Meerdere lezers mailden NUcheckt over Bill Gates en het coronavirus. Zo tipte een lezer een bericht waarin staat dat het coronavirus is gemaakt in een fabriek van de Microsoft-oprichter.

Dit bericht klopt niet, maar toch komen dit soort berichten veel vaker voor. De zogenaamde link tussen het coronavirus en Bill Gates is volgens de New York Times op dit moment het meest gedeelde nepnieuwsonderwerp. Bill Gates wordt volgens de krant vaker ten onrechte in verband gebracht met het coronavirus dan het 5G-netwerk.

Ook in Nederland wordt op verschillende Facebook-pagina's en blogs gesuggereerd dat Bill Gates het coronavirus heeft uitgevonden. Maar waar komt dit vandaan?

Eind januari schreven verschillende Nederlandstalige blogs, zoals MartinVrijland.nl en JDreport dat het coronavirus zou zijn ontwikkeld in het Engelse Pirbright Institute. Dit bleek nepnieuws, maar de eerste connectie met Bill Gates werd hiermee wel gelegd. Het Pirbright Institute ontving in het verleden namelijk geld van de Bill & Melinda Gates foundation. De liefdadigheidsorganisatie van Bill Gates en zijn vrouw. Hierna ontstonden er meerdere complottheorieën over Bill Gates en het coronavirus.

Deze theorieën zijn te vinden op meerdere Nederlandstalige websites en Facebook-pagina's, maar zijn meestal niet ontstaan in Nederland. Het bericht over het Pirbright Institute werd bijvoorbeeld eerst geplaatst op het Amerikaanse Infowars, een radicaal rechtse website.

Een blog van Robert Kennedy Junior, lid van de invloedrijke Amerikaanse Kennedy-familie en bekendstaand om zijn anti-vaccinatiestandpunt, krijgt in Nederland ook opvallend veel aandacht. In deze blog stelt de Kennedy-telg dat Bill Gates het coronavirus gebruikt om zijn "dictatoriale vaccinatieprogramma" op te dringen aan Amerikaanse kinderen en volwassenen.

Dit bericht werd onder meer overgenomen door de antivaccinatiestichting Vaccinvrij. De Facebook-pagina van deze stichting heeft ruim 11.000 vind-ik-leuks. In antivaccinatiegroepen is Bill Gates al langere tijd omstreden, omdat hij veel geld steekt in vaccinatiecampagnes in derde wereldlanden.

Complottheorieën over Bill Gates zijn daarnaast met name te vinden op radicaal rechtse blogs, zoals Xandernieuws en JDreport en samenzweringswebsites als Ninefornews en Wanttoknow.

Volgens de New York Times zijn complottheorieën over het coronavirus en Bill Gates wereldwijd populair geworden onder radicaal rechts, omdat de multimiljardair zich de afgelopen weken meerdere malen openlijk heeft uitgesproken tegen het coronabeleid van de Amerikaanse president Donald Trump. Zo bekritiseerde hij op Twitter het besluit van Trump om te stoppen met de Amerikaanse bijdrage aan de WHO.

Het enige bericht dat NU.nl heeft kunnen vinden over Bill Gates en het coronavirus, dat oorspronkelijke niet uit het buitenland komt, gaat over het RIVM. Op verschillende samenzweringswebsites verscheen een bericht waarin staat dat het RIVM wordt gesponsord door Bill Gates en waarin wordt gesuggereerd dat Bill Gates flinke invloed uitoefent op het onderzoeksinstituut.

Deze bewering is alleen gebaseerd op een bericht op de website van het RIVM uit 2011 over onderzoek naar een poliovaccin, dat het RIVM in opdracht van het WHO uitvoerde. Dit specifieke onderzoek werd gefinancierd door de Bill & Melinda Gates foundation.

In het jaarverslag van het RIVM is te zien dat het voor 90 procent wordt betaald door de Nederlandse overheid. Het onderzoeksinstituut haalt een klein deel van zijn inkomsten uit bijvoorbeeld opdrachten voor de WHO en de Europese Commissie. Het RIVM is niet afhankelijk van Bill Gates.

Factcheckers wereldwijd hebben de complottheorieën over Bill Gates en bijvoorbeeld microchips in vaccins en de creatie van het coronavirus onderzocht en geconcludeerd dat ze ongefundeerd zijn.

Kom jij nepnieuws over Bill Gates en het coronavirus tegen dat nog niet in dit artikel wordt genoemd. Of zie je een ander bericht over het coronavirus waar je aan twijfelt, mail dan naar factcheck@nu.nl en we gaan ermee aan de slag.