Door de coronacrisis neemt de CO2-uitstoot dit jaar naar schatting met 4 tot 7 procent af, de scherpste daling sinds de Tweede Wereldoorlog. Maar we zullen de uitstoot ieder jaar met minimaal hetzelfde percentage moeten terugdringen als we de mondiale temperatuurstijging onder de afgesproken 1,5 graden willen houden, zegt de Canadese Corinne Le Quéré tegen NU.nl.

Le Quéré is hoogleraar klimaatwetenschap aan de University of East Anglia en voormalig directeur van het gezaghebbende Tyndall Centre for Climate Change Research.

Vorige week verscheen in Nature Climate Change een studie over de gevolgen van de coronacrisis op het klimaat. Le Quéré is de hoofdauteur van het nieuwe onderzoek. Woensdag ontvangt ze de tweejaarlijkse Dr. A.H. Heinekenprijs voor de Milieuwetenschappen voor haar gezaghebbende onderzoek naar de rol van CO2 in het klimaatsysteem. De prijs wordt toegekend door onder meer de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).

'Grootste CO2-daling sinds Tweede Wereldoorlog'

Het team ontdekte dat op één dag in april, tijdens het hoogtepunt van de lockdowns, de wereldwijde CO2-uitstoot tijdelijk 17 procent lager lag. Afgenomen wegverkeer was goed voor 43 procent van de daling en de afgenomen activiteit van de industrie en energiecentrales was goed voor nog eens 43 procent van de daling. De afname van het vliegverkeer verklaarde in april 10 procent van de lagere CO2-uitstoot.

Als de maatregelen op veel plekken snel worden losgelaten, zal de uitstoot over heel 2020 minimaal met 4 procent dalen. "Maar als tot het einde van het jaar enige restricties blijven gelden, verwachten wij een netto CO2-daling van ongeveer 7 procent", licht Le Quéré toe.

De CO2-daling door de coronacrisis zal volgens de onderzoeker minimaal drie keer zo groot zijn als de vorige tijdelijke dip in de wereldwijde uitstoot, die in 2009 optrad als gevolg van de kredietcrisis. "Wij gaan er zelfs van uit dat we dit jaar verhoudingsgewijs de sterkste CO2-daling hebben sinds de Tweede Wereldoorlog."

Economische investeringen doorslaggevend voor klimaat

Voor het klimaat is het niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat, zegt Le Quéré, die verwacht dat de uitstoot na de coronacrisis weer omhoog zal gaan: "Deze daling is niet structureel. We hebben nog steeds dezelfde wegen, auto's, verwarmingen, airconditioners en industrieën. Zodra de restricties verdwijnen, keren we terug naar het niveau van voor de pandemie. En we moeten niet vergeten dat we ook dit jaar nog zo'n 30 miljard ton CO2 extra toevoegen aan de atmosfeer."

"Maar wat wél een verschil zal maken, is welke maatregelen we straks nemen om de economie weer op te starten. Dat zal een gigantisch verschil maken voor het traject van de emissies in de komende tien jaar en daarna."

Le Quéré ontvangt de prestigieuze Nederlandse wetenschapsprijs onder andere voor haar onderzoek naar de rol van de oceanen in het klimaatsysteem. Die nemen nog ongeveer een kwart van onze uitstoot op, maar dat begint iets te dalen. Daarnaast nemen de oceanen ook een groot deel van de extra broeikaswarmte op uit de atmosfeer.

"Pas zodra onze uitstoot volledig naar nul gaat, kan er een nieuw evenwicht tussen de oceanen en de atmosfeer ontstaan en zal de opwarming van het klimaat stoppen."

Als we de opwarming willen beperken tot 1,5 graad, zal de mondiale uitstoot volgens Le Quéré elk jaar met 7 procent moeten dalen. Precies het tempo van de verwachte CO2-daling voor 2020, waarvan alle onderzoekers aannemen dat deze slechts tijdelijk is.

Zie ook: Is het een goed idee om de economie weer op te starten met klimaatbeleid?