Dat zei hij zaterdag tijdens een congres van zijn partij in Den Haag.

''De zuilen waren al gevallen en nu stort de tempel ook in'', analyseerde Pechtold. ''Hun meerderheid brokkelt af (...). Ze hebben geen antwoord meer op de grote vraagstukken van deze tijd, laat staan van de toekomst.''

De D66-leider hoopt dat hij de ''oude volkspartijen'' kan verleiden om hun afgestorven idealen nieuw leven in te blazen, zei hij. Op termijn hoopt hij zo een hervormingskabinet te smeden. ''En al kost het me nog eens 5 jaar, dat is mijn motivatie.''

Momenteel heulen VVD, CDA en PvdA wat hem betreft echter te veel met de tijdgeest. ''Uit angst voor populisten praten zij als populisten.'' Volgens hem hebben VVD en CDA hun eigen verhaal en ambities ingeleverd bij PVV en SGP.

D66 doet het goed in de peilingen. ''Begrijp me niet verkeerd, de verwarring bij de oude volkspartijen geeft mij geen schadenfreude ... nou vooruit, een beetje dan'', erkende Pechtold. ''Peilingen zijn maar peilingen.'' Ook ziet hij dat hij deze partijen nodig kan hebben voor zijn gewenste hervormingskabinet.

Zo'n regering moet veel meer richting Europa kijken. Premier Mark Rutte doet dat in zijn optiek te weinig. ''De premier moet zijn oren niet langer laten hangen naar anti-Europese sentimenten. Hij moet voorop durven lopen. Want waar Nederlandse premiers decennialang de richting medebepaalden, bungelen we nu stuurloos achteraan.''

''Noem mij een eurofiel, maar bij vrij verkeer, bij één munt, bij één economie, hoort ''één politieke unie. Ik geloof erin dat ooit de politiek leider van D66 niet in Den Haag huist, maar in Brussel.''

De PvdA heeft volgens hem een zwabberende Europa-politiek en ook van andere PvdA-ideeën snapt hij geen snars. Al wil hij wel graag samenwerken met de partijen in de oppositie.

De leden van de partij beslisten op het congres dat Nederlanders die in het buitenland wonen en van dat land ook een paspoort krijgen, ook over hun Nederlandse paspoort moeten kunnen blijven beschikken. De fractie van D66 in de Tweede Kamer moet zich daarvoor inzetten.

Het kabinet wil meervoudige nationaliteit beëindigen om allochtonen die het Nederlanderschap willen verwerven, te dwingen een keuze te maken. In zo'n geval moeten zij hun oude paspoort opgeven.

D66 vindt het ongewenst dat ook Nederlandse expats hiermee te maken kunnen krijgen. De leden willen dat de fractie aandringt op nader onderzoek en stelling neemt tegen het huidige wetsvoorstel. Ze noemen Nederlandse expats ''een smeermiddel'' voor de Nederlandse economie.

Het congres stemde zaterdag ook in met een motie waarin aan de D66-Kamerleden wordt gevraagd om de doortrekking van de snelweg A15 te realiseren door middel van een tunnel onder het Pannerdensch Kanaal.

Minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur) heeft het plan om die snelweg door te trekken door middel van een brug. Daarmee zou echter, volgens het congres, onvervangbare natuur worden doorsneden.

Bovendien is destijds ten behoeve van de Betuweroute besloten om een tunnel aan te leggen. Nu alsnog een brug aanleggen ten behoeve van autoverkeer vinden de D66'ers dubbel zonde.

Een motie om het D66-standpunt over kernenergie te herzien, haalde het niet. Wel gingen de stembriefjes in meerderheid in de lucht toen werd gesproken over de benoeming van een nieuwe vicepresident van de Raad van State.

De leden willen dat die procedure ''transparant en gedepolitiseerd'' gaat verlopen en ze willen dat de fractie zich daarvoor gaat inzetten.