Als de aarde zo'n 2 graden warmer wordt, is de mondiale economie aan het einde van de eeuw mogelijk met zo'n 2 procent gekrompen. Maar als de aarde 3 graden warmer wordt, kan de wereldeconomie met wel 10 tot 12 procent krimpen. Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van de Universiteit Utrecht.

Slechts 1 graad extra maakt de economische schade dus vijf tot zes keer zo groot. Dat staat in de studie die in het vakblad Nature Climate Change is verschenen.

Het onderzoek is gebaseerd op modellen. De cijfers kunnen in de praktijk dus lager of hoger uitvallen. Maar de hoofdlijn is duidelijk: hoe warmer de aarde wordt, hoe groter de economische schade. En daar steken de kosten van klimaatbeleid heel gunstig tegen af.

Dat niets doen duurder is dan wél ingrijpen, is geen nieuw inzicht. Al in 2006 waarschuwde de invloedrijke Britse econoom Nicholas Stern daarvoor. En ook recent bleek uit talrijke studies dat het ambitieuste klimaatbeleid ook het beste voor de wereldeconomie is.

Toch worstelen economen met de vergelijking. Zo is het relatief eenvoudig om na een orkaan of overstroming de materiële schade in te schatten. Ook kunnen ze na een hete, droge zomer de lagere landbouwopbrengst in kaart brengen. Maar het is veel lastiger om vooruit te kijken.

We kunnen bijvoorbeeld zeggen dat de zeespiegel met 1 meter stijgt en dat die bij meer opwarming nog verder zal stijgen. Grote delen van Nederland moeten dan op de schop. En sommige dichtbevolkte kustregio's worden mogelijk onbewoonbaar. Maar bereken maar eens het economische effect daarvan.

Ook in deze nieuwe studie moesten de onderzoekers veel schade van klimaatverandering buiten beschouwing laten. "Denk aan ecologische schade, zoals verlies aan biodiversiteit, en bijvoorbeeld gezondheidsschade door hittegolven. We nemen zulke posten niet mee, omdat het lastig is om die in geld uit te drukken", zegt hoofdauteur Kaj-Ivar van der Wijst tegen NU.nl.

Daar komt bij dat het moeilijk is om de economische gevolgen van extreem weer mee te nemen. De schade wordt dus nog steeds flink onderschat, zeggen de onderzoekers.

Maar zelfs zonder deze posten blijkt ambitieus klimaatbeleid beter te zijn voor de economie, zegt de onderzoeker van het Copernicus Institute of Sustainable Development. Zo zijn de economische baten van klimaatbeleid volgens deze studie 1,5 tot 4 keer zo groot als de kosten. "Klimaatbeleid heeft ook puur economisch gezien veel zin: het levert veel meer op dan het kost."

Wel zijn er nog problemen die dit verhaal extra lastig maken. Zo is de schade van klimaatverandering onevenredig verdeeld over arme en rijke landen, zegt coauteur Detlef van Vuuren, verbonden aan de Universiteit Utrecht. Bijvoorbeeld in gebieden die kwetsbaar zijn voor zeespiegelstijging treedt de schade pas later op.

Als we de doelen uit het Parijsakkoord niet halen, neemt de schade in de tweede helft van deze eeuw sterk toe. "Deze studie laat zien dat de doelen uit het Parijsakkoord optimaal zijn, zelfs vanuit een smal economisch perspectief", benadrukt Van Vuuren.

Dat neemt niet weg dat voor klimaatbeleid zeer grote investeringen nodig zijn. Die investeringen kunnen we deels terugverdienen met extra werkgelegenheid en economische groei. Maar als we grote economische schade willen voorkomen, zullen we wel de portemonnee moeten trekken. En dat moet nu en niet pas in de toekomst gebeuren.