Geen time-out bij driftbuien, maar time-in: 'Eerst samen kalmeren'

Tijdens een driftbui of ruzie zijn ouders vaak geneigd een kind even een time-out te geven. "Even afkoelen in hun eentje op hun kamer. Maar achter explosief gedrag zitten altijd gevoelens, vaak met verdriet of frustratie. Een time-out helpt dan niet om deze gevoelens te plaatsen en verwerken: de frustratie blijft hangen en je weet als ouder niet wat er achter het ongewenste gedrag zit", zegt orthopedagoog en kinder- en jongerencoach Charlotte Borggreve.

Met een time-in ga je even zitten bij je kind, vraag je naar zijn gevoelens en help je je kind die gevoelens een plek te geven. Ook geef je alternatieven voor het schreeuwen, slaan of ruzie maken.

"Het mooiste moment om de time-in in te zetten is voordat een kind helemaal over zijn toeren is. Als je een time-in gebruikt, geef je ruimte voor de emoties die er op dat moment zijn, en blijf je als ouder emotioneel en fysiek beschikbaar", vertelt Infant Mental Health Specialist en orthopedagoog Nanniek Bijen.

"Het mooie aan een time-in, is dat er contact blijft tussen ouder en kind. Op het moment dat een kind hoog in stress zit, vertroebelt het brein te veel om gemaakte afspraken nog goed te kunnen herinneren. Deze stress kan ontstaan door verschillende dingen. Bijvoorbeeld frustratie omdat iets niet lukt, boosheid omdat er net iets is afgepakt, verdriet omdat er iets kapot is gegaan of omdat het kind zich niet helemaal veilig voelt op dat moment", zegt Bijen.

Het gevolg kan zijn dat het kind een handeling uitvoert die wij als volwassenen niet prettig vinden: met iets gooien, schreeuwen, iemand slaan, tegen iets aan schoppen. Anders dan bij de time-out, waarbij je het kind op zo'n moment op een plek uit het zicht zet, blijf je bij een time-in als opvoeder in de buurt van het kind. Hiermee geef je aan dat je er voor je kind bent en dat het veilig is zijn gevoelens uit te drukken, zegt Bijen.

Je kunt als ouder benoemen wat je bij het kind hebt gezien en wat het kind op dat moment zou kunnen denken en voelen, adviseert Bijen. "Een kind kan moeilijk woorden aan zijn gevoelens hangen: dat is iets wat je moet leren", zegt Borggreve. Door je kind te leren zijn gevoel uit te spreken, helpt dat beter begrepen te worden door anderen, zegt Borggreve.

Je kunt bijvoorbeeld zeggen: 'Ik zie dat je ontzettend boos bent omdat het niet lukt om te vragen of jij de auto terug mag'. Zo geef je woorden aan wat je kind voelt, waardoor je het als het ware aan het ondertitelen bent. Door samen te zoeken naar wat een kind nodig heeft om te reguleren, zoals een knuffel, rustig een boekje lezen, samen zitten en niets doen, leert het kind wat het zelf nodig heeft om gevoelens te kunnen reguleren, stelt Bijen.

Bijen: "Met een time-in beloon je kinderen niet voor het gedrag wat je liever niet wil zien. Hier kom je zeker op terug, maar op het moment dat het kind zo hoog in emoties en stress zit gaat deze boodschap waarschijnlijk toch niet landen. Het is van belang om eerst (samen) te kalmeren en vanuit veiligheid en rust te herstellen en repareren. Besef dat de inzet en het effect van een time-in tijd kost: het gedrag van het kind is niet na één time-in anders."