Dat schrijft Alex Brenninkmeijer in een brief aan de formateurs.

Hij constateert dat er te weinig aandacht is voor de uitwerking van regelingen en dat veranderingen elkaar nu in een te hoog tempo opvolgen. Hierdoor vreest hij dat de burger in de knel raakt.

Een groot probleem is volgens Brenninkmeijer dat het lang kan duren voor er echt duidelijkheid is. "Zo kan het dankzij onze zorgvuldige procedures maanden of jaren duren voordat uiteindelijk definitief rechten en plichten van burgers vastgesteld zijn", schrijft hij.

"Als je in een concreet geval met deze onzekerheid geconfronteerd wordt, kan dit grote problemen opleveren, zeker bij slinkende huishoudbudgetten."

Hij wijst erop dat het vaak jaren duurt voor een toeslag of terugbetaling definitief wordt vastgesteld. Een voorlopige aanslag wijkt regelmatig af van een definitieve aanslag. Dat gebeurt onder andere rond toeslagen voor huur, kinderopvang en zorg.

"Stel dat je als gehandicapte in het hier en nu je thuiszorg moet organiseren, terwijl pas twee jaar later vast komt te staan welk budget je daarvoor zou hebben gehad?", stelt hij dan ook.

De Nationale Ombudsman ziet als oorzaak ook de voortdurende wijzigingen en verfijningen in regelgeving, waardoor 'slechts enkele specialisten begrijpen hoe de verschillende overheidssystemen werken'. Ook wordt er onvoldoende samengewerkt, waardoor het voor de burger vaak niet meer duidelijk is waar nou wel of niet recht op bestaat.

Brenninkmeijer stelt veel gesprekken te voeren met mensen in het veld. "Hoe lossen we lastige problemen op, wanneer met zoveel regelgeving en zoveel verschillende budgetten gewerkt moet worden?", schrijft hij. "Ja, een professional vindt wel een oplossing, dan verzucht hij tegelijk dat het ondanks regelgeving en budgetten is gelukt."

De Nationale Ombudsman adviseert dan ook te kiezen voor uitvoerbaarheid en eenvoud. Daarvoor moeten er minder vaak wijzigingen worden doorgevoerd en moeten ministeries zorgen voor betere afstemming. De burger moet volgens hem in het hier en nu rechtszekerheid over financiën krijgen.

Ook pleit hij voor meer vertrouwen richting de burger, uitvoeringsinstanties en professionals. Er moet worden voorkomen dat alles wordt dichtgeregeld:

"Liever een hardheidsclausule voor uitzonderingsgevallen dan allerlei moeilijke uitzonderingsregels, die elk weer tot lastige tot lastige uitlegvragen en ongewenste uitkomsten kunnen leiden, omdat niet iedere uitzonderingssituatie te voorzien is."