
Bestand tussen Israël en Hamas al na vier uur voorbij
Dat melden diverse media op basis van bronnen binnen de veiligheidsdienst.
Bij een Israëlische militaire actie in en bij Rafah, in het zuiden van de Gazastrook, zijn vrijdag zeker vijftig Palestijnen omgekomen. Israël reageerde naar eigen zeggen op ernstige schendingen van het bestand door Hamas bij de grenspost Kerem Shalom.
Kerem Shalom is een opening in de afrasteringen rond de Gazastrook, ongeveer dertig kilometer ten zuiden van de stad Gaza. Strijders van Hamas zouden daar op Israëlisch grondgebied een aanval hebben uitgevoerd.
Wat daar is gebeurd, is vooralsnog niet geheel duidelijk. Het Witte Huis spreekt van een "barbaarse schending" van het staakt-het-vuren door Hamas. De Verenigde Naties (VN) roept Israël en Hamas vrijdagmiddag op om zich weer aan het bestand te houden.
Persbureau AP meldt op basis van het Israëlische leger dat Palestijnse strijders twee Israëlische militairen hebben gedood. Een soldaat zou gevangen zijn genomen. De militair nam deel aan een actie om gevechtstunnels die de beweging Hamas richting Israël heeft gegraven, te verwoesten.
Hamas
Later op vrijdag heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, gezegd dat het aan Hamas te wijten is dat de gevechten weer zijn begonnen. Hamas schond het staakt-het-vuren door twee Israëlische militairen te doden en een andere te ontvoeren, aldus Kerry, vrijdag in Washington.
Kerry riep Hamas op de Israëlische militair onmiddellijk en zonder voorwaarden vooraf vrij te laten. Hij riep de internationale gemeenschap op haar inspanningen op te voeren, zodat er een einde komt aan de aanvallen op Israël vanuit de Gazastrook.
De Amerikaanse minister heeft er telefonisch bij zijn ambtgenoten van Turkije en Qatar op aangedrongen hun invloed aan te wenden om Hamas tot de vrijlating van de Israëliër te bewegen. Dat het staakt-het-vuren, dat 72 uur had moeten duren, tot stand kwam, was in belangrijke mate aan Kerry en VN-topman Ban Ki-moon te danken.
Ook Ban riep Hamas vrijdag op de Israëlische militair onmiddellijk en zonder voorwaarden vooraf vrij te laten. Hij veroordeelde ook de hervatting van het offensief van Israël in de Gazastrook. Ban uitte deze week felle kritiek op de twee strijdende partijen. Het grote aantal burgerslachtoffers in de Gazastrook leidt tot vraagtekens bij de proporties waarmee geweld wordt toegepast, zei hij.
Bestand
De VN en de VS meldden donderdagavond dat Israël en Hamas het eens waren geworden over een tijdelijk en onvoorwaardelijk bestand van 72 uur in de Gazastrook. VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon en de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry lieten dat in een gezamenlijke verklaring weten.
Tijdens de wapenstilstand zou volgens de verklaring van de VN en de VS humanitaire hulp naar de Gazastrook kunnen worden gebracht. Ook zou de bevolking van het conflictgebied de kans krijgen om doden te begraven, gewonden te verzorgen en geslonken voedselvoorraden aan te vullen.
''Uitgebleven reparaties aan essentiële infrastructuur op het gebied van water en energie kunnen ook worden uitgevoerd'', schreven Ban en Kerry.
Ingestemd
Hamas liet donderdagavond nog weten zich te gaan houden aan het bestand. ''Met het oog op de situatie waar onze mensen zich in bevinden, hebben de verzetsgroepen ingestemd met een 72 uur durende humanitaire en gemeenschappelijke rustperiode'', zei een woordvoerder van de militante beweging.
Israëlische en Palestijnse delegaties vertrokken volgens de verklaring direct naar Caïro voor onderhandelingen met de Egyptische regering. Dat zou moeten leiden tot een duurzamer bestand. Kerry zei donderdagavond tegen verslaggevers dat de VS van plan is een kleine delegatie naar de gesprekken te sturen.
Delegaties
De delegaties praten tijdens de onderhandelingen in Caïro niet direct met Hamas. Dat zei een hoge functionaris van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag tegen persbureau Reuters.
De Palestijnse delegatie bestaat uit vertegenwoordigers van verschillende groepen, waaronder Hamas, het gematigde Fatah en de Islamitische Jihad, melden Palestijnse bronnen. President Mahmoud Abbas zou volgens de Amerikaanse functionaris niet naar Caïro afreizen.
Amnesty
Volgens Amnesty International is er steeds meer bewijs dat er door alle partijen oorlogsmisdaden worden gepleegd. Die moeten door het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag worden onderzocht, stelt Amnesty International vrijdag.
De mensenrechtenorganisatie roept zowel Israël als Palestina op de rechtsmacht van het hof te erkennen. De Palestijnse leiding voert daar al maanden intensief overleg over, terwijl de VS, Groot-Brittannië en andere EU-landen druk uitoefenen om dat niet te doen. De Palestijnen zijn van de financiële steun van die donoren afhankelijk.
Tevens roept Amnesty in een open brief de Veiligheidsraad van de VN op de situatie in Gaza door te verwijzen naar het ICC. Dat kan, ook en juist als Israël en Palestina het hof geen rechtsmacht geven. In het verleden hebben de Verenigde Staten geregeld resoluties tegengehouden die tot een politieke of juridische veroordeling van Israëli's zouden kunnen leiden.
Doden
Sinds Israël op 8 juli begon met bombardementen op de Gazastrook, zijn volgens Palestijnse bronnen zeker 1.509 personen om het leven gekomen. Aan Israëlische zijde zijn 66 militairen omgekomen.
Overzicht: Dit moet u weten over de escalatie tussen Israël en de Palestijnen l Dossier Midden-Oostenconflict