Ondernemers willen personeel makkelijker kunnen ontslaan, bleek deze week uit een enquête van MKB Nederland en BNR onder 3.000 ondernemers. Vooral mkb-ondernemers willen dat het makkelijker wordt om van werknemers af te komen.

Volgens Pascal Besselink, senior jurist arbeidsrecht, van financieel-juridisch dienstverlener DAS is het erg afhankelijk van de precieze situatie wanneer een werknemer daadwerkelijk ontslagen kan worden, maar het dossier is wel het “sleutelwoord”. Zonder dossier wordt het een lastig punt.

"Je moet kunnen laten zien dat een werknemer aangesproken is op dat niet-functioneren. Vervolgens moet je ook laten zien dat je de werknemer een tweede kans hebt gegeven." Dit kan door een werknemer bijvoorbeeld hulp aan te bieden door middel van coaching.

"Op het moment dat het functioneren, ondanks die hulp, uitblijft, dan moet je dat ook laten zien. Daarna is er nog een vervolgstap. Als iemand structureel niet in die functie kan functioneren, dan moet je kijken of er een andere functie voor hem of haar is."

Vanaf het moment dat iemand wordt aangesproken op de resultaten tot een eventueel ontslag zit vaak een half jaar tussen. "Als ondanks begeleiding, coaching, volgen van scholing en cursussen het functioneren nog niet is verbeterd en je kan dat laten zien, dan is dat binnen een half jaar rond te krijgen."

Maar, benadrukt Besselink, er is geen vastgestelde termijn en veel hangt af van de omstandigheden. "Als iemand bijvoorbeeld twintig jaar in dienst is en zonder problemen functioneert, dan moet je een langere periode hanteren, dan voor een werknemer die maar twee jaar in dienst is."

"Uitgangspunt is om daadwerkelijk de werknemer weer op het gewenste niveau te laten werken. Maar wordt dat niet behaald, dan moet je kunnen aantonen dat je er alles aan gedaan hebt om dat wel te doen."

Laatste oordeel krijgt het UWV of een rechter. Belangrijke verandering nadat de Wet werk en zekerheid (Wwz) inging, is dat er geen maatwerk mogelijk is bij een rechter om een niet-functionerende werknemer te ontslaan. 

Als een rechter besluit om het ontslag toe te kennen dan is de werkgever automatisch de wettelijke transitievergoeding verschuldigd. Maar als het dossier niet voldoende is en het ontslagverzoek wordt afgewezen dan wordt het arbeidscontract simpelweg behouden en moeten de partijen er zelf uit zien te komen.

Dit kan leiden tot verschillende scenario ’s waarbij bijvoorbeeld een werknemer zich langdurig ziek meldt. "Uiteindelijk zie je dat partijen alsnog een deal met elkaar maken waarbij afscheid van elkaar wordt genomen."

Belangrijk advies van Besselink aan ondernemers is om een duidelijke en consequente lijn te stellen in de omgang met het personeel. "Verslagen in functioneringsgesprekken moet je vastleggen op het moment dat het goed gaat, maar ook als het niet goed gaat. Op het moment dat je dat hebt genoteerd, is er duidelijkheid."

"Als je dat niet vastlegt, je kritiek niet op papier zet en alles bedekt met de mantel der liefde, dan haal je wel bakzeil bij een rechter als het uit de klauwen loopt."