Wat zijn de doelstellingen van de Syrische Nationale Raad?

Een alternatief bieden voor de regering van president Bashar al-Assad. Het belangrijkste doel is het ten val brengen van het regime van Bashar al-Assad om vervolgens binnen zes maanden een interim-regering te vormen. Op de korte termijn wil de SNC internationale erkenning en voldoen aan de wensen van de Syrische bevolking. Op die manier wil de Raad de Syrische regering diplomatiek en economisch onder druk zetten.

SNC-lid Yaser Tabbara benadrukt in het Turkse dagblad Today's Zaman dat het doel niet is om opstanden te organiseren. De Raad moet volgens hem fungeren als een ‘politieke paraplu’. Tabbara zegt dat de SNC al officieuze contacten heeft gehad met buitenlandse regeringen. Hij verwacht dat nog meer ontmoetingen met Europese en Arabische regeringen zullen volgen.

Midden-Oostendeskundige Reinoud Leenders, werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam, vindt het lovenswaardig dat de Syrische raad geen militaire revolutie voor ogen heeft, maar hij vraagt zich af in hoeverre dit realistisch is. “Ik denk dat de conflicten een eigen leven gaan leiden, waardoor mensen zich met wapens tegen de Syrische troepen gaan verdedigen", zegt Leenders tegenover NU.nl. "Doordat burgers zien dat de demonstraties weinig hebben opgeleverd, zijn ze steeds meer geneigd wapens te gebruiken.”

De leden van de Syrische Nationale Raad zijn afkomstig uit verschillende politieke, religieuze en etnische groeperingen. In de raad zitten leden van de Moslim Broederschap, Syrische christenen, liberalen en andere politieke organen. Ahmed Ramadan, Bassma Kodmani, Abdulbaset Seida en Imad Aldeen Rashid vormden het ‘gezicht’ van de SNC tijdens de perspresentatie. In totaal bestaat de Raad uit 115 tot 120 leden.

Een Frans-Syrische politicoloog uit Parijs, Bourhan Ghalioun, is tot voorzitter gekozen. Ghaliouin schreef talrijke boeken over hoe om te gaan met sociologische en politieke vraagstukken in de islamitische wereld. De geboren Syriër beschouwt democratie als noodzakelijk in de Arabische wereld. Toen op 15 maart dit jaar de protesten uitbraken, sprak hij als snel zijn steun uit. Volgens hem heeft de Syrische oppositie twee alternatieven. Zich met elkaar verenigen om een democratische orde te bereiken waarin alle burgers gelijk zijn of gebruik maken van geweld.

Direct na de oprichting van de Syrische Nationale Raad gaf de regering een waarschuwing af. Het ministerie van Buitenlandse Zaken beloofde ‘harde maatregelen’ te nemen tegen ieder land die de raad erkent. Eerder zei het het Syrische parlementslid Khaled Abboud dat de raad niet in staat zal zijn om het regime van al-Assad ten val te brengen. Abboud is van mening dat de Raad zichzelf misleidt.

Volgens Abdulbaset Sieda, een lid van de Raad, toont het dreigement dat het regime van al-Assad bang is voor de SNC. Hij verwierp de bewering dat de oppositie verdeeld is, al erkende hij wel dat er verschillende meningen zijn over hoe ze hun doelen moeten bereiken.

De vorming van de SNC werd toegejuicht door diverse westerse landen, waaronder de Verenigde Staten en Frankrijk. In tegenstelling tot de Libische Overgangsraad besluiten ze voorlopig nog niet de Syrische raad formeel te erkennen. Ook Nederland is nog niet toe aan erkenning van de SNC. Minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken wil eerst meer informatie over onder meer de samenstelling van de Raad en de toekomstplannen.

De Europese Unie (EU) beschouwt de vorming van de SNC als ‘een positieve stap voorwaarts’ en is blij met het feit dat de inspanningen van de politieke oppositie hebben geleid tot een verenigd platform. Maar de EU benadrukt tegelijkertijd dat de Raad nog niet op hetzelfde niveau zit als de Libische Overgangsraad. Het erkennen van de SNC heeft volgens Leenders weinig zin. “Erkenning betekent niets. Het enige wat andere landen zouden kunnen doen is steunbetuigingen uitspreken en de Syrische raad uitnodigen voor gesprekken.”

De Libische Overgangsraad werd massaal erkend. Inmiddels is kolonel Muammar Kaddafi verdreven. Maar de situatie rondom de Libische Overgangsraad is volgens de Midden-Oostendeskundige niet te vergelijken met Syrië. “Kaddafi isoleerde zich in de regio, maar het Syrisch regime heeft in de regio contacten met allerlei bewegingen."

Volgens Reinoud Leenders is de kans op een burgeroorlog groter dan dat het regime van al-Assad tot een einde komt. “Voorlopig is de SNC een club van mensen zonder dat duidelijk is wat ze willen. Ook hebben ze niet zoveel te kiezen. Ze zullen goed moeten nadenken over hoe westerse landen Syrië sancties zouden kunnen opleggen en zo omverwerping van het regime aan te moedigen.” Het is volgens Leenders vooral van belang met een goed alternatief te komen. “Dat ze een eenheid hebben gevormd is een positieve ontwikkeling, maar of het concreet gaat worden hangt af van de situatie in het land.”

Mensen die zeggen dat er spoedig een einde komt aan het Syrische regime, begrijpt Leenders niet. “Er wordt vaak lacherig gedaan over de Syrische regering en dat een val van het regime slechts een kwestie van tijd zou zijn. Maar ik denk dat ze nog heel veel ellende kunnen veroorzaken voordat het zover is."