Twintig jaar lang moesten deelnemers aan het onderzoek van het NLO handmatig opschrijven hoeveel radio ze luisterden. In een dagboekje hielden ze bij waarnaar en hoelang ze luisterden. Voortaan kunnen deelnemers aan het onderzoek via een app aangeven naar welke radiozender ze luisteren. De app registreert welke radiozender aanstaat.

Jarenlang moesten luisteraars dus een beroep doen op hun geheugen. De ongeveer zevenduizend deelnemers kruisten aan naar welke zender ze hebben geluisterd en hielden dat per kwartier bij. Dus bijvoorbeeld: ik heb van 7.00 tot 7.15 uur naar NPO Radio 2 geluisterd. Daarnaast vulden ze de luisterplaats in: bijvoorbeeld in de auto, op het werk of thuis.

De nieuwe meetmethode gaat via de MediaCell+-app van onderzoeksbureau Ipsos. Deze registreert via de techniek van audiomatching welke zender aanstaat bij de deelnemers aan het onderzoek. Daarnaast kan de app via een onhoorbare code in het audiosignaal vaststellen via welk platform wordt geluisterd, bijvoorbeeld via FM, DAB+ of internet. Verder meet de digitale methode in minuten in plaats van kwartieren. Het panel bestaat uit meer dan 3.100 mensen van dertien jaar en ouder. En de rapporten komen nu niet meer maandelijks, maar wekelijks.

"De grote meerwaarde van de nieuwe methode is dat respondenten niet meer zelf hoeven bij te houden wat ze hebben geluisterd", legt directeur Frans Kok van het NLO uit aan NU.nl. "Dat werd ook steeds lastiger. Het aantal zenders is enorm toegenomen en soms was het niet mogelijk om te bepalen welke zender aanstond. Dat we nu ook op minuutniveau kunnen meten, levert natuurlijk veel meer details op. Voor programmamakers biedt dat nieuwe inzichten waarmee ze hun programma's nog beter kunnen maken."

Het nieuwe onderzoek zou kunnen leiden tot grote verschuivingen in het radiolandschap, waar NPO Radio 2 nu de marktleider is. Toch denkt Kok dat dit wel mee zal vallen. "We hebben in de afgelopen maanden al testdata gezien en we weten dat de nieuwe meting niet voor een aardverschuiving gaat zorgen. De marktaandelen veranderen iets, maar het zet de radiowereld niet op zijn kop."

Hij voorspelt wel dat er door een wekelijkse rapportage grotere schommelingen in de cijfers komen. "In het oude onderzoek rapporteerden we elke maand aan de hand van een gemiddelde. Nu rapporteren we wekelijks over de actuele cijfers. We zien daardoor sneller het effect van bepaalde acties op de radio. Maar over het algemeen geldt: grote zenders blijven groot, kleine zenders blijven klein."

Het is de bedoeling dat komend najaar ook een nieuw kijkcijferonderzoek wordt gepresenteerd.