"Er is altijd hoop op slavernijexcuses uit de mond van Willem-Alexander", zegt stichting Overlegorgaan Caribische Nederlanders (OCAN). Maar volgens de stichting is dit bezoek van de koning, zijn vrouw en de kroonprinses aan het Caribisch deel van het koninkrijk hiervoor niet het juiste moment.

"De entourage is er niet naar tijdens dit bezoek", zegt OCAN-directeur-bestuurder Lionel Martijn. "Op zijn minst zou dan ook premier Mark Rutte aanwezig moeten zijn."

Het kabinet bood op 19 december vorig jaar excuses aan voor het slavernijverleden. Daarop kwam veel kritiek. Ons land zou de voorbereiding op de excuses op eigen houtje hebben gedaan. Bovendien wilden veel betrokkenen dat de koning de excuses zou uitspreken, in plaats van premier Rutte.

Daarom denkt Martijn dat de regeringen van de Caribische eilanden een "eenzijdige actie" van de koning, dus zonder overleg vooraf, niet zullen waarderen. "Curaçao wil eerst in overleg met het parlement over een reactie op de slavernijexcuses die het kabinet heeft aangeboden", licht de OCAN-bestuurder toe. "Aruba is ook afwachtend. Alleen Sint-Maarten heeft meteen gereageerd: die accepteerden de excuses door Rutte juist níét."

Minister-president Silveria Jacobs van Sint-Maarten laat weten dat Rutte als leider van het kabinet de aangewezen persoon was om de slavernijexcuses aan te bieden. De focus van het eiland ligt nu op de stappen die ons land daarna zet.

Ook kringen rond de Curaçaose regering en belangenorganisaties op het eiland vinden het geen goed idee als de koning nu excuses zou maken. De focus van het bezoek moet in hun ogen echt liggen op de kennismaking van Amalia met het Caribisch deel van het Koninkrijk. Discussie over slavernijexcuses door de vader van de kroonprinses zou dat volgens hen verstoren.

Bovendien komen die excuses toch te laat, klinkt het. "Laten we realistisch zijn: om op excuses uit de mond van de koning in te zetten is een gepasseerd station", zegt een bron. "Die zijn in december al aangeboden door het kabinet."

Het slavernijverleden speelt wel een belangrijke rol tijdens het koninklijke bezoek. Samen met Máxima en Amalia bezoekt koning Willem-Alexander tot 9 februari plekken in het Caribisch deel van Nederland die symbool staan voor het slavernijverleden.

Het drietal bracht tijdens hun reis al een bezoek aan de zogenoemde slavenhuisjes op Bonaire. Die huisvesting voor tot slaaf gemaakte mensen staat symbool voor het slavernijverleden op dat eiland.

Op Curaçao bezoeken Willem-Alexander, Máxima en Amalia later deze week de plantage waar de tot slaaf gemaakte Tula in 1795 met medestanders een slavenopstand begon. Op Sint-Eustatius staan de koning, zijn vrouw en de kroonprinses tijdens een wandeling stil bij het slavernijverleden.

De sympathie voor het koninklijk huis is volgens OCAN-directeur Martijn groot onder de bevolking van de Caribische eilanden. "Dus als de omstandigheden wél goed zijn, komt er waardering voor excuses uit de mond van de koning. Zelfs al spreekt hij ze uit in Nederland en niet op de eilanden zelf."

Voor nu ligt voor de bevolking van het Caribisch deel van Nederland de prioriteit meer bij het verbeteren van hun levensstandaard dan bij excuses voor het slavernijverleden. "We hebben een rijk 'moederland', maar wij ploeteren hier maar, denken veel mensen op de eilanden", zegt Martijn.

"Er is een begin gemaakt, maar er ligt nog een lange weg voor ons", zei koning Willem-Alexander tijdens zijn nieuwjaarstoespraak over de omgang met het koloniale verleden. Hij zei dat hij zich betrokken voelt bij de herdenking van het einde van de slavernij.

Nederland veroverde de zes eilanden in het Caribisch deel van het koninkrijk tussen 1631 en 1648. Aruba, Curaçao en Sint-Maarten zijn inmiddels zelfstandige landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Zo'n 160.000 mensen met roots in de zes Caribische eilanden wonen in Nederland.