ON! en ZWART zijn volgens de raad "van toegevoegde waarde, omdat ze een herkenbare stroming vertegenwoordigen, nieuwe doelgroepen bedienen en de verscheidenheid van het aanbod vergroten".

ON!, ofwel Ongehoord Nederland, moet zich naar de mening van de raad wel distantiëren "van de structurele diskwalificatie van de NOS als onafhankelijke nieuwsvoorziening". Als ON! de NOS stelselmatig blijft beschuldigen van het bewust verspreiden van desinformatie, doet de nieuwe omroep afbreuk aan het vertrouwen in het bestel en aan de journalistiek in haar totaliteit, schrijft de raad.

Ook een recent incident waarbij Akwasi een EO-journalist "op onaanvaardbare wijze onder druk heeft gezet om materiaal te verwijderen" leidt tot bezorgdheid bij de raad. Ook ZWART dient alert te blijven op journalistieke waarden, staat in het advies.

Volgens de raad is het belangrijk dat de publieke omroep een podium blijft waarop alle mogelijke stemmen worden gehoord. Hierbij moeten wel "journalistieke waarden, visies en opinies op basis van feiten" bovenaan blijven staan.

Eind maart werd al bekend dat beide omroepen voldoende leden hadden om toe te treden tot het omroepbestel. Voor aspirant-omroepen en voor omroepen met een voorlopige erkenning geldt een minimum van 50.000 leden.

In het advies schrijft de raad verder dat omroepen verplicht moeten worden om de Raad voor de Journalistiek te erkennen. Op dit moment zijn de omroepen dat nog niet, maar de raad wil onderzoeken of die mogelijkheid er kan komen. Verder zouden omroepen een "meer toegespitste" journalistieke code moeten onderschrijven.

De huidige aspirant-omroepen PowNed, WNL en HUMAN hebben volgens de raad inmiddels hun extra waarde voor het bestel bewezen. In de komende vier jaar moeten die een samenwerkingsomroep vormen met een van de zes reeds erkende omroepen AVROTROS, KRO-NCRV, BNNVARA, EO, MAX en VPRO.

De raad vreest door het grote aantal (aspirant-)omroepen wel voor versplintering van het publieke bestel. Door onder meer de ontzuiling en de individualisering zijn de doelgroepen en dus de criteria voor toelating van verschillende stemmen niet meer duidelijk. Er moeten dus scherpere criteria opgesteld worden, adviseert de raad de minister.

Demissionair minister Slob moet voor 1 augustus een definitieve beslissing nemen over de toetreding van ON! en ZWART. Na goedkeuring zullen die omroepen de komende jaren tot het publieke bestel behoren.