"Om te beginnen is er nog altijd een taboe", zegt GZ-psycholoog Najla Edriouch. Ze ziet het als een positieve ontwikkeling dat er sinds de pandemie meer aandacht is voor mentale gezondheidsproblemen. "Maar dat betekent niet dat we daardoor makkelijker praten over wat ons dwarszit. Nog niet alle jongeren weten goed hoe ze zich moeten uiten en ouders of vrienden vinden het vaak lastig hier goed op te reageren."

Volgens de GZ-psycholoog zou het goed zijn om jongeren al van kleins af aan te leren hoe ze hun mentale gezondheid kunnen verbeteren en hoe en wanneer iemand professionele hulp zou moeten inschakelen. "Bij veel mensen lijkt nog altijd het idee te heersen dat de situatie eerst uit de hand gelopen moet zijn voordat je om hulp kunt vragen."

Ook Derek de Beurs van het Trimbos-instituut denkt niet dat mensen door de pandemie makkelijker over hun problemen zullen gaan praten. "Een taboe is lastig te doorbreken", zegt de programmamanager. "Daarnaast kan het ook een tegenovergesteld effect hebben. Stel: je merkt dat anderen beter kunnen aangeven hoe ze zich voelen, maar jij nog 'steeds' niet, dan zal dat de verschillen en daarmee het taboe alleen maar groter maken."

Dat de pandemie ervoor zou zorgen dat het taboe rond psychische gezondheid zou afbrokkelen is te makkelijk gedacht, zegt Floortje Scheepers, hoogleraar Innovatie in de GGZ en afdelingshoofd psychiatrie in het UMC Utrecht. Net als Edriouch ziet ze een trend dat je klachten erg genoeg moeten zijn voordat je aan de bel kunt trekken.

Het taboe op ernstige psychische klachten lijkt weliswaar minder groot omdat er meer aandacht voor is, maar de echte winst ligt volgens Scheepers in het normaliseren van beginnende problemen en het feit dat iedereen daar weleens last van heeft. "Het grote grijze gebied blijft nog onbesproken. Leer kinderen dat iedereen weleens twijfelt en onzeker of angstig is en dat het normaal is om om hulp te vragen."

"Psychische klachten opgedaan tijdens de adolescentie kunnen gevolgen hebben voor de rest van je leven" zegt Edriouch. "Terwijl zorg juist in veel gevallen minder intensief en minder langdurig nodig is als je op tijd ingrijpt."

Vrijdag organiseert NU.nl een dag over het leven na de pandemie. Op een extra rubriek op de voorpagina blikken we vooruit op de tijd zonder (zware) maatregelen. Lees alle verhalen hier:

• Strenge maatregelen lijken voorbij: brengt dat de samenleving weer bijeen?
• Heeft thuiswerken de werk-privébalans verstoord? 'Balans bestaat eigenlijk niet'
• 1G heeft beperkt effect op reproductiegetal, maar kan wel verschil maken
• VIDEO: Zo zorg je ervoor dat de 'verplichte' drie zoenen niet terugkomen
• Terug naar de kantoortuin: zo blijf je gefocust
• Heeft de pandemie het taboe op mentale gezondheid definitief doorbroken?