PvdA-vicepremier Wouter Bos heeft zijn coalitiegenoten CDA en ChristenUnie laten weten dat zijn partij definitief het NAVO-verzoek voor een trainingsmissie in de Afghaanse provincie Uruzgan afwijst.

Hij zegt onverkort te willen vasthouden aan de ''belofte aan de kiezer'' dat de laatste Nederlandse militair aan het einde van dit jaar uit de Afghaanse provincie Uruzgan is vertrokken.

Hij wil dat de voltallige ministerraad vrijdag nee zegt tegen het NAVO-verzoek. In dat verzoek wordt uitgegaan van een nieuwe missie voor een jaar met trainers, opbouwwerkers en militairen.

Balkenende en vicepremier André Rouvoet (ChristenUnie) toonden zich zeer onaangenaam verrast. Zij kregen de afgelopen tijd de indruk dat Bos en PvdA-minister Bert Koenders (Ontwikkelingssamenwerking) onder voorwaarden bereid waren te praten over een verlenging in Uruzgan.

Een van de voorwaarden was een verzoek van de NAVO, waaraan twee weken geleden werd voldaan. CDA en ChristenUnie willen alle opties, inclusief die van de NAVO, zorgvuldig bekijken op haalbaarheid, wenselijkheid en veiligheid. ''Ik hecht aan een zorgvuldige besluitvorming en dat wat we hebben afgesproken in het kabinet, wordt nagekomen'', aldus Balkenende.

De PvdA liet de afgelopen weken in de publiciteit echter steeds weten dat een langer verblijf in Uruzgan dan eerder door het kabinet was vastgesteld geen optie was. PvdA-fractievoorzitter Mariëtte Hamer kan zich daarom ook niet voorstellen dat CDA en ChristenUnie verrast zijn.

''Ik merk wat verbazing bij de coalitiepartners. Dat lijkt me een beetje gespeeld.'' Ze ziet ook geen crisis. ''We zitten in het kabinet om te regeren, niet om een crisis te veroorzaken.''

Balkenende en Bos wilden niet ingaan op vragen of het voortbestaan van het kabinet in gevaar is. Door de ruzie over de rol in Afghanistan zijn opnieuw de verhoudingen binnen de coalitie op scherp gezet, nadat de plooien na de ruzie over het Irakrapport van de commissie-Davids nog maar net met grote moeite waren gladgestreken.

Zowel de toekomstige bijdrage aan Afghanistan als de besluitvorming rond de inval in Irak in 2003 hebben CDA en PvdA altijd verdeeld.

Het CDA wil wel in Uruzgan blijven om zo de resultaten van de afgelopen jaren te kunnen waarborgen. Ook minister Eimert van Middelkoop (Defensie, ChristenUnie) ziet mogelijkheden om in Uruzgan te blijven. De Tweede Kamer had het kabinet gevraagd uiterlijk 1 maart met een besluit te komen.

De militaire vakbonden reageerden woensdag teleurgesteld. ''Ik nodig de PvdA uit om aan de nabestaanden en de gewonden uit te leggen dat de missie naar Uruzgan helemaal voor niets is geweest'', aldus voorzitter Jan Kleian van de militaire vakbond ACOM.