Experts over uitspraken Derksen: 'Haal hem van de buis, kijkcijferkanon of niet'
Derksen vertelde dinsdag over een situatie toen hij jonger was: tijdens een dronken avond zou hij een bewusteloze vrouw hebben gepenetreerd met een kaars. Hij vertelde het verhaal naar eigen zeggen om een tijdsbeeld te schetsen; vroeger kon er meer, nu kan er minder.
De uitspraken leverde een storm van kritiek op. Dat hij een dag later in het programma terugkrabbelde en zei dat hij de kaars 'slechts' op een sokkel tussen de benen van de vrouw had gezet, maakt het er niet beter op, zo oordelen communicatiedeskundigen.
Ingrid van Frankenhuyzen, specialist in crisiscommunicatie, vindt de uitspraken van Derksen zeer kwalijk. "Hij beroept zich zoals veel mannen van een bepaalde generatie op de tijdgeest: zo was het vroeger. Dat klopt misschien wel, maar daarmee kun je dat soort gedrag niet legitimeren of bagatelliseren. Het penetreren met een kaars is echt in geen enkel tijdperk oké geweest. Het is een schijnargument dus."
'Hun gelach maakt het nog pijnlijker'
Lars Duursma, communicatiedeskundige en podcastmaker bij De Communicado's, zegt, ongeacht wat precies waar is en wat aangedikt of verzonnen, mee te voelen met "alle vrouwen die moesten zien hoe verkrachting kennelijk iets is om later samen over te lachen" in een veelbekeken talkshow. "Opgevoerd om de nieuwe beschuldigingen van seksueel misbruik tegen Johnny de Mol (die stopte met zijn talkshow na een beschuldiging boven op die van zijn ex-verloofde, red.) te bagatelliseren."
Ook de tafelgasten hadden volgens Duursma totaal anders moeten reageren. Steven Brunswijk, René van der Gijp en Rob Geus zaten in de studio te lachen na de anekdote. "Hun gelach maakte het nóg pijnlijker dan de oorspronkelijke bekentenis van Derksen. Daarbij is het thuis op de bank of achteraf op sociale media wel makkelijker om direct scherp te reageren dan live tijdens een luchtige talkshow, waar lachen om sterke verhalen centraal staat. Dat had Derksen zich moeten realiseren voordat hij deze bizarre bekentenis deelde."
De draai die Derksen woensdagavond maakte, is in elk geval volstrekt ongeloofwaardig, zegt Duursma. "Er zijn drie mensen, inclusief een oud-keeper van SC Veendam (die volgens Derksen bij het incident aanwezig was, red.), die waarschijnlijk kunnen aangeven wat er werkelijk is gebeurd. De vraag is of je hen moet belasten met iets waarvan een zenderbaas ook nu al moet kunnen zien dat het volstrekt onacceptabel is."
Van Frankenhuyzen ziet dat het terugkrabbelen van Derksen alleen maar bevestigt dat het hem aan zelfreflectie ontbreekt. "Net als John de Mol even rond The Voice-schandalen zei dat 'ze niet beter weten'. Ik zou zeggen: stuur ze op cursus om te weten te komen wat aanranding en verkrachting doen met slachtoffers. Hoe je ziel eraan kapotgaat. Poetin zet het niet voor niets in als oorlogswapen."
Volg dit onderwerp
'Verschil met Johnny de Mol'
Mediawetenschapper Simone Driessen vindt de manier waarop Derksen zijn verhaal vertelde opvallend, gezien de huidige tijdsgeest en discussies de afgelopen maanden in de media. "Bijzonder, omdat hij het juist daarom ook met een kanttekening vertelt: ze waren zo dronken, het gebeurde in een bepaalde tijd. Derksen lijkt daarmee eigenlijk al aan te geven dat hij weet dat het echt niet kan wat er gebeurd is, maar neemt daarbij verder ook niet echt reflectie mee in zijn standpunt."
Er is niet één keer excuus gemaakt naar de betrokken personen of in het algemeen dat dit soort gedrag niet passend is, gaat Driessen verder. "Dat is een verschil met Johnny de Mol, die in zijn eigen programma een podium pakt om zijn keuzes uit te leggen. Misschien moest hij dat ook juist doen door onthullingen van andere media, maar daarmee is het proces wel anders gegaan de afgelopen dagen."
Driessen vindt dat Vandaag Inside als programma meer reflectie op de zaak zou moeten tonen. "Het zou interessant zijn om tijdens de uitzending te laten zien wat de gevolgen zijn van dit soort discussies, bijvoorbeeld het opstappen van tafelgast Roos Schlikker. Maar ook waarom de opmerkingen van Derksen wederom zo breed worden uitgemeten in media en voor zoveel ophef zorgen."
'Lijkt op uitspraken Donald Trump'
De situatie doet Duursma nog het meest denken aan de uitspraken van de Amerikaanse oud-president Donald Trump, die een maand voor zijn verkiezing tot president uitlekten. "Als bekende man kom je overal mee weg bij vrouwen, zo gaf hij aan: 'You can do anything. Grab 'em by the pussy.' (Je kunt alles doen, pak ze bij het kruis.) Het verschil is dat die uitspraken werden gedaan terwijl Trump dacht dat het niet werd opgenomen, en de vraag blijft of Derksen er - los van alle ophef - net zo makkelijk mee wegkomt als Trump."
Van Frankenhuyzen is duidelijk over wat de gevolgen zouden moeten zijn. "Het is zo langzamerhand wel klaar met dit soort mannetjes in onze samenleving. Haal ze van de buis, kijkcijferkanon of niet. Cultuurverandering komt van boven, dus het zou Talpa sieren om hem een halt toe te roepen."