14 oktober: Het kabinet-Rutte staat op het bordes. Koningin Beatrix heeft de leden van het oude, demissionaire kabinet eervol ontslag verleend, en Mark Rutte zegt op zijn eerste persconferentie 'de hand te willen reiken naar alle Nederlanders'.

11 oktober: Rutte spreekt met: staatssecretaris De Krom (Sociale Zaken), minister Schippers (Volksgezondheid), minister De Jager (Financien), minister Leers (Immigratie en Asiel), staatssecretaris Bleker (Landbouw), staatssecretaris Teeven (Veiligheid), staatssecretaris Weekers (Financien).

9 oktober: Een tweede lichting kandidaten: Hillen (Defensie), Rosenthal (Buitenlandse Zaken). En staatssecretaris Knapen (Buitenlandse Zaken).

8 oktober: Rutte spreekt met de eerste ministerskandidaten: Verhagen (Economische Zaken), Kamp (Sociale Zaken), Donner (Binnenlandse Zaken), Opstelten (Veiligheid), Schultz (Infrastructuur).

7 oktober: Nadat woensdag Verhagen een gesprek had met de dissidenten is het nu de beurt aan Rutte, Verhagen en Bijleveld. In het gesprek worden de plooien gladgestreken en kan Opstelten zijn eindverslag aanbieden. Nog dezelfde avond is Rutte formateur.

In zijn persconferentie rond middernacht laat Rutte weten 12 ministers te formeren met 8 staatssecretarissen. Landbouw en innovatie komen bij Economische Zaken. Infrastructuur, milieu en ruimtelijke ordening worden één ministerie.

Immigratie en asielzaken worden ook één ministerie, dat in gaat wonen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Integratie komt dan samen met volkshuisvesting te vallen onder de minister van Binnenlandse Zaken.

6 oktober: Door uitspraken van Ferrier en Koppenjan komt de formatie toch nog even onder druk te staan. "Geert Wilders is nog niet van ons af", zei Koppejan. En: "We gaan Wilders ontmaskeren. Hij is blij gemaakt met een dooie mus."

5 oktober: Na weer een rommelige vergaderdag wordt door Verhagen bekendgemaakt dat de fractie unaniem het kabinet zal steunen. Wel zal het kabinet op de inhoud beoordeeld worden.

Ferrier en Koppejan geven in een persconferentie aan dat zij hun bezwaren houden. Ze zullen niet het kabinet naar huis sturen, maar behouden het recht om op punten tegen te stemmen.

Wel waarschuwde Ferrier dat wanneer "een voorstel niet uitgaat van de gelijkheid van mensen'' zij een Kameruitspraak hiertegen zal steunen.

Ferrier en Koppejan laten op verzoek van de rest van de fractie weten dat zij niet de 32 procent van het congres vertegenwoordigen, maar 100 procent. "Wij claimen niet het morele geweten namens het CDA te zijn", aldus Ferrier. 

4 oktober: Bij de CDA-fractie is lang overleg tussen Ferrier en Koppejan. Her en der wordt gepraat om een compromis te bereiken.

2 oktober: In een dampende Rijnhal stemt tweederde van de CDA-leden voor het regeer- en gedoogakkoord. Koppejan, Ferrier en een bataljon mastodonten stemt tegen. Na afloop laten Ferrier en Koppejan weten er een paar nachtjes over te slapen.

Tijdens het congres loopt de emotie soms hoog op. Eurlings en Donner pleiten voor het akkoord, onder meer Hirsch Ballin en Van Agt tegen.

1 oktober: Een aantal CDA-prominenten, waaronder De Jong, Hirsch Ballin, Van Agt en Veerman laten weten tegen te stemmen op het congres.

30 september: Rutte, Wilders en Verhagen presenteren hun gedoog- en regeerakkoord. Het motto van het kabinet-Rutte/Verhagen wordt 'Vrijheid en verantwoordelijkheid'.

Rutte benadrukt dat iedereen wat van de harde maatregelen gaat merken. De 18 miljard aan bezuinigingen bestaan onder andere uit: minder ambtenaren, minder geld naar ontwikkelingssamenwerking, minder uitkeringen, lagere EU-bijdrage.

Ook moet het aantal immigranten worden beperkt. De arbeidsmarkt wordt niet hervormd, dus de WW wordt niet beperkt. Ook wordt het ontslagrecht niet versoepeld.

