''Xenofobie en racisme nemen toe in een aantal Europese landen, met nadelige effecten voor migranten, Roma en andere minderheden'', zei Hammarberg donderdag in Wenen.

Veelzijdiger mediaberichten en tolerantie-lessen op scholen zouden de trend moeten afremmen, zei de Zweed bij een toespraak bij een toespraak tot de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE).

Hammerberg riep ook op tot nader onderzoek naar geheime CIA-kampen in Europa en naar de oorlog in Joegoslavië. ''Wat betreft Joegoslavië zijn er nog steeds vluchtelingen die niet mogen terugkeren evenals vele vermisten.''

De Zweed treedt binnenkort af. De Nederlandse oud-staatssecretaris Frans Timmermans (PvdA) was kandidaat om hem op te volgen, maar werd deze maand niet gekozen.