Een vulkaanuitbarsting leidt doorgaans tot (een beetje) verkoeling op aarde. Bij de uitbarsting komt onder meer zwavel vrij. Een deel daarvan komt in de stratosfeer op 20 kilometer hoogte terecht.

Daar vormen zich ultrafijne zwavelzuurdruppeltjes, die een deel van het zonlicht reflecteren. Hierdoor kan de aarde na een vulkaanuitbarsting voor langere tijd iets koeler zijn.

Het verschil met de Hunga Tonga is dat het hier om een onderzeese vulkaanuitbarsting gaat. Door die onderzeese uitbarsting werd het equivalent van 60.000 gevulde olympische zwembaden in de stratosfeer geblazen.

Dit leidde niet tot wereldwijde afkoeling, maar juist tot opwarming. Eerste berekeningen laten zien dat de uitbarsting van de Hunga Tonga de aarde in 2023 mogelijk 0,1 graden heeft opgewarmd.

Dit komt doordat waterdamp, een broeikasgas, in de stratosfeer werd geblazen. "Die waterdamp zorgt ervoor dat je een neerwaartse en opwaartse warmtestroom krijgt. Door die neerwaartse warmtestroom werd de atmosfeer in de onderste regionen opgewarmd", legt meteoroloog Raymond Klaassen van Weerplaza uit.