Komende dinsdag wordt er waarschijnlijk een besluit genomen over het vervolg van de carrière van Elbers. Dan steken de bestuurders van Air France-KLM de koppen bij elkaar om te beslissen over een verlenging van het contract van Elbers, wiens termijn dit voorjaar afloopt.

Volgens de laatste geruchten kan de Nederlander wellicht toch blijven, mits er als compromis één Franse commissaris extra bij KLM komt. Hierover zou de bestuursvergadering nog wel moeten stemmen. Het luchtvaartconcern houdt zich stil en bevestigt noch ontkent de geruchten.

Elbers en Smith liggen volgens ingewijden niet bepaald op één lijn, wat een reden zou kunnen zijn om de Nederlander toch te laten vertrekken. De twee zijn het vooral oneens over de bedrijfsstructuur van Air France-KLM: Smith wil dat het moederbedrijf meer macht krijgt, terwijl Elbers wil dat er juist zoveel mogelijk autonomie voor KLM blijft.

Smith zei kort na zijn aantreden dat het tijd werd voor Air France-KLM om zich - veertien jaar na de fusie - als één bedrijf te gaan gedragen. Zo zou Smith zijn oog hebben laten vallen op een zetel in de raad van commissarissen (rvc) van KLM, om zo meer directe invloed uit te oefenen op de Nederlandse tak.

KLM-topmanagers schreven een brief aan de rvc van Air France-KLM om hun zorgen hierover te uiten. Zij vinden dat Smith hiermee eerdere afspraken over de bedrijfsvoering en het beleid niet nakomt.

Air France-KLM beloofde drie jaar geleden namelijk juist af te zien van verdere centralisatie. Er zouden geen banen of vluchten overgeheveld worden van Nederland naar Frankrijk en KLM zou het beheer blijven voeren over de eigen kas.

In Nederland ziet men meer heil in zo'n zelfstandig KLM. Zowel het personeel van KLM als het kabinet heeft laten weten daarom vierkant achter de herbenoeming van Elbers te staan, die symbool staat voor de Nederlandse belangen. Een openbare petitie met de naam Pieter Elbers moet herbenoemd als CEO van KLM leverde ruim 25.000 handtekeningen op, waaronder die van veel personeelsleden.

Ook de ondernemingsraad (or) van KLM adviseert een herbenoeming van Elbers. Als er tijdens de vergadering toch een andere kandidaat wordt voorgedragen dan de door de raad van commissarissen van KLM voorgedragen Elbers, stapt de or naar de rechter.

Niet alleen bij KLM zelf gaan er stemmen op om Elbers een tweede termijn te gunnen. Politiek Den Haag vindt het eveneens erg belangrijk dat de relatief zelfstandige positie van KLM intact blijft. Minister Wopke Hoekstra van Financiën schreef een brief aan diezelfde raad van commissarissen van KLM vanwege het "belang van Schiphol voor de Nederlandse economie" en de rol van KLM daarbij, zo wist De Telegraaf te melden.

Hoekstra stelde bovendien zeer tevreden te zijn over de prestaties van Elbers: "KLM heeft het de afgelopen jaren goed gedaan binnen een groep die een forse stap voorwaarts zal moeten maken. Wat ons betreft is hij de man om dat voort te zetten."

Premier Mark Rutte en minister van Infrastructuur Cora van Nieuwenhuizen hebben gezegd dat in gesprekken met de Franse overheid is benadrukt dat het "ontzettend belangrijk is dat de belangen van Schiphol en KLM worden gewaarborgd", schreef RTL Z.

Deze uitspraken volgden op geruchten dat centralisatie banen zou kosten bij KLM of dat de hubfunctie van Schiphol in gevaar zou zijn.

Rutte merkte wel op dat financiële situatie van het concern niet tot juichen stemt. "Air France-KLM functioneert niet briljant goed", zei hij. Maar KLM doet het binnen de luchtvaartcombinatie op financieel gebied veel beter dan de Franse tak. Rutte zei overigens niet het idee te hebben dat er banen op het spel staan bij KLM.

Hoewel de Nederlandse Staat aandeelhouder is van KLM, worden de meeste besluiten in Parijs genomen. Dat komt doordat de Nederlandse Staat zo'n 6 procent van de aandelen van KLM heeft, waar Air France-KLM weer de eigenaar van is. De Franse staat heeft op zijn beurt weer een belang van 14 procent in de holding waar KLM in is ondergebracht.

De Canadees Smith geldt al sinds zijn aantreden meer als een 'bedreiging' dan als een collega voor Elbers. Lange tijd werd er namelijk gesproken over de mogelijkheid om een nieuwe bestuursstructuur op te tuigen voor Air France-KLM, waarbij Elbers ook een positie zou krijgen in het holdingbestuur.

Deze optie zou op tafel hebben gelegen toen er maanden gezocht werd naar een opvolger voor de voormalige topman Jean-Marc Janaillac. Hij verbond zijn lot aan een loonvoorstel voor personeel van Air France nadat het bedrijf maandenlang door stakingen was geplaagd. Als de vakbonden niet zouden instemmen met zijn definitieve voorstel, zou hij het veld ruimen. Dat aanbod werd afgewezen, waarop Janaillac inderdaad zijn functie neerlegde.

Uiteindelijk koos Air France-KLM er toch voor een nieuwe topman aan te wijzen. Dat werd Ben Smith, die toen nog operationeel directeur was bij de Canadese luchtvaartmaatschappij Air Canada. Tot een positie voor Elbers in het holdingbestuur, kwam het echter niet.

Smith ging voortvarend aan de slag bij Air France, maar besteedde in eerste instantie niet zoveel aandacht aan KLM. Zo wist hij een cao te sluiten met het grootste deel van het personeel van de Franse nationale luchtvaartmaatschappij, op dat moment een van de grootste problemen binnen de holding.

Ondanks de focus van Smith op Air France, stellen critici dat Air France-KLM als geheel een gebrek aan visie heeft over de rol van de verschillende maatschappijen. Als Elbers niet opnieuw benoemd wordt, zou dat kunnen betekenen dat er binnen de groep nog minder aandacht is voor de belangen van KLM.

Als de laatste geruchten blijken te kloppen, kan Elbers wellicht toch aanblijven. Dan komt er als compromis echter ook een Franse commissaris bij KLM. Wat een besluit over de carrière van Elbers precies betekent voor de zelfstandigheid van de Nederlandse tak, is al met al dus nog onzeker.

Dinsdagochtend kun je meer horen over dit onderwerp in de Dit wordt het nieuws-podcast van NU.nl. Je kunt je gratis abonneren op deze podcast. Voor iOS-gebruikers kan dat via iTunes. Of zoek op 'Dit wordt het nieuws' in je eigen favoriete podcastapp.