Kunduz-akkoord haalt 3 procent tekort
Dat blijkt uit de doorrekeningen die het Centraal Planbureau (CPB) donderdag heeft gepubliceerd.
VVD, CDA, D66, ChristenUnie en Groenlinks sloten na de val van het kabinet een akkoord met als doel het begrotingstekort voor 2013 terug te dringen tot de door Europa geëiste 3 procent.
Met 12,3 miljard aan bezuinigingen zou die norm moeten zijn gehaald, maar de extra kosten die bezuinigingen met zich meebrengen door de schade aan de economie, moesten nog worden meegerekend.
Het CPB heeft die kosten nu ook doorberekend, waaruit blijkt dat Nederland met het huidige akkoord volgend jaar op 2,9 procent begrotingstekort zal uitkomen.
Maart
Bij de raming van het planbureau in maart, toen er geen overeenstemming was over bezuinigingsafspraken, kwam het tekort nog uit op 4,6 procent.
De jaren na 2013 is er volgens het planbureau slechts sprake van een beperkte verbetering. Het bureau voorspelt voor 2017, het einde van de komende kabinetsperiode, een tekort van 2,6 procent.
Begrotingsevenwicht
Partijen die in 2017 een begrotingsevenwicht willen bereiken, moeten daarvoor 25 miljard extra bezuinigen, aldus CPB-directeur Coen Teulings tegenover de NOS. "Een tekort van 2,6 procent is nog steeds 18 miljard, dat is hoog. Als je in 2017 feitelijk op begrotingsevenwicht zou moeten komen, dan zou je bezuinigingen moeten doen in orde van grootte van 25 miljard."
Partijen als PvdA en CDA hebben in hun verkiezingsprogramma's opgeschreven dat ze in 2017 het begrotingstekort weggewerkt willen hebben. Te verwachten valt dat VVD en D66 daar ook voor zullen pleiten.
De Jager
Minister Jan Kees de Jager (Financiën) is tevreden dat de berekeningen van het CBP bevestigen dat het begrotingsakkoord voldoet aan de Europese regels. Maar hij benadrukte donderdag dat niet de Europese regels maar juist het belang van Nederland centraal staat bij de maatregelen uit het akkoord. "We doen dit om de economie te versterken, de overheidsfinanciën te verbeteren en het vertrouwen van de financiële markten te behouden.''
De Jager is niet verrast dat het CPB rekening houdt met een iets lagere economische groei. De effecten van het begrotingsakkoord, met daarin onder meer lastenverzwaringen, zijn in zijn ogen beperkt.
"De groei valt weliswaar iets terug, maar tegelijkertijd becijfert het planbureau voor 2013 nog altijd een groei van 0,75 procent en voor de periode 2013-2017 een groei van gemiddeld 1,5 procent per jaar. Van kapotbezuinigen is dus geen sprake.''
Kunduz-partijen
ChristenUnie-fractievoorzitter Arie Slob laat weten dat de CPB-doorrekening aantoont dat de eerste stappen naar begrotingsevenwicht zijn gezet. "We kunnen ons echter nu geen verdere stilstand permitteren", voegt hij daaraan toe.
Wouter Koolmees (D66) is ook tevreden: "Vandaag blijkt dat de zwartkijkers slechts onruststokers zijn geweest." Ook hij verwijst naar volgende stappen, voor de economie na 2013: "We moeten de economie weer laten groeien door te hervormen en te investeren in kennis en onderwijs. Laten we de Duitsers economisch wel verslaan de komende jaren."
VVD-Kamerlid Mark Harbers hamert met name op degelijke overheidsfinanciën: "De 3 procent wordt gehaald, daar deden we het voor. Over wat er de jaren erna moet gebeuren, gaan de verkiezingen op 12 september."
Voorzichtig
Sybrand van Haersma Buma (CDA) wil niet te vroeg juichen. "Een tekort van 2,9 procent is nog steeds hoog. We moeten er voor zorgen dat mensen werk hebben, de lasten voor gezinnen lichter worden en schulden worden afgebouwd."
Ook GroenLinks is voorzichtig. Fractievoorzitter Jolande Sap: "Het is duidelijk dat er nog een zware bezuinigingsronde aankomt. Dat moeten we op een slimme manier doen, bijvoorbeeld door vergroening van de economie en de hypotheekrenteaftrek in stapjes voor iedereen af te schaffen."
PvdA
De PvdA, die niet deelnam aan het begrotingsakkoord, ziet dat de bezuinigingen de problemen alleen maar erger maken. Diederik Samsom: "Nog eens 100.000 mensen zullen hun baan verliezen. Nederland moet een andere weg inslaan waarmee de groei wordt aangejaagd en de rekening van de crisis eerlijk wordt verdeeld."
Ook PVV-fractievoorzitter Geert Wilders is ongelukkig met de CPB-cijfers: "Er wordt vooral bezuinigd op de burger en niet op de overheid. Wij zijn op termijn ook voor begrotingsevenwicht., maar voor 2013 is vooral lastenverlichting nodig."
Volgens de FNV leveren de burgers de komende 4 jaar bij elkaar opgeteld gemiddeld 1400 euro in door de bezuinigingsplannen. Naast dit koopkrachtverlies krijgen werkende mensen volgens de vakcentrale ook nog te maken met een extra kostenverhoging voor werkenden van gemiddeld 600 tot 1200 euro op jaarbasis, plus lager uitvallende toeslagen. Dat concludeert de FNV donderdag op basis van de cijfers van het CPB.
Debat
De Tweede Kamer gaat een debat houden met demissionair premier Mark Rutte (VVD) over de nieuwste economische raming. Dat gebeurt op verzoek van de PvdA.
Het debat wordt gevoerd door de fractievoorzitters. Als het aan Jeroen Dijsselbloem (PvdA), die het debat aanvroeg, ligt, wordt het zo snel mogelijk gehouden. Kamervoorzitter Gerdi Verbeet kon dat niet garanderen. Mogelijk wordt het samengevoegd met het debat over de Voorjaarsnota, dat begin juli staat gepland.