd onderzoek van de Algemene Rekenkamer onzeker is of de ambities haalbaar zijn. Zo zou niet zeker zijn dat er van de 37 aan te schaffen toestellen er altijd minstens vier beschikbaar zijn voor internationale missies.

Volgens de Algemene Rekenkamer zijn de berekeningen over de inzetbaarheid van de JSF als opvolger van de F16 ''niet helemaal compleet''. Hierdoor zou de inzet van de JSF voor vredesmissies niet gegarandeerd kunnen worden. 

Koers

Volgens Hennis is het van belang dat de PvdA koers houdt. "Iedere regeringspartij staat met de kop in de wind. Dat geldt ook voor de PvdA'', zo zei ze in antwoord op de vraag of ze zich zorgen maakt over de onrust binnen de partij.

Rutte stelde de aanschaf van de JSF nog steeds "een verstandig besluit" te vinden. Ook hij stelde het logisch te vinden dat daarna nog een debat in de Tweede Kamer volgt.

Hij wilde niet op specifieke vragen naar aanleiding van het rapport van de Algemene RekenKamer ingaan, omdat deze "in samenhang" moeten worden beantwoord tijdens het debat met de Tweede Kamer.

Minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken - PvdA) zei in Nieuwsuur "gelet op het verleden de scepsis van de Kamer terecht'' te vinden. Maar hij staat vierkant achter de beslissing om het te kopen. Hij vindt de risico's "aanvaardbaar en beheersbaar'' en zal de aankoop "met kracht van argumenten verdedigen in mijn partij''.