'B Corp' is de afkorting van benefit corporation. Het is een certificaat dat wordt uitgegeven door de non-profitorganisatie B Lab. Eigenlijk een soort keurmerk dus - en daar zijn er nogal veel van.

"Wij onderscheiden ons doordat we niet kijken naar een product, maar naar het hele bedrijf", vertelt Hubertine Roessingh, directeur Benelux van B Lab Europe. "En we onderscheiden ons doordat we met de gecertificeerde bedrijven een zakelijk netwerk willen creëren van gelijkgestemden, die zich willen inzetten voor een nieuw soort economie."

Bedrijven kunnen maximaal 200 punten scoren op verschillende criteria, van sociale diversiteit en inclusiviteit tot milieu-impact. Bij een score van minimaal 80 én het aanpassen van de statuten verkrijg je het certificaat.

Dat betekent niet dat ondernemers het gewilde label in de schoot geworpen krijgen, zo blijkt uit de cijfers die Roessingh deelt. "Wij zien in Nederland veel animo: ruim drieduizend Nederlandse bedrijven maken gebruik van onze tools. Daarvan zijn inmiddels ruim honderd gecertificeerde 'B Corps' geworden."

Toch kan ook een afwijzing waardevol zijn voor een bedrijf, legt ze uit: "De audit die deze bedrijven doorlopen is niet alleen bedoeld om hun impact te meten, maar om sociale en milieuprestaties ook daadwerkelijk te verbeteren." Je kunt na een afwijzing dus een gerichte nieuwe poging wagen.

Nederlandse bedrijven die het label dragen zijn onder meer matrassenfabrikant Auping en Dopper, maker van (duurzame) drinkwaterflessen. En ook Tony's Chocolonely, in 2013 het tweede Nederlandse bedrijf dat B Corp werd, vertelt communicatiespecialist Tim de Broekert van de chocolademaker aan NU.nl.

Een van de grotere Nederlandse gecertificeerden is de Triodos Bank: "Belangrijk voor ons is dat B Corp de hele economie in beweging wil zetten. Daarmee heeft het een andere doelstelling dan veel andere, vaak meer sectorgedreven labels", zegt Koen Jonker van Triodos.

"Als duurzame bank beoordelen wij ook zelf de duurzaamheid van de bedrijven en de projecten die van ons een lening of investering krijgen. Daarom is het waardevol om ervaring op te doen met de methodologie die B Lab gebruikt om bedrijven door het certificeringsproces te loodsen."

De strategische gedachte achter alle duurzame keurmerken zou je kunnen zien als het hoger leggen van de lat. Bedrijven laten zien te voldoen aan niet-commerciële criteria en onderscheiden zich daarmee ten opzichte van andere bedrijven. Die worden vervolgens wellicht uitgedaagd om ook stappen te zetten.

"Als je in die beeldspraak wilt blijven, zou ik in plaats van het verhogen van de lat eerder spreken van het verhogen van de bodem", zegt professor Derk Loorbach, hoofd van DRIFT, het instituut voor transitiekunde van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Vanuit transitieperspectief gaat het erom hoe jouw missie bijdraagt aan de systeemverandering die je wilt bereiken, zegt Loorbach. Willen we klimaatverandering stoppen? Of streven we een eerlijke en circulaire wereldeconomie na? Dan is het de vraag of de stappen van het initiatief radicaal genoeg zijn.

Loorbach: "Je kan als bedrijf het B Corp-certificaat hebben, terwijl je nog draait op fossiele energie of een niet-gesloten grondstoffenkringloop hebt. Ook kan winstmaximalisatie nog steeds het onderliggende doel zijn."

Dat is volgens de transitiewetenschapper niet de schuld van het B Corp-initiatief, maar eerder van de gevestigde cultuur en het ontbreken van regels en wetten om het maatschappelijke belang voorop te stellen.

"B Corp is zonder meer een goede beweging, een voorhoede van maatschappelijke, duurzame ondernemers. In de kern gaat het erover in je statuten aan te geven dat je een flink deel van de winst weer investeert in je maatschappelijke missie. Dat is een stap."

"Maar het onderliggende probleem is dat in de huidige markt het tegendeel is toegestaan, en winstefficiëntie normaal wordt gevonden. Je moet dus aan de ene kant blij zijn dat sommige bedrijven zelf het commitment maken en hun zaken zo goed mogelijk op orde brengen, maar aan de andere kant constateren dat zonder politieke sturing structurele verandering zal blijven steken."

De B Corps zijn zich daar zelf ook van bewust en proberen er iets aan te veranderen, zegt De Broekert van Tony's Chocolonely. "Wij hebben deze zomer samen met een aantal andere bedrijven een brief gestuurd naar minister Kaag met een oproep voor wetgeving die bedrijven meer verantwoordelijkheid laat nemen voor de impact op mens en milieu."

Sommige bedrijven proberen dus zowel van onderop als van bovenaf de zakenwereld te verduurzamen. Of het ze lukt, hangt dan wellicht eerder af van alle andere bedrijven - en de politiek.