Aan de andere kant wordt geinvesteerd in politie en wegen.

29 september: De fracties van de VVD en de PVV stemmen unaniem in met de bereikte akkoorden. De verdeelde CDA-fractie trekt zich voor marathonoverleg terug in het Hilton-hotel in Den Haag.

In de vroege ochtenduren stemt een meerderheid van de CDA-fractie in met het akkoord met de VVD.

In ieder geval de dissidenten Kathleen Ferrier en Ad Koppejan blijven tegen. De partij legt de overeenkomst zaterdag voor aan het partijcongres.

28 september: De kogel is door de kerk: er is een akkoord tussen VVD, PVV en CDA. Wilders spreekt van een historisch akkoord, waarbij hij zich bevindt in het 'centrum van de invloed'.

25 september: CDA-senator Rob van de Beeten laat weten niemand binnen zijn partij te kennen die tevreden is over het verloop van de formatie.

24 september: Ook Hirsch Ballin laat zich voor het eerst kritisch uit. Hij wil spreken op het congres, omdat hij zich morgen maakt over de verdeeldheid in zijn partij. Hij stond al bekend als kritisch tegenover samenwerking met de PVV.

Opmerkelijk nieuws is dat Ank Bijleveld, CDA-onderhandelaar, kandidaat is om Commissaris van de Koningin in Overijssel te worden.

19 september: Keiharde kritiek van CDA-prominent Herman Wijffels. Hij verwijt de partijleiding tunnelvisie en gaf aan dat "niet chique'' is omgesprongen met mensen die veel voor de partij hebben betekend.

De oud-informateur stelde in het programma Buitenhof dat bij het CDA "alles dat in de weg komt opzij wordt geschoven'', om ondanks de nederlaag bij de Tweede Kamerverkiezingen toch te kunnen regeren.

De redenering daarbij is: "Maxime Verhagen wil over rechts om te voorkomen dat nog meer kiezers overlopen naar de PVV. Om dat te voorkomen moet je met ze samenwerken''.

17 september: De honderdste dag formatie.

16 september: De NOS meldt dat er een akkoord is over veiligheid. Er zouden 3000 agenten bijkomen en minimumstraffen worden ingevoerd. Ook zou het aantal korpsen worden teruggedrongen van 25 naar 10.

13 september: Tjeenk Willink draagt Opstelten wederom voor als informateur. Hij mag opnieuw proberen een rechtse coalitie met gedoogsteun van de PVV te vormen.

Ondanks dat er geen garanties werden gegeven stelden de fractievoorzitters er vertrouwen in te hebben dat ze eruit konden komen, waarna Tjeenk Willink niets anders kon doen dat Opstelten weer voordragen.

Opmerkelijk is dat Tjeenk Willink Opstelten adviseert te kijken naar andere partijen omdat op andere thema's, zoals Europa, andere meerderheden gevormd moeten worden.

De drie onderhandelaars gaan direct aan de slag.

11 september: Wilders speecht bij Ground Zero tegen de bouw van een moskee. Velen vreesden voor een tirade tegen de islam die de formatie alsnog onder druk kon zetten. Deze blijft echter uit.

10 september: Tjeenk Willink laat weten zijn conclusie te hebben getrokken. Maandag volgt het eindverslag.

9 september: Na de consultatie van alle fractievoorzitters praat Tjeenk Willink nogmaals met de voorzitters van de drie rechtse fracties. Die tonen zich nog altijd optimistisch.

8 september: Tjeenk Willink maakt duidelijk dat hij zekerheid wil dat de rechtse coalitie nu gaat slagen. Hij stelt dat de geloofwaardigheid van de 'toekomstig premier' in het geding is.

De rechtse partijen laten er geen twijfel over bestaan dat ze samen verder willen. Verhagen wil alleen geen garanties geven dat er een akkoord komt.

7 september: Wilders zorgt voor vuurwerk door aan te kondigen toch verder te willen onderhandelen over een rechts kabinet. CDA en VVD volgen en nemen daarmee afstand van hun advies aan de koningin een dag eerder.

Tijdens een debat over de mislukte formatie trekken de linkse partijen fel van leer tegen Rutte en Verhagen over hun samenwerking met de PVV. Zij laten duidelijk blijken voor niets anders open te staan dan een rechtse coalitie.

