Teeven wil onder meer zorgen dat aan verdachten die niet meewerken aan een zogenoemd observatieonderzoek, toch tbs kan worden opgelegd.

Jaarlijks weigeren ongeveer zeventig verdachten medewerking, waardoor elk jaar tientallen verdachten de tbs ontlopen.

Teeven gaat het wettelijk mogelijk maken dat psychiatrische gegevens uit het verleden kunnen worden gebruikt voor onderzoek naar de geestesgesteldheid van verdachten.

De staatssecretaris wil daarnaast de verlofregeling in de zogenoemde longstay versoberen. Tbs'ers die daar zitten en een gemiddeld of hoog beveiligingsniveau hebben, komen niet meer in aanmerking voor begeleid verlof.

Alleen een kleine groep met een laag beveiligingsniveau komt onder strikte voorwaarden hiervoor nog wel in aanmerking.

Ook constateert Teeven dat de gemiddelde verblijfsduur van een tbs'er is gestegen van zeven naar tien jaar. Volgens hem zitten te veel tbs'ers te lang op een hoog beveiligde en dure plaats, terwijl dat gezien de fase van hun behandeling niet meer nodig is. Teeven wil eerdere uitstroming bevorderen, maar alleen als dit veilig is.

Het verscherpen van de tbs-regels is eigenlijk een wassen neus. Dat stelt de voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Strafrechtadvocaten, Pieter van der Kruijs, donderdag.

''Het is nu immers ook al mogelijk voor rechters om verdachten tot een verplichte tbs-behandeling te veroordelen zonder observatieonderzoek'', benadrukt hij.

''Ze doen het alleen niet vaak'', constateert de voorzitter. ''Als rechters geen deskundige rapportages of oordelen hebben, vinden ze het in de praktijk lastig om tbs op te leggen. Dan leggen ze liever een langere gevangenisstraf op. Of de brief van de staatssecretaris het makkelijker voor rechters maakt om tbs op te leggen, betwijfel ik daarom ook.''

Als een rechter niets over psychische staat van een verdachte heeft, is een dergelijke straf gewoon moeilijk op te leggen, meent Van der Kruijs.

Maar om dat te voorkomen moet juist het hele huidige tbs-systeem op de schop, meent Van der Kruijs.

De ''mediahype'' rond een aantal tbs-ers die op proefverlof opnieuw een misdrijf plegen heeft in de visie van de advocaat het ministerie van Justitie zo angstig gemaakt, dat patiënten veel moeilijker op proefverlof kunnen.

Daardoor is de gemiddelde duur van de behandeling de laatste jaren bijna verdubbeld van ongeveer vijf naar tussen de negen en tien jaar, weet de voorzitter van strafrechtadvocaten.

''Daarom voelen verdachten er weinig meer voor om mee te werken aan een psychisch onderzoek'', constateert Van der Kruijs. ''Dat is de kern van het probleem. Die situatie moet worden veranderd.''

De advocaten staan niet alleen in die visie. Van der Kruijs vertelt dat de directeuren van de tbs-klinieken een brief voor de regering klaar hebben liggen, waarin ze zeggen dat het anders moet.

''Een belangrijk onderdeel van de behandeling van tbs-patiënten is dat er getest moet worden hoe ze op een gegeven moment ook buiten de muren van de kliniek reageren. De huidige houding van het ministerie van Justitie beperkt die mogelijkheden. Daardoor zijn de behandeltijden enorm toegenomen.''