
Parentale burn-out: wat doe je als je kinderen jou helemaal opbranden?
Hoeveel voldoening het ouderschap dan ook geeft, fulltime of zelfs parttime voor je kinderen zorgen is een uitdaging. Maak je hiernaast niet genoeg tijd voor je eigen welzijn, dan kan een parentale burn-out op de loer liggen.
"2 procent van de ouders in Nederland geeft aan helemaal opgebrand te zijn door het ouderschap en dus last te hebben van een burn-out. Alhoewel het er zomaar meer kunnen zijn, doordat het best een taboe is om toe te geven dat je een burn-out hebt door je kind", zegt bijzonder hoogleraar en GZ-psycholoog Hedwig van Bakel. Zij doet onderzoek naar de parentale burn-out aan de Universiteit van Tilburg.
Opgebrand door je kinderen
Volgens Van Bakel willen ouders soms te veel ballen in de lucht houden: het perfecte sociale leven, werk en dan nog de zorg voor je kinderen die je dag in dag uit nodig hebben. Dan kan alles zich snel opstapelen en kun je je opgebrand, gestrest en lusteloos voelen in het zorgen voor je kinderen.
"Ouders kunnen ook onrustig worden van de perfecte plaatjes die ze zien op sociale media, of de duizenden ouderschapsboeken waarin staat hoe het zou moeten. Zo krijgt je het idee dat je het als ouder altijd beter moet doen."
Het is best een taboe om toe te geven dat je een burn-out hebt door je kind.
Het hebben van een kindje die extra mentale of fysieke zorg nodig heeft, is volgens Van Bakel ook een risicofactor op het ontwikkelen van een parentale burn-out.
Ook heeft het te maken met hoe je met stress en emoties om kunt gaan: zo vinden sommige ouders het thuiswerken met hun kinderen tijdens corona prima, en anderen verschrikkelijk stressvol.
De perfecte ouder
Iedereen wil een goede ouder zijn, en daar is volgens burn-outcoach Ruud Meulenberg niks mis mee. Het gaat echter mis als je tekortschiet in het zorgen voor jezelf.
"Als vader of moeder moet je jezelf soms op nummer één zetten, al is het voor een uurtje per dag. Als je ervoor zorgt dat je altijd eerst je eigen energie bijlaadt, dan houd je energie over en kun je een betere ouder zijn. Daar hebben je kinderen uiteindelijk veel meer aan dan dat je ál je tijd in je kinderen steekt."
Als vader of moeder moet je jezelf soms op nummer één zetten, al is het voor een uurtje per dag.
Het gaat ook vaak fout bij het vergelijken van jezelf als ouder met andere ouders. "Sommige ouders die ik heb gesproken, ervaren al stress op het schoolplein, omdat ze het gevoel hebben dat ze daar moeten laten zien hoe goed ze het als ouder wel niet doen.
Het gevoel dat je verantwoording moet afleggen over hoe goed je het doet als ouder, geeft extra druk en kan een factor zijn in het ontwikkelen van een parentale burn-out, zegt Meulenberg. "Soms gaat de oorzaak heel ver terug. Zo willen sommige ouders het beslist anders doen dan hoe hun ouders het deden in hun opvoeding, waardoor ze de lat voor zichzelf erg hoog leggen."
Heb ik een parentale burn-out?
Vond je voorheen wel voldoening in het ouderschap, en is nu de lol ervanaf? Dat is een kenmerk: als je altijd last hebt gehad van bijvoorbeeld depressie, kun je volgens Van Bakel niet duidelijk spreken van een parentale burn-out. "En als het om een burn-out door werk zou gaan, zou je nog wel plezier kunnen beleven in het zorgen voor en het zijn met je kinderen."
Als je het gevoel hebt dat je op bent als je met je kinderen bent en geen vrijheid meer voelt in het ouderschap, dan kan een parentale burn-out volgens Meulenberg op de loer liggen. "Wees je ervan bewust dat kinderen veel tijd en energie vragen, dat iedereen wel eens boos wordt en niemand het echt perfect kan doen. Probeer dan je prioriteiten opnieuw in te richten: maak ontspanning en het zorgen voor jezelf óók belangrijk, en durf om een oppas te vragen."
"De lol zit 'm voor je kinderen vaak in kleine dingen en in het samen zijn: je hoeft niet altijd iets groots te ondernemen om het goed te doen. Kom je er niet meer uit, peins er dan niet over om hulp te zoeken van iemand die hier verstand van heeft", geeft Meulenberg als laatste tip.