's Avonds ontvangt de koningin opnieuw haar vaste adviseurs en Rutte. Ze besluit Tjeenk Willink te benoemen tot informateur om de nieuwe situatie te onderzoeken.

6 september: Toch nog onverwacht stapt Klink op als Kamerlid. ''Na alle gebeurtenissen van de afgelopen week is er voor mij een onwerkbare situatie binnen de CDA-fractie ontstaan. De basis voor samenwerking - vertrouwen - is aangetast", schrijft hij in een verklaring.

Rutte geeft direct aan weer verder te willen met de onderhandelingen voor een rechtse coalitie met steun van de PVV. Hij hoopt dat Wilders het vertrouwen terugkrijgt in het CDA.

Die wil in zijn advies aan de koningin echter niet verder gaan dan dat hij de proeve die Rutte wilde gaan schrijven steunt.

4 september 2010: Opstelten is na het inleveren van zijn eindverslag kritisch over Klink. Die had zijn brief niet moeten schrijven, want daarmee werd de vertrouwelijkheid van de gesprekken geschonden, vindt Opstelten.

Cohen ziet mogelijkheden voor een samenwerking met het CDA. Het is tijd voor de partijen om over hun eigen schaduw heen te stappen, zo zei Cohen.

3 september 2010: De formatie van een rechts minderheidskabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV is mislukt. PVV-leider Geert Wilders heeft geen vertrouwen in de stabiliteit van de verdeelde CDA-fractie. De drie partijen staken daarom de onderhandelingen.

Rutte wil een opzet maken van een regeerakkoord, en dan kijken welke partijen daar met hem over willen meepraten. Cohen stelt voor hieraan mee te schrijven.

2 september 2010: Verhagen geeft tekst en uitleg aan zijn mede-onderhandelaars over het gedoe binnen het CDA. Na twee uur trekken Wilders en Rutte zich terug in eigen kring om over de situatie na te denken.

VVD en PVV krijgen een dag om na te denken of zij nog verder willen praten met een tot op het bot verdeeld CDA.

1 september 2010: Na een tweede dag crisisoverleg komt de fractie 's nachts eensgezind naar buiten: de fractie wacht het onderhandelingsresultaat af. De bezwaren van de dissidenten zijn overigens niet weg.

Begin van de avond lekte een brief uit van Ab Klink waaruit bleek dat hij wilde stoppen met de onderhandelingen. Deze brief was de directe aanleiding van de crisis.

Klink wilde  stoppen, omdat hij vreesde dat de partij van Wilders voortdurend tegenstrijdige doelstellingen zou propageren. Het CDA daarom continu bezig zijn met het verdedigen van het eigen gezicht.

Minister Piet Hein Donner speelde bij het akkoord in de CDA-fractie een cruciale rol. Hij voerde gesprekken met de drie dissidenten.

31 augustus 2010: De bom barst bij het CDA. CDA-onderhandelaar Ab Klink laat weten niet verder te willen gaan met de gesprekken over een rechts kabinet. In allerijl wordt de fractie bijeengeroepen.

Die vergadert van half 5 tot middernacht, maar komt niet tot een oplossing. Klink en Verhagen staan lijnrecht tegenover elkaar. Bronnen melden dat Kamerleden Ferrier en Koppejan Klink steunen.

Eerder op de dag liet reserve-Kamerlid Schinkelshoek weten uit de politiek te stappen. Hij is het niet eens met de gesprekken met de PVV.

30 augustus 2010: Eindelijk goed nieuws voor Verhagen. Hij krijgt de steun van de CDA-raadsleden, wethouders en andere regionaal opererende leden, zo blijkt uit een steekproef van de Volkskrant. Zij vinden dat de prominenten zich niet moeten bemoeien met het proces en eerst moeten wachten tot er een akkoord ligt.

29 augustus 2010: Nog meer tegenslag voor het CDA. Ze staan in de peiling van Maurice de Hond lager dan ooit, namelijk op 15 zetels. Ook daalt het optimisme over het slagen van een rechtse coalitie.

28 augustus 2010: Volgens een groep prominente CDA'ers leidt een rechtse coalitie tot een 'scheiding der geesten in de samenleving'. Dat laten zij, onder leiding van oud-CDA-minister Cees Veerman, weten in een ingezonden brief in NRC.

Verder zouden reputatieschade in het buitenland en een mogelijke afsplitsing in het CDA op de loer liggen.

