DEN HAAG - Frank Volmer (directeur Telegraaf Media Nederland), Philippe Remarque (hoofdredacteur De Volkskrant) en Sander Stallinga (uitgever NU.nl) pleiten voor beperking van de activiteiten van de publieke omroep.
Dat zeiden zij woensdag tijdens een hoorzitting over het persbeleid in de Tweede Kamer. Met vertegenwoordigers van de Nederlandse pers werd daarin gesproken over de toekomst van de pers.
Volmer en Remarque zien met name de NOS als grote marktverstoorder. Ook algemeen secretaris van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) Thomas Bruning liet zich kritisch uit over de online activiteiten van de omroep.
Waar veel media proberen online verdienmodellen te ontwikkelen, vinden zij de website van de NOS, na NU.nl de grootste nieuwssite van Nederland, een bedreiging van dat proces.
Verdienpotentieel
PvdA-Kamerlid Martijn van Dam kon zich niet vinden in de kritiek op de NOS als belangrijke concurrent op online gebied.
Volmer legde uit: "Als iemand op de NOS-site zit, zit hij niet op de website van de Telegraaf of de Volkskrant. Wat de NOS doet, gaat rechtstreeks af van het verdienpotentieel op de advertentiemarkten van andere media."
Hij vindt dat de taken van de NOS opnieuw onder de loep moeten worden genomen. "De publieke omroep is gekomen omdat er schaarste was, en regulering nodig was. Intussen is dat niet meer zo."
Subsidie
Remarque voegde daaraan toe: "U kunt ons wel helpen met subsidies, maar geef ons een eerlijke kans, dan hebben we geen subsidies nodig. Joop.nl (Vara) is een directe concurrent van onze online opiniepagina's."
D66-Kamerlid Boris van der Ham zei dat hij het wat betreft de NOS-website grotendeels met Remarque en Volmer eens is.
Budget
Volmer vindt dat de NOS zich moet houden bij radio en televisie en niet verder moet investeren in de website. "Ik vind het niet erg op online gebied te verliezen van de Volkskrant, maar wel van de NOS die met 800 miljoen euro door de staat wordt gefinancierd, en 200 miljoen euro advertentiegeld van de markt haalt."
De 800 miljoen euro die Volmer aanhaalt heeft betrekking op het totale budget van de publieke omroep, laat een woordvoerder van de NOS weten aan NU.nl. Het budget van de NOS is 140 miljoen euro.
De 200 miljoen euro die de Ster jaarlijks verdient aan reclame-inkomsten gaat bovendien terug naar het ministerie, aldus de woordvoerder.
Concurrentie
Hoogleraar Informatierecht Egbert Dommering begreep de kritiek van de Telegraaf, de Volkskrant en NU.nl wel.
"De vraag is niet of er online-takken van de publieke omroep mogen bestaan, maar de vraag is volgens mij of er gelijke concurrentievoorwaarden voor die aanwezigheid worden geschapen."
Hij vervolgde: "De wetgever heeft nu in dusdanig vage bewoordingen de term nevenactiviteit van de publieke omroep uitgebreid, dat geen rechter er nog chocola van kan maken."
Reactie NOS
Volgens algemeen directeur van de NOS Jan de Jong is het werkelijke probleem niet de mogelijke concurrentie van de NOS, maar dat het slecht gaat met de kranten. "Je kan de NOS daarvan niet de schuld geven", zegt hij in een reactie tegen NU.nl.
"Het lukt maar niet een succesvol business model te vinden voor online activiteiten. Dat probleem doet zich wereldwijd voor. Ook in landen waar je geen of een heel kleine publieke omroep hebt."
De directeur noemt het "raar" dat mensen die op de site van de NOS zitten, daardoor niet naar andere nieuwssites zouden gaan. "Het is niet als met radio of tv waarbij je maar op één zender tegelijk zit. Ik kijk zelf voortdurend op allerlei sites."
Bovendien is de kwestie volgens De Jong niet het aantal bezoekers, maar dat het veel sites niet lukt die bezoekcijfers om te zetten in geld.
Tweede Kamer
Aanleiding voor de hoorzitting is een evaluatie van het Stimuleringsfonds voor de Pers. Directeur René van Zanten maakte maandag bekend dat de subsidiepot voor de persinnovatieregeling dit jaar opraakt.
Volgende week donderdag (31 mei) spreekt de Kamer in een overleg over de toekomst van het persbeleid.
Kritiek
Het is niet de eerste keer dat kritiek geuit wordt op de online activiteiten van de publieke omroep. VVD-Kamerlid Anouchka van Miltenburg riep eind 2010 al op voor het afschaffen van alle nieuwssites die concurreren met kranten.
"Kranten moeten proberen geld te verdienen op internet, de omroepen hebben dat soort beperkingen niet", zei ze toen.
Volgens Van Miltenburg was dat toen afgesproken in het regeerakkoord van het inmiddels demissionaire kabinet Rutte. Ook de PVV sloot zich daar bij aan, maar CDA liet weten dat de publieke omroep volop actief op internet mag zijn.
