
Rutte vindt staatshoofd uit regering onverstandig
Hij verzet zich tegen voorstellen daarvoor van onder meer PVV, D66 en GroenLinks in de Tweede Kamer.
Rutte zei donderdag tijdens een debat in de Kamer zeer te hechten aan de rol van het staatshoofd nu. Zou het staatshoofd geen onderdeel meer zijn van de regering, dan zou die aan politieke invloed kunnen winnen, bijvoorbeeld omdat het staatshoofd dan eigen politieke standpunten zou kunnen innemen.
De premier wil dat de monarchie goed verankerd blijft in de parlementaire democratie. Met het staatshoofd in de regering is er volgens Rutte eenheid van beleid.
De ministeriële verantwoordelijkheid regelt bovendien dat ministers verantwoordelijk zijn voor de daden van de regering. Het staatshoofd is onschendbaar.
Een aantal partijen wil de schijn van politieke invloed van het staatshoofd juist wegnemen. Zij bepleiten een ceremoniële rol buiten de regering.
Bezuinigingen
Rutte gaf verder aan dat het Koninklijk Huis voorop loopt bij de bezuinigingen. Vorig jaar en dit jaar is er gekort, oplopend tot zo'n 4 procent, terwijl hoge colleges van staat en de Tweede Kamer pas de komende jaren aan de beurt komen.
Premier Mark Rutte ziet daarom ''geen enkele reden'' om het koningshuis nog meer bezuinigingen op te leggen. Onder aanvoering van regeringspartij VVD drong een meerderheid van de Tweede Kamer daar eerder deze week wel op aan. Een Kamermeerderheid vond het onterecht dat het koninklijk huis buiten schot zou blijven.
Aandeel
Maar volgens de premier heeft het koningshuis zijn aandeel al gehad. Rutte ziet dan ook geen reden om de vliegkosten van de Oranjes verder aan banden te leggen. Koningin Beatrix kan steeds gratis gebruikmaken van het regeringstoestel en militaire toestellen omdat bij haar werk en privé moeilijk te scheiden zijn. Prins Willem-Alexander en zijn echtgenote kunnen 72,5 uur vliegen op kosten van de Staat.
''Dit is prima te verdedigen'', aldus Rutte. Linkse partijen vroegen zich af waarom de belastingbetaler voor privévluchten zou moeten betalen.
Nullijn
Hij wees er verder op dat de koningin met haar inkomen op de ''nullijn'' zit, omdat het salaris gekoppeld is aan dat van ambtenaren. ''En er is inflatie, dus ze gaat er ietsje op achteruit. Daar is ze geen uitzondering op ten opzichte van de rest van Nederland.''
Regeringspartij VVD neemt genoegen met de uitleg van Rutte. Het liberale Tweede Kamerlid Brigitte van der Burg zei dat donderdag tijdens het debat in de Kamer.
De VVD had eerder bepleit dat het koningshuis niet buiten schot mocht blijven bij een doelmatigheidsbezuiniging die andere instituten ook is opgelegd. Rutte betoogde donderdag echter dat het Koninklijk Huis in 2010 en dit jaar al gekort is.
Van der Burg kreeg kritiek van D66, die haar verweet in de publiciteit grote woorden te gebruiken en nu terug te krabbelen.