26 augustus 2010: Wilders reageert gepikeerd op opmerkingen van CDA-voorzitter Bleker. De VVD en het CDA moeten volgens Bleker samen een kabinet vormen dat ''samenbindend'' optreedt en ''niet de samenleving uiteenspeelt''. De PVV zal die opstelling als partij die dat kabinet gedoogt, moeten accepteren.

Wilders reageert door Bleker een 'enorme zeurpiet' te noemen en roept hem op op vakantie te gaan.

De Volkskrant publiceert twee brieven van oud-informateur Lubbers, waarin hij oproept tot opschorten van de gesprekken. Hij maakt zich zorgen over de vrijheid van godsdienst. Hij zegt nu tegen een rechtse coalitie te zijn. Bleker veegt het voorstel van Lubbers direct van tafel.

25 augustus 2010: Meer onrust in het CDA. Oud-minister Hanja Maij-Weggen hoopt dat de gesprekken mislukken, oud-premier Van Agt dreigt zijn lidmaatschap op te zeggen.

Verhagen blijft optimistisch: ''Als in een partij geen discussie plaatsvindt, dan gaat de partij aan bloedarmoede lijden."

24 augustus 2010: Het wordt spannender in Den Haag. De CDA-fractie bespreekt de voortgang. Naar buiten toe is Verhagen optimistisch: 'De sfeer is goed'.

Wel dringt CDA-voorzitter Bleker er op aan dat het uiteindelijke akkoord 'CDA-proof' is, volgens de principes eerlijkheid en rechtvaardigheid.

Ook oud-premier Piet de Jong (CDA) roert zich. Hij eist waarborgen dat de democratische rechtsstaat en godsdienstvrijheid behouden blijven.

23 augustus 2010: De onderhandelaars zijn akkoord over bezuinigingen op defensie van 300 miljoen. Het budget voor ontwikkelingssamenwerking gaat terug van 0,8 naar 0,7 procent van het bruto binnenlands product.

21 augustus 2010: Twee anonieme leden van de CDA-fractie zijn tegen samenwerking met de PVV, zo meldt dagblad Trouw.

15 augustus 2010: De onderhandelaars van de VVD, PVV en het CDA gaan in de tweede week van hun overleg meer de diepte in.

Vrijwel alle beleidsterreinen zijn in de eerste week al langs gekomen maar nu wordt het concreter en zullen de betrokkenen en de informateur de eerste zaken waarschijnlijk al op papier zetten.

12 augustus 2010: Een groep ongeruste CDA'ers ondertekent een petitie tegen regeringssamenwerking met de PVV van Geert Wilders.

9 augustus 2010: Verhagen waarschuwt Wilders om zijn verantwoordelijkheid te nemen, als het bijvoorbeeld gaat om protesten tegen de voorgenomen bouw van een moskee vlakbij Ground Zero in New York.

De PVV-leider is van plan in september in New York te speechen bij een demonstratie op die plek. CDA-senator Hans Hillen noemde dat eerder 'riskant voor Nederland'.

''Als er zaken gezegd worden die haaks staan op mijn opvattingen, dan zal ik daar afstand van nemen in net zulke scherpe bewoordingen als in het verleden'', zei Verhagen.

8 augustus 2010: Een nipte meerderheid van de kiezers, 52 procent, hoopt dat de onderhandelingen over het minderheidskabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van PVV zullen slagen, zo blijkt uit een peiling van Maurice de Hond.

Een week eerder zei in de politieke peiling nog 59 procent te hopen dat gesprekken tussen VVD, PVV en CDA tot een kabinet zouden leiden.

5 augustus 2010: Tijdens een persconferentie laat Opstelten weten dat de PVV ook mag meepraten over het regeerakkoord. Dit akkoord zal uitgevoerd worden door VVD en CDA. De PVV mag het kabinet echter niet op de punten in dit akkoord naar huis sturen.

Opstelten stelt dat de onderhandelingen zo'n drie weken gaan duren. In die periode zal radiostilte betracht worden.

4 augustus 2010: Tijdens een debat over de formatie wordt informateur Lubbers hard aangevallen door met name D66. Volgens de democraten is hij zijn boekje te buiten gegaan en had hij, toen bleek dat er geen meerderheidsopties waren, terug moeten gaan naar de Koningin.

