Zijn kabinet besloot bij het aantreden al 18 miljard euro te bezuinigen. Daar kwam bij het begrotingsakkoord nog eens 12 miljard bij.

Het CPB en een studiegroep van topambtenaren zeggen nu dat er de komende vier jaar nog eens 20 tot 25 miljard gesneden moet worden.

''Het zal moeten, het kan niet anders'', zei Rutte. ''Dit land wordt collectief onrustig van een te hoge overheidsschuld. En terecht want dat leidt tot vertrouwensverlies en dan moet je nog draconischer maatregelen nemen.''

Door het Kunduzakkoord komt het begrotingstekort volgend jaar uit op 2,9 procent, een tiende onder het Europese maximum van 3 procent. GroenLinks en de ChristenUnie hebben al geopperd die 0,1 procent terug te geven aan de burger.

Rutte is het daar niet mee eens, omdat er straks een ''brisant groot nieuw probleem'' van 20 miljard euro aankomt. ''Ware het dan niet verstandig om niet nu deze 500 miljoen meteen te vergieten over leuke dingen? Wees blij dat je een heel klein meevallertje hebt bij al die ellende.''