"Lijstjes maken, alles tot op de cent uitrekenen en met een rekenmachine boodschappen doen: wij zijn het allemaal gaan doen. Je gaat zo anders tegen geld aankijken als je het bijna niet hebt. Een bruin brood is zo duur! Voor het geld kun je dan beter een wit brood nemen, maar dat is niet de gezonde keuze. Het is slopend, altijd zo met geld bezig moeten zijn", aldus Maxime Meiland in gesprek met NU.nl.

Samen met haar ouders en om de week haar twee dochters Claire en Vivé woonde de reality-ster een maand lang op bijstandsniveau in een, voor de families huidige standaard kleine, woning in Uithoorn. Van een beperkt budget moet een auto gekocht worden, meubels voor in het huis en ook nog gewoon geleefd worden. Het viel de familie niet mee.

"Je kunt helemaal niks meer. Wij zaten iedere avond weer met elkaar te rekenen: hoeveel geld hebben we nog? Wat moeten we daar allemaal van kopen? En dan doen wij het maar een maand, maar voor zoveel mensen in Nederland is dit hoe het dagelijks leven eruitziet. Ik vind het belangrijk dat we dit doen, want de meeste mensen staan er helemaal niet bij stil. Het is goed dat er aandacht voor is: het kan iedereen overkomen", vertelt Meiland.

Hoewel het de familie nu voor de wind gaat, weten ook de reality-sterren hoe het is om het minder breed te hebben. "Toen mijn ouders uit elkaar gingen, had mijn moeder het echt heel erg zwaar, weet ik nog. Dat was geen bijstandsniveau, maar we weten dus wel hoe het is om goed op de centen te moeten letten.

"Ik heb het zelf later ook nog gehad: toen Claire net geboren was, verdiende ik heel weinig geld en woonde ik in een heel klein huisje in Noordwijk. Haar wiegje stond op de gang. Ik maakte lijstjes en rekende iedere dag tot op de cent uit wat er uit ging en wat er in kwam. Dat is heel anders dan hoe wij nu leven, ja."

Het experiment zorgde eerdere jaren voor pieken in inschrijvingen bij gemeentes en voedselbanken. In 2008 zei de directeur van Voedselbank Nederland dat Effe Geen Cent Te Makken, waarin René en Natasja Froger met hun gezin in de bijstand gingen, mensen over de drempel leek te helpen zich aan te melden: de schaamte om hulp te vragen ging er wat van af. Meiland hoopt dat de reeks met haar familie daar ook aan kan bijdragen.

"Het taboe moet eraf, want daardoor durven mensen geen hulp te vragen en worden de problemen alleen maar groter. Mijn ouders stonden met 14 euro bij de kassa, maar de totale boodschappen kwamen op 18 euro uit. Ze schaamden zich zo om te moeten zeggen: leg dat en dat maar terug. Dat gevoel hebben mensen dagelijks en daarom praten ze er niet over. Dat maakt het alleen maar erger, want niemand kan je helpen. Ik hoop dat mensen zien dat het oké is om hulp te vragen, dat ze niet de enige zijn en dat er een uitweg kan zijn."

Nog voor de eerste uitzending is geweest, heeft Chateau Bijstand al flink wat kritiek te verduren gekregen. Eerst omdat de woning waarin de familie zit 1750 euro per maand moet kosten en dus onbetaalbaar is voor mensen in de bijstand. En onlangs door Arjen Lubach, die in zijn satirische avondprogramma zei dat het een soort 'armoedeporno is' waarin rijke mensen eens even gaan kijken hoe het is om 'sloebertje te spelen'.

Meiland begrijpt Lubach wel. "Ja, ik snap wel waar hij vandaan komt. We weten ook niet echt hoe het is, want het is maar voor een maand en daarna kunnen wij weer gewoon naar de tandarts. Wij hoeven niet te denken: nu is de stofzuiger kapot en ik heb geen buffer om een nieuwe te kopen. Dat klopt echt helemaal.

Maar het gevoel in zo'n maand is wel echt, je wordt er helemaal in meegenomen. We hebben het ook gehad over Claires verjaardag: trakteren op school lukt misschien nog wel, maar een feestje kunnen we niet betalen. Daar zijn we heel bewust over gaan nadenken. Dus je neemt er ook na die maand echt dingen van mee."

De maand in de bijstand heeft Meiland bewuster gemaakt van haar eigen uitgavepatroon, zeker wat betreft het boodschappen doen. "Ik zei dat tegen Leroy (Meilands partner, red.): wij gaan echt anders boodschappen doen. Voorheen kochten we, ondanks dat we al dingen in de koelkast hadden, eten waar we op dat moment zin in hadden. Maar dan blijft het eten in de koelkast liggen en moet het weg. Dat is zo zonde. Dat doen we niet meer hoor."

Chateau Bijstand is vanaf 14 maart wekelijks op maandag om 20.30 uur bij SBS6 te zien.