Lubbers verdedigt zich door te zeggen dat zonder hem de rechtse optie er nooit was gekomen. Hij stelt dat we blij moeten zijn dat er eindelijk partijen zijn die met elkaar willen praten.

Ook Verhagen krijgt het zwaar te voorduren. De gehele linkse oppositie valt hem aan, vanwege de samenwerking met Wilders. Volgens velen verloochent hij zijn principes door met de PVV in zee te gaan. Na het debat wordt Opstelten definitief aangesteld als informateur.

3 augustus 2010: Lubbers kondigt aan dat zijn werk erop zit. Conform de wens van VVD, PVV en CDA gaat een rechts minderheidskabinet onderzocht worden met gedoogsteun van de PVV. Opstelten zal worden voorgedragen als informateur.

Lubbers had zich ingesteld op verlenging van zijn opdracht, maar de onderhandelaars dachten daar anders over. Ze kwamen zelf met Opstelten aan en wilden niet praten over andere coalitie-opties.

Wel dringt Lubbers er op aan dat goed gekeken wordt naar gevoelige punten als immigratie, integratie en asiel.

Ook benadrukt hij dat er door de wens van VVD, CDA en PVV momenteel geen meerderheidsopties onderzocht kunnen worden.

2 augustus 2010: Rutte is zeker van zijn zaak. Hij laat weten alleen beschikbaar te zijn voor een minderheidsvariant met het CDA. Daarmee is na paars-plus ook een middenkabinet definitief van de baan.

De oppositie doet er ondertussen alles aan om te voorkomen dat er een rechts kabinet komt. Cohen wil alsnog onderzoek naar een meerderheidskabinet. Roemer roept tot een alternatief coalitieakkoord. Deze wordt echter afgewezen door D66-leider Pechtold.

Alleen de SGP wil de drie rechtse partijen steunen. Zij denken nog na over gedoogsteun.

30 juli 2010: Een doorbraak in de kabinetsformatie. In lijn met de verwachtingen maken VVD, PVV en CDA aan de informateur bekend een minderheidskabinet te willen formeren. De PVV doet niet mee aan het kabinet, omdat de islam-standpunten ten opzichte van het CDA te veel verschillen.

De fractieleiders van VVD, PVV en CDA lichten 's middags hun fractiegenoten al in over de gesprekken. 's Avonds zitten Rutte, Wilders en Verhagen bij Lubbers.

29 juli 2010: Ondanks dat er geen enkele mededeling wordt gedaan, groeit het geloof dat de partijen tot een akkoord gaan komen. Vrijdagmiddag praten de gesprekspartners met hun eigen fractie. Onduidelijk is of ze al een akkoord kunnen voorleggen of dat de voortgang wordt besproken.

28 juli 2010: Lubbers stelt een deadline. Uiterlijk zaterdag om middernacht wil hij uitsluitsel van de drie gesprekspartners. Na drie dagen praten is er nog steeds niets bekend over de voortgang. Ook de locatie is een raadsel.

Wel wordt gespeculeerd dat de partijen elkaar sterk zijn genaderd en dat een akkoord eind van de week verwacht kan worden. Vermoedelijk draait het dan uit op een minderheidskabinet.

27 juli 2010: Op Radio 538 laat Rutte weten dat er verder gepraat wordt. Voor de rest betracht hij totale radiostilte.

26 juli 2010: Op een geheime plek overleggen Rutte, Wilders en Verhagen. Van het gesprek lekt niets uit; geen informatie over de voortgang, niet eens over de locatie.

24 juli 2010: Na een urenlange vergadering besluit de CDA-fractie unaniem in te stemmen met het verzoek van Lubbers om te gaan praten met VVD en PVV. Volgens Verhagen gaat hij de gesprekken zonder voorwaarden in.

Wel gelden nog altijd de harde eisen die het CDA bij onderhandelingen niet zal laten vallen, zoals het behoud van vrijheid van godsdienst. Ook komt er geen hoofddoekjesbelasting en zal ontwikkelingshulp niet geschrapt worden.

23 juli 2010: Een opmerkelijke stap van Lubbers: hij roept, terwijl de gesprekken nog lopen, de drie partijen voor een rechtse coalitie (VVD/PVV/CDA) op om onderling te gaan praten. Volgens hem is het nodig dat die optie eerst serieus bekeken wordt, voordat naar andere mogelijkheden gezocht gaat worden.

