
'Toestroom van Oost-Europeanen is onderschat'
Dat concludeert een tijdelijke commissie van de Tweede Kamer donderdag op basis van het parlementair onderzoek 'Lessen uit recente arbeidsmigratie'.
''Bij de toetreding van landen uit Midden- en Oost-Europa tot de Europese Unie in 2004 is door velen niet voorzien dat er in Nederland in 2011 ten minste 200.000 arbeidsmigranten zouden zijn'', aldus de tijdelijke commissie, waarin een ruime Kamermeerderheid van VVD, PvdA, PVV, CDA, SP en D66 is vertegenwoordigd.
Volgens commissievoorzitter Ger Koopmans van het CDA blijkt dat Nederland destijds niet klaar was voor de komst van de arbeidsmigranten. Dat is volgens hem vooral te zien in sommige wijken en tuinbouwgebieden waar problemen zijn met huisvesting en malafide uitzendbureaus.
Registratie
Ook deugt de registratie volgens hem niet. Koopmans stelt dat de commissie op het allerlaatst nog nieuwe cijfers kreeg. In plaats van 200.000 zouden er 300.000 Oost-Europese arbeidsmigranten zijn. ''Als je niet weet hoeveel mensen er zijn, hoe kun je dan de huisvesting goed regelen? Bij 100.000 mensen heb je het al gauw over 30.000 woningen'', stelt hij.
De commissieleden willen voor volgend jaar zomer een plan van aanpak zien om met gemeenten en provincies huisvestingsproblemen met arbeidsmigranten uit Oost-Europa, veelal Polen, aan te pakken.
Blijvend
Verder is de commissie volgens de voorzitter tot de conclusie gekomen ''dat tijdelijke arbeidsmigratie blijvend is''. De mensen wisselen wel voor een belangrijk deel, maar het aantal is blijvend.
De commissie benadrukt dat zowel voordelen als nadelen kleven aan de komst van de Oost-Europese werknemers. Zo dreigt in ons land door de vergrijzing een tekort aan vakkrachten en blijkt verdringing alleen in sommige sectoren en regio's een risico.
Nadelen
Grote uitzendbureaus die veel werken met Polen, hebben de commissie voorgehouden dat op termijn wel twee keer zoveel arbeidsmigranten nodig zijn om het werk te doen dat gedaan moet worden om de economie draaiende te houden.
Koopmans waarschuwde echter dat nadelen de boventoon kunnen gaan voeren als het kabinet ''de arbeidsmigratie niet in goede banen gaat leiden''.
Malafide uitzendbureaus
Ook wil de commissie dat het kabinet maatregelen neemt om het aantal malafide uitzendbureaus die vooral arbeidsmigranten uitbuiten, binnen twee jaar tot nul te reduceren. Weliswaar neemt het kabinet al maatregelen tegen malafide uitzendbureaus maar volgens de commissie is meer nodig.
Zo zou er in sectoren zoals de bouw, transport en land- en tuinbouw, waar veel arbeidsmigranten werken, een autoriteit moeten die toeziet op naleving van de regels. Dat is van belang om verdringing van goedwillende werkgevers te voorkomen. Ook loopt personeel dat 'gewoon' volgens de regels wordt betaald dan geen gevaar meer.
Deze autoriteit zou vergaande bevoegdheden moeten krijgen om naleving van cao-afspraken af te dwingen. Minister Henk Kamp (Sociale Zaken) moet de cao-partijen hierbij helpen.
Kamp
Minister Henk Kamp (Sociale Zaken) pakt graag de uitdaging op om het aantal malafide uitzendbureaus in twee jaar tijd te reduceren tot nul. Dat zeghij in een reactie op de aanbevelingen van de tijdelijke commissie.
Volgens de minister doet de Kamercommissie waardevolle aanbevelingen en wordt bij problemen met arbeidsmigranten terecht de link gelegd met malafide uitzendbureaus.