In de Fair Use Policy (pdf) die van toepassing is op alle mobiele abonnementen van Tele2 staat onder meer een verbod op 'tethering', het gebruiken van een smartphone als wifi-hotspot voor andere apparaten als laptops. Ook verbiedt Tele2 "gebruik in combinatie met aan [sic] ander apparaat dat niet door Tele2 als geschikt is bevonden".

Dat mag niet, zegt juridisch adviseur Matthijs van Bergen van ICTRecht. De voorwaarden maken volgens hem "duidelijk inbreuk op de netneutraliteitsverordening" die eind 2015 werd goedgekeurd door het Europees Parlement.

In die verordening is geregeld dat providers alle soorten internetverkeer gelijk moeten behandelen, en dat consumenten zelf mogen kiezen welk apparaat ze gebruiken.

De Autoriteit Consument & Markt (ACM), de toezichthouder die de naleving van de netneutraliteit in Nederland moet handhaven, zorgde er eerder voor dat T-Mobile een soortgelijke beperking van tethering uit zijn voorwaarden schrapte. Bij de introductie van een abonnement met onbeperkt internet wilde T-Mobile het gebruik van tethering tot maximaal 20 GB per maand beperken, maar dat mocht niet van de toezichthouder.

In de nieuwe voorwaarden (pdf) van T-Mobile wordt niet beperkt welke apparatuur klanten mogen gebruiken. De voorwaarden van de provider verbieden alleen het delen of doorverkopen van abonnementen.

De ACM wilde niet in detail reageren op de Fair Use Policy van Tele2. Volgens woordvoerder Pauline Gras wordt binnenkort een onderzoek naar de voorwaarden van alle grote providers gestart, waar later de resultaten van bekend zullen worden gemaakt.

Zij verwijst wel naar een waarschuwing aan providers die de ACM vorig jaar publiceerde, kort nadat T-Mobile werd gedwongen tot wijzigingen in zijn abonnement. "ACM ziet op dit moment aanbiedingen die in strijd zijn met de nieuwe Europese netneutraliteitsregels", schreef de waakhond toen.

Tele2 introduceerde eerder deze maand een abonnement met onbeperkt internet, bellen en sms'en, in een verhitte strijd met T-Mobile. De twee providers proberen allebei klanten binnen te hengelen met onbeperkte databundels voor lage prijzen.

Maar het tethering-verbod is niet nieuw. Het staat al sinds november 2015 in de voorwaarden van Tele2, zo blijkt uit een gearchiveerde versie van de Fair Use Policy (pdf). In die maand startte Tele2 voor het eerst met het aanbieden van abonnementen met internet via het eigen 4G-netwerk.

In een reactie zegt woordvoerder Robin Janszen van Tele2 dat de voorwaarden bestaan "om misbruik van de tethering-functie te voorkomen, waardoor we de kwaliteit van het netwerk niet meer zouden kunnen garanderen".

Hij zegt dat Tele2 alleen onredelijk tethering-gebruik wil voorkomen: "Denk bijvoorbeeld aan in de trein je telefoon als hotspot tijdens de reis kortstondig voor je laptop gebruiken, wat redelijk is, versus de hele treincoupé aansluiten op je telefoon."

Janszen zegt dat de provider niet kan uitsluiten dat klanten in het verleden zijn gewaarschuwd of afgesloten na overtreding van het tethering-verbod. "Als dat al zo is, is dat een incident geweest." Volgens de zegsman is misbruik "tot op heden geen issue". 

Het onderscheid tussen redelijk en onredelijk tethering-gebruik waar Janszen over spreekt, wordt in de voorwaarden van de provider niet gemaakt. "Maar eigenlijk is het onderscheid niet eens relevant, omdat eindgebruikers juist de vrijheid moeten hebben om apparatuur van hun keuze te gebruiken", zegt Van Bergen.

De redenering dat een beperking nodig is om de kwaliteit van het netwerk te garanderen gaat ook niet op, zegt IT-jurist Nick Vrugt van Lawfox. Volgens hem mogen pas beperkingen worden opgelegd als er daadwerkelijk sprake is van kwaliteitsproblemen, niet als preventieve maatregel.

Er is geen sprake van "nakende netwerkcongestie", zoals volgens de Europese regels wel het geval zou moeten zijn, zegt hij. Bovendien zouden alle soorten internetverkeer, dus ook tethering, gelijk moeten worden behandeld als er beperkingen worden opgelegd.

Van Bergen van ICTRecht zet ook vraagtekens bij een verbod op "continue of bijna continue gebruik" dat in de voorwaarden van Tele2 staat.

"Je zou kunnen denken dat het in het algemeen wat misleidend is om iets als 'onbeperkt' te verkopen en vervolgens in de voorwaarden toch weer allerlei beperkingen op te nemen. En consumenten misleiden mag op grond van Europese en Nederlandse wet- en regelgeving ook niet."