Lubbers sluit een minderheidskabinet niet uit. Omdat dit niet binnen zijn opdracht valt wil hij de gesprekken niet zelf leiden. Verhagen zegt toe het voorstel in de fractie te bespreken.

22 juli 2010: Lubbers gaat met alle partijen praten. Volgens hem is overwogen Rutte tot informateur te benoemen, maar was dit een stap te vroeg. "Dit zou alleen kunnen als duidelijk is naar welke coalitie dit leidt", aldus Lubbers tijdens een persconferentie.

Rutte en Wilders laten aan Lubbers weten te willen praten over een rechts kabinet. Ook Cohen vindt het tijd voor een serieus onderzoek hiernaar.

21 juli 2010: Volgens Rosenthal en Wallage konden de paars-pluspartijen het over een paar miljard aan bezuinigingen het niet eens worden. De VVD hield vast aan de piketpaaltjes, de PvdA wilde een evenwichtige inkomensverdeling en waarborgen op sociale zekerheid.

's Avonds komen de voorzitters van de Eerste en de Tweede Kamer, alsmede Tjeenk Willink langs bij de koningin. Later praten koningin Beatrix en Tjeenk Willink met Lubbers urenlang over de vervolgstappen. Ver na middernacht wordt bekendgemaakt dat Lubbers is benoemd tot informateur. Hij moet gaan kijken naar 'reële mogelijkheden' om tot een kabinet uit het brede midden te komen.

20 juli 2010: Einde paars-plus. De partijen kunnen geen overeenstemming bereiken over belangrijke heikele punten. Rutte stelt dat de formatie is stukgelopen, omdat de andere partijen zich niet konden vinden in een bezuinigingsoperatie van minstens 18 miljard.

Volgens Cohen maakten de door Rutte geslagen 'piketpaaltjes', zoals de onaantastbaarheid van de hypotheekrenteaftrek en de onbespreekbaarheid van kilometerheffing en lastenverzwaring, de formatie van paars-plus onmogelijk.

19 juli 2010: Vlak voor de onderhandelingen de derde week ingaan laat Rutte weten dat hij de steun heeft van het bestuur en de kamercentrales om te onderhandelen over paars-plus.

12 juli 2010: Tijdens een tussentijdse persconferentie laten de informateurs weten dat er een voortvarende start van de onderhandelingen is gemaakt en vinden de onderhandelingen in een “plezierige sfeer en in een opmerkelijk goede onderlinge verstandhouding'' plaats. “We zijn de vrijblijvendheid ver voorbij.''

Er zou ‘stevig’ zijn gesproken en de lastige thema’s zijn ‘van alle kanten belicht’. Wel is er nog nergens overeenstemming over bereikt.

8 juli 2010: De formatie voltrekt zich in totale stilte. Halsema is zelfs gestopt met twitteren. Opnieuw is er een prominente VVD’er die kritiek uit op paars-plus. Directeur van het wetenschappelijk bureau van de VVD, Patrick van Schie, stelt dat Rutte harder had moeten inzetten op andere coalitie-opties. “Ik zie eerlijk gezegd weinig waarop wél overeenstemming kan worden bereikt'', stelt hij.

6 juli 2010: De tweede dag onderhandelen begint met een tegenvaller voor Rutte. In een interview stelt VVD-coryfee Hans Wiegel dat Rutte een groot risico neemt met een paars-plus-regering. Hij stelt dat een rechtse coalitie te snel uit beeld is verdwenen en wijst op een onderzoek van Maurice de Hond dat paars-plus onder VVD’ers als zeer onwenselijk wordt ervaren.

De partijleiders onderschrijven het voorstel van Tjeenk Willink om te streven naar een compact regeerakkoord. De informateurs lieten weten dat gekeken wordt of het mogelijk is een kernkabinet te vormen met minder ministers. Opmerkelijk is dat Wallage en Rosenthal al in een vroeg stadium willen gaan kijken naar ‘de poppetjes’, oftewel wie de ministersposten gaat invullen. Dit zou nodig zijn voor het herstel van vertrouwen.

