De eerste tip van Monique Croes, coördinator stoppen met roken bij Trimbos: bereid je goed voor. "Bedenk goed voor jezelf waarom je wil stoppen en wat voor voordelen het stoppen met roken heeft. Het is natuurlijk beter voor je gezondheid en het bespaart je een hoop geld."

Een verslaving aan roken ontstaat volgens de coördinator door het stofje nicotine in een sigaret: zodra je gaat roken, bereikt die stof binnen zeven seconden je hersenen. "Daarna worden er allerlei prettige effecten in je hersenen opgewerkt: je wordt geconcentreerder, opgewekter en het roken voelt als een soort beloning, een rustmoment voor jezelf." 

Hierdoor rookte volgens het CBS in 2015 30 procent van de mannen weleens en 22,6 procent van de vrouwen. 19,7 procent van de bevolking boven de 18 jaar rookte toen dagelijks en 3,8 procent rookte twintig of meer sigaretten per dag.

Als je goed voor jezelf bedacht hebt waarom je wil stoppen, moet je ook gaan bedenken wat je gaat doen op de momenten dat je het moeilijk hebt. Croes: "De momenten waarop je gewend was om te gaan roken, moet je nu anders invullen. Dit zullen ook je moeilijkere momenten zijn. Ga niet met je collega's mee naar buiten, maar ga iets anders doen, bijvoorbeeld een rondje lopen. In het begin is het beter om de rookmomenten te vermijden dan dat je bij rokende mensen gaat staan." 

"Als je stopt met roken, kan het zijn dat je wordt overvallen door psychische en lichamelijke klachten, de één heeft hier meer last van dan de ander. Wees je hier bewust van en bedenk hoe je hiermee omgaat", vertelt Croes. De ontwenningsverschijnselen bestaan voornamelijk uit slecht slapen, hoofdpijn en een slecht humeur."

Wim Glas is ervaringsdeskundige en oprichter van de website Ikwilstoppenmetroken.nu. Hij geeft als tip dat je, als je gaat stoppen, alles uit je huis moet halen wat met roken te maken heeft. "Verban alles wat met roken te maken heeft. Het helpt ook om samen met iemand te stoppen, zodat je elkaar hebt. Als je een partner hebt die niet stopt en jij wel, dan krijg je het misschien heel moeilijk. Je zou diegene dan kunnen vragen op z'n minst rekening met jou te houden door niet in jouw bijzijn te roken." Glas stipt ook aan dat het goed is om je te focussen op de voordelen van stoppen met roken. "Maak een lijstje met redenen waarom je wilt stoppen en houd dat bij je. Op moeilijke momenten zijn dat de reminders die je nodig hebt om het vol te houden."

Croes zegt dat je het beste cold turkey kunt stoppen in plaats van het roken af te bouwen. "In de praktijk blijkt toch altijd dat je daardoor sneller weer gaat roken. 'Ik zou eigenlijk maar zeven sigaretten roken vandaag, maar eentje kan er nog wel bij', denk je dan. Dan worden het er gauw meer."

Lukt het niet om 'gewoon' te stoppen met roken, dan kun je ook hulp krijgen vanuit het ziekenhuis of van je huisarts. Als je stopt met behulp van intensieve gedragsmatige begeleiding wordt dit één keer per jaar door de ziektekostenverzekering vergoed, vertelt Croes. "Er bestaat ook medicatie die het stoppen vergemakkelijkt, die kun je via je huisarts krijgen." Wie niet aan de pillen wil, kan ook verschillende apps proberen die helpen met stoppen. 

Tot slot zegt Glas dat het als gestopte roker verleidelijk kan zijn om alleen te roken op feestjes of in het weekend. "Doe het niet. Gelegenheidsroken is alleen weggelegd voor de happy few. Ik heb het zelf ook gedaan, en voor ik het wist stond ik dinsdagmiddag bij een kop koffie en ook weer met een sigaret in m'n handen. Roken is extreem verslavend. Je krijgt wat dat betreft levenslang. Als je er vanaf bent, kun je de sigaret dus beter nooit meer aanraken."