Heeft u het gevoel invloed te hebben gehad de afgelopen jaren in het kabinet?

"Het beste bewijs van de invloed van de ChristenUnie is het nieuwe kabinet. Het CDA, dat nu regeert met de VVD, maakt totaal andere keuzes dan destijds."

U bedoelt het sociale gezicht?

"De mondiale klimaat-, energie- en voedselcrisis komt in het regeerakkoord niet voor. Dat vind ik zeer bedenkelijk."

Wat zegt dat over het CDA?

"Draai het maar om. De ChristenUnie heeft dergelijke sociale thema's geagendeerd."

Wilde het CDA dat niet?

"Het stond in het vorige regeerakkoord en velen dachten dat het zaken waren die het CDA ook belangrijk vond."

"Maar er zijn wel meer thema's waarvan ik me heb verbaasd dat het CDA er zo makkelijk afscheid van heeft genomen. Over medisch-ethische kwesties staat geen enkel woord in dit regeerakkoord."

"De vrijheid van onderwijs idem dito. Al staat er één mooie zin in waar ik erg blij mee ben, namelijk dat er niet aan getornd wordt. Desondanks ligt er al wetgeving klaar, die toch inbreuk maakt op de vrijheid van onderwijs."

Hoe komt het dat het CDA van die thema's is afgestapt?

"Enkele CDA'ers zeggen dat het verkiezingsprogramma helemaal toegeschreven was op de VVD. Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking stond al in het CDA-programma en de partij was de enige die op onderwijs wilde bezuinigen. Dat is ook in het regeerakkoord gekomen, een winstpunt van bedenkelijke aard."

Andere voorbeelden?

"Balkenende heeft samen met mij tijdens de lijsttrekkersdebatten fel geageerd tegen de plannen van de VVD om te bezuinigen op de kindregelingen. Hij vond het dramatisch wat Rutte wilde. Nu staat het gewoon in het regeerakkoord met de handtekening van Verhagen eronder. Ik zou die keuzes vanuit het christelijk-sociale gedachtegoed niet kunnen verdedigen."

Waar lag het aan dat naast het CDA ook de ChristenUnie verloor?

"De meeste kiezers zijn niet uitgeweken naar een andere partij, maar zijn thuis gebleven. Vlak voor de verkiezingen zijn er ook nog mensen uitgeweken naar de PvdA, VVD en het CDA. Vrijwel niemand is uitgeweken naar de PVV trouwens."

Toch is het raar dat zowel het CDA als ChristenUnie zetels verliezen. Je zou verwachten dat mensen van het CDA naar ChristenUnie overstappen.

"De echte harde kern van het CDA is niet groter meer dan 20 zetels. Wat er in de loop van de tijd is aangeslibd is bij de laatste verkiezingen weggetrokken naar de PVV en de VVD."

"Wij moeten het meer hebben van die CDA'ers die zich met de christendemocratische uitgangspunten verbonden voelen, maar in het CDA het sociale en groene geluid en het gezinsbeleid gaan missen."

"Dat neemt niet weg dat er ook CDA-stemmers vanwege het ontbreken van het sociale geluid bij de CDA op de PvdA of GroenLinks hebben gestemd. Dat trek ik me aan, want die horen bij ons. Daar hebben we huiswerk te doen."

Het totale zetelaantal voor de christenpolitiek is nog nooit zo laag geweest.

"Klopt, maar ik ga niet zitten somberen. Ik ben een kwart eeuw actief in de politiek en zolang hebben de kleine christelijke partijen tussen de 5 en 8 zetels. Er is dus geen enkele reden om te twijfelen aan het bestaansrecht van de voluit christelijke politiek."

Maar het CDA heeft toch wel een probleem.

"Daar moet men zich de vraag stellen wat de toekomst gaat brengen. Ik ben er van overtuigd dat het CDA een vaste plek in het politieke bestel heeft en ook weer meer zetels gaat halen. Maar de tijd dat het CDA kan rekenen op 40 a 50 zetels is voorbij."

"Ik zeg dat niet met leedvermaak, integendeel, ik word niet blij van het forse verlies van het CDA. De brede christendemocratische stroming moet niet structureel kleiner worden."

Tijdens het debat rond de regeringsverklaring gaf u aan dat het CDA helemaal heeft gebroken met de normen en waarden van Balkenende.

"Ik vind nog steeds dat Jan-Peter Balkenende dat debat als minister-president tegen de klippen op op de agenda heeft gehouden, ook al moesten Gerrit Zalm en Thom de Graaff er destijds in Balkenende II niets van hebben."

"We hebben de normen en waarden-agenda samen doorgetrokken in Balkenende IV. Met het aantreden van het kabinet-Rutte zijn normen en waarden, gemeenschapszin en solidariteit in een keer verdwenen."

Krijgt Balkenende op termijn meer waardering?

"Binnen het CDA zal de periode Balkenende op dat punt positief afsteken bij de periode Verhagen. Het CDA moet zich realiseren dat het in het belang van de samenleving is om normen en waarden en solidariteit vast te houden."  

"Het hangt niet aan personen, maar als het goed is, zit het in je gedachtegoed. Men lijkt het kwijtgeraakt bij het CDA. De ChristenUnie zal het nooit loslaten."