DEN HAAG - Ontwikkelingssamenwerking zal de komende jaren meer gericht zijn op het bedrijfsleven in zowel Nederland als de ontvangende landen.

Minder hulpgeld gaat naar onderwijs en zorg. Ook het aantal partnerlanden, waarmee Nederland een vaste ontwikkelingsrelatie heeft, gaat fors omlaag.

Dat is de kern van het beleid van de nieuwe staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking Ben Knapen, zo stelden ingewijden donderdag naar aanleiding van een bericht in NRC Handelsblad.

Bekend was al dat Knapen flink moet bezuinigen. Het VVD-CDA-kabinet heeft besloten het budget voor de hulp aan arme landen te verlagen van 0,8 procent naar 0,7 procent van het bruto nationaal product.

Private sector

Dat betekent dat in 2011 al ruim 400 miljoen euro eraf gaat en met 250 miljoen euro wordt 'geschoven' of wordt omgebogen. Eigenlijk zijn dat ook besparingen.

De nadruk in de hulp komt te liggen op terreinen waar Nederland een meerwaarde heeft, zoals water en landbouw. Nederlandse bedrijven kunnen daarop aansluiten. De afgelopen jaren is al meer ingezet op de private sector in de arme landen.

De staatssecretaris wil het huidige aantal van 36 partnerlanden de komende vier jaar meer dan halveren. Van welke landen hij af wil, wordt later bekendgemaakt.

Grote kritiek

Tegelijk wil Knapen minder geld uittrekken voor begrotingssteun, waarmee een arm land zijn staatskas op orde kan brengen. Op deze vorm van hulp bestaat al lang veel kritiek, omdat soms niet duidelijk is waar landen hun geld dan aan besteden.

De bezuinigingen lopen in 2012 op tot 900 miljoen euro. Hulporganisaties hebben grote kritiek op de snelle bezuinigingen. Ze vinden dat die moeten worden gespreid over meerdere jaren.

Het kabinet spreekt vrijdag over het ontwikkelingsbeleid, waarna meteen een brief naar de Tweede Kamer gaat.

Oproep

Negen organisaties actief op het gebied van internationale samenwerking deden donderdag een oproep aan het CDA. “Verdeel de pijn van bezuiniging op ontwikkelingssamenwerking over meer jaren”.

Tot de ondertekenaars behoren o.a. Bisschop Van Luyn, voorzitter van Pax Christi Nederland, Doekle Terpstra, voorzitter van ICCO en Frans Slangen, voorzitter van de Raad van Toezicht van Cordaid.

Onrechtvaardig

Zij richten zich met hun oproep tot de waarnemend voorzitter van het CDA, mevrouw Spies, aan de vooravond van het congres van deze partij en met het oog op de behandeling van de begroting in de Tweede Kamer begin december.

De organisaties vragen zich af of het rechtvaardig is de gevolgen van de economische crisis te verhalen op die mensen die van 1 dollar per dag moeten rondkomen.

Keihard

Volgens de ondertekenaars gaat deze bezuiniging ten koste van de meest kwetsbaren. Dat is moreel onrechtvaardig en politiek niet verdedigbaar.

Ten slotte roepen de organisaties het CDA op de nieuwe norm van 0,7 % ontwikkelingssamenwerking te bewaken als een keiharde grens.