Wie de thermostaat nog niet lager heeft gezet, zou in december weleens de hoogste energierekening ooit kunnen krijgen. Dat komt doordat de gasprijzen nog steeds hoog zijn en december de laatste maand is zonder het prijsplafond.

Maar er is nog een belangrijke reden: we krijgen een periode van ten minste twee weken die kouder zijn dan normaal voor de tijd van het jaar. Het gasgebruik schiet dan plotsklaps omhoog, waardoor ook de gasprijs verder kan stijgen.

Dat is wennen, omdat we juist een lange 'te zachte' periode achter ons hebben. In goed geïsoleerde huizen hoefde in oktober en november nog vrijwel niet gestookt te worden.

Die hoge herfsttemperaturen zijn nog terug te zien in het water van de Atlantische Oceaan. Boven dat warme water vormde zich ten zuiden van Groenland een krachtig lagedrukgebied. Mede daardoor ontstaat momenteel boven Scandinavië juist een hogedrukgebied. En zoals veel schaatsliefhebbers weten: dat geeft oostenwinden en koud winterweer.

Dat zorgt nog niet meteen voor een schaatswinter. Die komt pas als zo'n hogedrukgebied langdurig op dezelfde plek blijft en de oostenwinden langzaam kouder en kouder worden.

Of we schaatsweer krijgen, hangt af van westenwinden op grote hoogte in de atmosfeer. Zoals de straalstroom op 10 kilometer en de poolwervel die daar tot 50 kilometer bovenuit torent. Als die afzwakken, kan een hogedrukgebied boven Scandinavië weken op zijn plek blijven.

De huidige situatie is daar niet mee te vergelijken, zegt Van Weele, expert in die zeer hoge luchtstromingen. "Vanaf 20 kilometer hoogte is de poolwervel momenteel stabiel."

Met weermodellen kan twee weken vooruit worden gekeken - en die twee weken zullen vrij koud uitpakken. "Maar als we drie weken vooruit proberen te kijken, zie ik geen reden voor een grotere kans op winterkou", zegt Van Weele.