5 juli 2010: Tjeenk Willink biedt zijn verslag aan bij de koningin. Volgens hem doet een kabinet van paars-plus het meeste recht aan de verkiezingsuitslag. Hij wijst er op dat de vier zestien zetels winst boekten bij de verkiezingen. Een middenkabinet van VVD, PvdA en CDA leed gezamenlijk een verlies van veertien zetels. Alsnog worden een PvdA-informateur (Jacques Wallage) en VVD-informateur (Uri Rosenthal) aangesteld.

In een verklaring laat Tjeenk Willink weten dat de formatie lastig zal worden en hij pleit daarom voor een coalitieakkoord op hoofdlijnen. Overige zaken moeten aan de Kamer overgelaten worden, zodat er geen kabinetscrisis op kan ontstaan. Ook moet een beperkt coalitieakkoord zorgen voor meer politiek inhoudelijk debat en geeft het ruimte voor fracties die niet in het regeerakkoord zijn opgenomen.

3 juli 2010: Rutte, Cohen, Halsema en Pechtold zitten met Tjeenk Willink. Er is voldoende perspectief om tot onderhandelingen over te gaan.

2 juli 2010: Na weer een dag informeel overleg besluit Tjeenk Willink de fractievoorzitters van paars-plus uit te nodigen voor een gesprek. Verhagen reageert gepikeerd: “Ik vind het verbazingwekkend en teleurstellend dat Mark Rutte nog geen anderhalve week geleden zegt dat het geen zin heeft om te onderhandelen over paars-plus, maar nu ineens wel weer gaat praten over een linkse coalitie onder VVD-leiding.''

1 juli 2010: Achter de schermen worden gesprekken gevoerd tussen de paars-plus-partijen. Er moet een basis worden gevonden van waaruit onderhandeld kan gaan worden.

30 juni 2010: De partijen krijgen een uitlegbrief van Tjeenk Willink waarom zij vooralsnog buiten de boot vallen. Daarnaast spreekt de informateur wederom met de vijf lijsttrekkers. Rutte moppert dat de formatie te traag gaat. Voor de verkiezingen had hij aangegeven voor 1 juli een kabinet te willen. Ook andere partijen dringen aan op tempo.

29 juni 2010: In de Tweede Kamer is een debat over de eerste informatieronde. Ook Rosenthal is aanwezig. Tijdens het debat gaat Wilders de confrontatie aan met vrijwel de voltallige Kamer. Hij verwijt het CDA een rechts kabinet te blokkeren, maar krijgt echter zelf ook verwijten dat hij niet met Rutte wilde praten. Verhagen laat tijdens het debat weten dat er principiële verschillen over de democratische rechtsstaat bestaan tussen CDA en PVV.

28 juni 2010: Alle fractievoorzitters en oud-informateur Rosenthal gaan langs bij Tjeenk Willink. Rutte laat weten paars-plus niet te zullen blokkeren.

26 juni 2010: In tegenstelling tot wat Rosenthal adviseerde benoemt Beatrix vicepresident van de Raad van State Herman Tjeenk Willink tot informateur. Beatrix vraagt hem haar “op korte termijn te informeren over de stappen die moeten worden gezet om te komen tot de vorming van een kabinet dat kan rekenen op een vruchtbare samenwerking met de Staten-Generaal''.

Tjeenk Willink heeft de “beperkte opdracht'' te kijken naar wat de volgende stappen kunnen zijn. Onderhandelen hoort daar niet bij. “Dit is een tussenstap die moet leiden tot overeenstemming over wie nu de volgende stap gaat zetten.''

25 juni 2010: Rosenthal biedt zijn eindverslag aan koningin Beatrix aan. Hierin stelt hij voor informateurs aan te stellen van PvdA en VVD voor het vormen van een kabinet uit ‘het brede midden’. Daarvoor komen de vijf partijen VVD, PvdA, CDA, D66 en GroenLinks in aanmerking.

Die partijen hebben aangegeven regeringsverantwoordelijkheid te willen dragen en elkaar niet uit te sluiten. Een rechts kabinet acht Rosenthal niet mogelijk, tot irritatie van Wilders.

24 juni 2010: De informateur praat nog een keer met Halsema en Pechtold en begint daarna aan zijn eindverslag voor de koningin. De eerste verkenningsronde heeft nauwelijks aanknopingspunten opgeleverd.

23 juni 2010: Rosenthal doet kortstondig een poging een middenkabinet te vormen. Opmerkelijk genoeg wil Verhagen in het kader van het landsbelang nu wel meepraten. Eerder hanteerde de CDA’er het mantra dat hen ‘bescheidenheid paste’ door de enorme verkiezingsnederlaag.

