
'Niet veel coalities mogelijk'
De eerste exitpolls laten woensdagavond een nek-aan-nekrace zien tussen de VVD van Mark Rutte (41 zetels) en de PvdA van Diederik Samsom (40).
De overige prognoses zijn: de SP op 15 zetels, de PVV en het CDA beide op 13 zetels, D66 12, GroenLinks: 4, ChristenUnie: 4, SGP: 3, Partij voor de Dieren: 2, 50PLUS: 3.
Mogelijke kabinetten op basis van de prognose:
- (c)Novum
De prognose:
- (c)Novum
Veroordeeld
Op basis van de eerste prognoses concludeert politicoloog van de Universiteit van Amsterdam Philip van Praag dat VVD en PvdA tot elkaar veroordeeld zijn. Volgens hem gaat de verdeling in de Eerste Kamer een belangrijke rol spelen in de informatie en de formatie.
''Ik weet niet of er een partij op zit te wachten om een coalitie van alleen de PvdA en de VVD te gedogen in de Eerste Kamer", aldus Van Praag. "Wellicht dat D66 of het CDA dat doet. Maar de Eerste Kamer bindt zich niet makkelijk, dus dan moet je toch de informatie in met één of twee partijen extra.''
Hoofdpijndossiers
Volgens de politicoloog zouden de twee grootste partijen kunnen aftasten welke onderwerpen zonder problemen door de Senaat komen en wat de hoofdpijndossiers zijn. Dan zouden de PvdA en de VVD samen aan de slag kunnen.
''De informatie gaat dan voor een deel om de persoonlijke verhouding. Die lijken mij redelijk, het is niet zoals met Bos en Balkenende.''
''Of Rutte of Samsom zal echter wel in de Kamer gaan zitten, dus het is de vraag wie er vicepremier wordt'', analyseert Van Praag.
Vermeend
Ook voormalig PvdA-minister Willem Vermeend ziet weinig andere mogelijkheden dan dat VVD en PvdA samen in een kabinet gaan zitten. Dat worden moeilijke onderhandelingen, zo voorspelde hij woensdagavond tijdens de PvdA-bijeenkomst in Amsterdam.
''Maar de uitslag maakt alle andere combinaties moeilijk'', aldus Vermeend. ''De Nederlandse kiezer heeft gekozen voor stabiliteit om twee grote stromingen groot te maken. Ze zullen het uiteindelijk eens moeten worden.''
De Grave
Ook volgens VVD-prominent Frank de Grave wordt de formatie nog een puzzel. Maar hij ziet wel mogelijkheden voor een tweepartijenkabinet.
''Laten we het gewoon proberen. Geen meerderheid in de Eerste Kamer? Ik zit zelf in de Eerste Kamer, en ik ben er niet zo bang voor.'' De Grave gaat ervan uit dat andere middenpartijen het beleid van een VVD-PvdA-kabinet niet snel zullen wegstemmen in de Senaat.
Lees profielen van en uitgebreide interviews met de lijsttrekkers