
'Staatssecretaris Van Zanten heeft haar best gedaan'
Dat zegt PVV-Kamerlid Fleur Agema in een interview met NU.nl. "Ik vind het onterecht zoals de staatssecretaris onder vuur heeft gelegen."
Hoe kijkt u wat de zorg betreft terug naar de afgelopen twee jaar, met de PVV als gedoogpartner?
"Het was heel bijzonder dat we extra geld konden organiseren waar dat het hardst nodig is: in de verpleeg- en de verzorgingstehuizen."
"Ook de beginselenwet is belangrijk, waarmee ouderen en gehandicapten binnen een instelling bepaalde rechten krijgen."
Toch zijn juist deze plannen uiteindelijk niet door gegaan. Heeft de regering voldoende haar best gedaan voor de PVV-punten?
"Het convenant was gesloten voor de 12.000 extra handen aan het bed, maar daar hebben de Kunduz-partijen een streep door gehaald. Ook de beginselenwet lag klaar, maar werd na de val van het kabinet controversieel verklaard. Dat valt Veldhuijzen Van Zanten niet te verwijten. De staatssecretaris heeft erg haar best gedaan."
"En wat ik fantastisch vind, is dat de staatssecretaris vanuit het ministerie de drijvende kracht is geworden achter mijn idee voor een proef met regelarme zorginstellingen. Zonder haar, en met haar een enthousiast team, was die proef er niet gekomen."
"Ik vind het dan ook heel erg onterecht zoals zij onder vuur heeft gelegen de afgelopen kabinetsperiode, zeker toen ze die motie van wantrouwen kreeg vanwege de bezuiniging op het persoonsgebonden budget (pgb). Ik was ook niet blij met de maatregel, maar hier reageerden partijen echt als bloedhonden."
Met uw steun voor het zorgbeleid van deze regering, steunde u ook verdere marktwerking in de zorg. Was dat moeilijk?
"Ja, want wij staan eigenlijk tussen de VVD en de SP in. Beide zien de zwarte bladzijde van hun eigen visie niet."
"Teruggaan naar het vorige systeem zoals de SP wil, het budgetmodel, betekent maandenlange wachtlijsten en geen enkele prikkel om te verbeteren en te innoveren."
"Tegelijkertijd is de vlucht naar voren van de VVD ook niet goed. Er zitten nog veel fouten in het systeem, dus je moet die gang naar marktwerking stap voor stap aanpakken en veel evalueren. Wij willen nu eerst pas op de plaats."
"Zolang er bijvoorbeeld niet voldoende specialisten zijn, lukt het ook niet om die te laten concurreren. Daarom willen wij dat de numerus fixus bij de studie geneeskunde geleidelijk wordt afgeschaft. "
Toen het kabinet viel, lag er nog het wetsvoorstel dat winstuitkering door ziekenhuizen aan investeerders mogelijk maakt. Dat is controversieel verklaard. Zou u hebben ingestemd?
"Dat was onderdeel van het regeer- en gedoogakkoord natuurlijk. Of ik daar nu ook mee zou instemmen, moeten we nog bezien."
"Het is mooi als een ziekenhuis een belangrijk apparaat kan kopen doordat iemand geld wil investeren. En als er dan ruime tijd overheen gaat voordat zo'n investeerder er winst uit kan halen, dan vind ik dat eigenlijk wel goed."
"Het gaat dus om de kleine lettertjes en de zorgvuldigheid. Zolang zieke mensen er baat bij hebben, wil ik het zeker bekijken."
Marcial Hernandez, die onlangs uit de PVV stapte, vertelde dat u zou hebben gezegd: 'Als ik een visie op de zorg moet schrijven, kan ik net zo goed stoppen.' Wat bedoelde u hiermee?
"Ik wil niet ingaan op alle rariteiten die de wereld ingeslingerd worden. Maar de reden dat ik tot nu toe geen visie heb geschreven, is dat alle visies van partijen op de zorg later weer achterhaald zijn. Dat vind ik oneerlijk. Ik ga niet een verhaal schrijven wat over een paar jaar niet meer actueel is."
"Het tweede is, dat ik de visie in één zin in mijn hoofd heb. Daar hoef ik niet interessant over te doen. In de zorg gaat het om de mensen die de zorg het hardste nodig hebben. Bovenaan de piramide zijn de paar mensen die veel zorg nodig hebben en die ook heel duur zijn, en naar beneden toe zijn er steeds meer mensen die steeds minder zorg nodig hebben."
"Het grenspunt is de afhankelijkheid van zorg. Op die mensen die echt afhankelijk zijn, mogen we niets beknibbelen. Wel moeten we goed kijken naar het systeem en de verspilling."
Er wordt veel gewezen op de stijgende zorgkosten die op termijn onhoudbaar zouden worden. Hoe kijkt u daar tegenaan?
"Ik vind absoluut dat er een houdbaar systeem moet zijn, maar er moet ook een aantekening worden geplaatst bij die hysterische verhalen. Het is allemaal glazen bol kijken."
"Het zou al enorm schelen als de zorg veel kleinschaliger wordt ingericht bij mensen in de buurt. Daarmee krijg je zowel persoonlijker en betere zorg, als geen onnodige bureaucratie."
Minister Edith Schippers zei onlangs nog dat meer efficiëntie en minder verspilling hooguit enkele honderden miljoenen euro's opbrengen, waar tientallen miljarden nodig zijn.
"Toch zou kleinschaligheid al een forse systeemwijziging zijn. Ook de 'pretpoli's' van ziekenhuizen vertegenwoordigen zo'n fout in het huidige systeem. Dat deed voorheen de huisarts allemaal, wat veel goedkoper is."
"We zouden eigenlijk moeten zeggen dat een ziekenhuis hetzelfde budget krijgt voor handelingen die een huisarts ook kan doen. Dan doen ze het natuurlijk niet meer."
Schippers stelt desondanks: je komt er niet onderuit om het eigen risico te verhogen en scherp naar de AWBZ te kijken.
"Het verhogen van het eigen risico is de grootste misvatting die in de zorg bestaat. Het is alleen maar een geldinstrument. Het remt mensen wel iets af, maar de kosten van mensen die zorg mijden, zijn op termijn veel hoger."
"En ik ben benieuwd wat er uit de AWBZ kan dat zoveel oplevert. Het lijstje wat een paar mensen laatst in de Volkskrant opsomden, levert misschien honderd miljoen euro op.
Tot slot. Waar de PVV zich als een van de weinige partijen de laatste tijd hard voor maakt, is het behoud van verzorgingstehuizen. Maar veel ouderen blijven toch liever thuis met thuiszorg, dan dat ze naar een verpleeghuis vertrekken?
"Het gaat erom dat ook mensen die eigenlijk niet meer thuis kúnnen wonen, straks niet meer in een verzorgingstehuis terecht kunnen."
"Met het Kunduz-akkoord is dit heel snel besloten, waardoor kleinere instellingen volgend jaar al omvallen."
Vind u het dan niet gek dat hier zo weinig protest tegen is?
"Dat vind ik heel gek. Maar het hele pakket is er ook echt doorheen gejast. Vandaar ook het filibusteren van ons: van een zorgvuldige wetsbehandeling door het parlement, met eventueel ook een hoorzitting met experts, is geen sprake geweest."
"Maar na de verkiezingen is dit het eerste wat we terug zullen draaien."