Op hetzelfde moment komt Cohen met de opmerkelijke oproep een monstercoalitie te vormen met VVD, PvdA, CDA, GroenLinks en D66. Deze brede optie zou balans moeten brengen in de verhoudingen om noodzakelijke bezuinigingen en investeringen mogelijk te maken. De PvdA-leider ziet niets in een smal middenkabinet. Pechtold noemt de monstercoalitie een verlegenheidskabinet. Ook Halsema ziet er in dit stadium niets in.

22 juni 2010: Na anderhalve dagen onderhandelen laat Rutte weten geen perspectief te zien om verder te praten. Halsema laat weten te balen als een gieter.

21 juni 2010: De paars-plus-partijen praten voor het eerst gezamenlijk over een coalitie. Rutte noemt deze fase van de formatie een ‘snuffelronde’. Ook blijft hij benadrukken hoe groot de verschillen zijn. Het PvdA-programma betitelde Rutte eerder als een “hele lange uitsluitbrief'', die in zijn ogen doet denken aan 'de langste zelfmoordbrief in de geschiedenis', het ultralinkse verkiezingsprogramma van de Engelse Labourparty in 1983.

18 juni 2010: De vijf fractievoorzitters komen om beurt weer langs bij Rosenthal. Cohen, Pechtold en Halsema dringen aan op paars-plus. Rutte vindt een middenkabinet van VVD, CDA en PvdA nu de beste optie. Verhagen spreekt geen voorkeur uit. ’s Avonds maakt Rosenthal bekend paars-plus te gaan onderzoeken.

17 juni 2010: Er komt een einde aan de poging om een rechts kabinet te vormen. Volgens Wilders is dit te wijten aan het CDA. “Je kunt niet onderhandelen met een lege stoel”, aldus de PVV-leider. Ook Rutte is kritisch. Hij noemt de wens van Verhagen ‘niet reëel’.

16 juni 2010: Na zijn gesprek met Rosenthal noemt Verhagen praten met de VVD en de PVV een ‘zinloze exercitie’. Hij wil dat VVD en PVV eerst een akkoord bereiken over thema’s als etnische registratie en hoofddoekjesbelasting, maar ook over financieel-economische thema’s. Wilders stelt dat verder praten dan geen zin heeft.

15 juni 2010: Rutte en Wilders hebben een ‘goed gesprek’ met de informateur. Wilders dringt er bij Verhagen op aan ook mee te praten. Die kampt echter met forse weerstand vanuit de achterban om met de PVV om tafel te gaan praten.

14 juni 2010: Na gesprekken met alle fractievoorzitters komt Rosenthal tot de conclusie dat er gesproken moet worden met Wilders en Rutte. CDA-leider Verhagen houdt de boot af. Hij wil dat VVD en PVV eerst samen om de tafel gaan.

12 juni 2010: De koningin benoemt VVD-senator Uri Rosenthal tot informateur. Zijn opdracht is het onderzoeken van een coalitie die kan rekenen op een vruchtbare samenwerking met de Staten-Generaal . Daarbij moet als eerste gekeken worden naar een kabinet ‘waarvan de grootste partij en de grootste winnaar deel uitmaken’. Beatrix maant tot haast gezien ‘de moeilijke situatie waarin ons land verkeert’.

11 juni 2010: De fractieleiders stellen de koningin voor dat op basis van de verkiezingsuitslag eerst gekeken wordt naar een coalitie VVD, PVV, CDA. Wel uit Mark Rutte zijn zorgen over de stabiliteit van de PVV-fractie.

10 juni 2010: Om de formatie niet meteen onmogelijk te maken laat Wilders zijn AOW-breekpunt vallen. Voor de verkiezingen had de PVV-leider aangegeven dat de AOW sowieso op 65 moet blijven. Zijn draai komt hem op veel kritiek te staan. Partijen verwijten hem kiezersbedrog.

9 juni 2010: Verkiezingsdag. Na een spannende verkiezingsavond blijkt de VVD nipt de grootste partij met 31 zetels. PvdA volgt met 30 zetels. De PVV is de grootste winnaar en komt op 24 zetels. Het CDA verliest fors. Van de 41 zetels houden ze er maar 21 over. Jan Peter Balkenende legt zijn partijleiderschap neer.