Pedagoog Krista Okma en opvoedkundige Tamar de Vos willen direct één ding kwijt over de bovengenoemde leus: een betere opvoeding moet niet alleen gericht zijn op jongens. "Ik merk van puberjongens dat zij nu denken dat het allemaal aan de mannen ligt en zij de slechteriken zijn. De generalisering is niet goed voor hun zelfvertrouwen", aldus De Vos.

Ook moet volgens de deskundigen het idee worden doorgeprikt dat grensoverschrijdend gedrag alleen maar ontstaat door een foute opvoeding. "Dat is te makkelijk. Er zijn een heleboel dingen waar je als ouder simpelweg geen zicht op hebt", vervolgt De Vos.

Okma wijst naar dingen die kinderen en jongeren op televisie kunnen tegenkomen. "Daar gaan mannen en vrouwen niet altijd even respectvol met elkaar om. Maar we zetten als maatschappij wel een beeld neer dat het normaal is. Daar moet je over in gesprek met het kind."

Ouders spelen wel een cruciale rol in het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag, erkennen de deskundigen. Kinderpsycholoog Marilene de Zeeuw sluit zich bij hen aan. Zij pleit ervoor om de peuterperiode vooral te gebruiken als periode waarin kinderen leren dat 'nee' echt 'nee' is.

De Vos en Okma zetten ook drie andere onderwerpen hoog op de agenda:

• Seksuele voorlichting en seksuele opvoeding.
• Het zelf aangeven van grenzen én respecteren van andermans grenzen.
• Inlevingsvermogen ontwikkelen en het leren herkennen van signalen dat iemand iets niet prettig vindt.

Voor alle onderwerpen geldt dat praten, praten en nog eens praten dé gouden tip is, vindt het drietal. "Het gaat er uiteindelijk om over hoe je met elkaar omgaat, niet hoe je een condoom om een komkommer heen doet."

De gesprekken kunnen volgens de deskundigen niet vroeg genoeg beginnen. "Kinderen kunnen bijvoorbeeld al op de basisschool porno kijken. Daar kunnen ze al een beeld krijgen van hoe mannen en vrouwen binnen en buiten met elkaar omgaan en dat klopt niet met de realiteit", aldus Okma.

"Je kan op de basisschool gewoon aan je kind vragen of hij of zij iemand een kus heeft gegeven. Net zoals je het hebt over groentes eten en schermtijd, moet je het hebben over seksualiteit."

Er is een uitweg voor ouders die het moeilijk vinden om dergelijke gesprekken met kinderen te voeren, weet De Zeeuw. Zo zijn er peuterprentenboeken over het menselijk lichaam, seksualiteit en ook het nee zeggen.

Bij het behandelen van dat laatste onderwerp is het cruciaal om kinderen duidelijk te maken dat het hun eigen lichaam is, en zij daarover beslissen. "Als kinderen liever geen kus willen geven aan oma, geef ze dan de ruimte om dat aan te geven", legt De Vos uit.

Op eenzelfde manier kan een kind vroeg leren om grenzen van anderen te herkennen én te respecteren. "Als een vriendinnetje haar wang afveegt na een kus van jouw kind, vertel jouw kleuter dan dat zij aangaf dat ze het niet leuk vond. Leer jouw kind om vaak te vragen of de andere iets wel als prettig ervaart", vervolgt de opvoedkundige.

De Vos: "Het is cruciaal om kinderen van jongs af aan te helpen bij het voorstellen van andermans situatie. Vraag aan je kind: Hoe kan de ander zich voelen?"

Ook moet de ouder zich bewuster worden van het eigen gedrag. Kinderen merken namelijk op hoe ouders omgaan met andere mensen én de eigen partner, en of er respectvol wordt gesproken over vrouwen in huis. Daar leren zij van. Als een foute opmerking over een grote kont of tieten niet wordt gecorrigeerd, pikt een jongen dat op, verzekert Okma.

De Zeeuw en Okma vinden dat er op school nog meer aandacht moet komen voor het respecteren van grenzen, zodat grensoverschrijdend gedrag op de lange termijn wordt tegengegaan.

De Vos geeft nog een tip mee aan alle ouders die bang zijn dat hun kinderen later zelf eventuele nare situaties niet melden. "Leer kinderen dat er leuke geheimen en stomme geheimen zijn, maar dat ze alle geheimen aan jou kunnen vertellen. Dat kan bijvoorbeeld meisjes helpen om sneller uit te spreken dat ze iets is overkomen."