
Tweetalige opvoeding: 'Engels heeft prestige, Arabisch en Turks niet'
"Om een kind meertalig op te voeden, moet je consistent zijn", zegt Franse moeder Aurélie. Er zijn verschillende algemeen gebruikte strategieën om kinderen vloeiend meertalig op te voeden. Aurélie en haar Britse partner kozen voor de 'one parent, one language-strategie' (OPOL) een bekende methode om kinderen twee talen tegelijk te leren, waarbij iedere ouder in de eigen moedertaal tegen het kind spreekt.
"Voor mij is het belangrijk dat de kinderen vloeiend Frans en Engels spreken, zodat ze met familie in het buitenland kunnen praten", zegt Aurélie. "Ik spreek alleen Frans tegen de kinderen, lees alleen Franse boeken en met mij kijken ze Franse tv-programma's en spreken ze Frans met elkaar. Met papa is alles in het Engels."
Een andere veelgebruikte strategie is 'minority language at home' (ML@H), waarbij beide ouders thuis één taal gebruiken die in de omgeving in de minderheid is. Het kind leert de thuistaal eerst en daarna de taal die wordt gesproken in de samenleving, bijvoorbeeld wanneer het kind met school begint.
Talen gebruiken in het onderwijs
Sharon Unsworth is universitair hoofddocent meertaligheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen en doet onderzoek naar de taalontwikkeling van meertalige kinderen. Het Nederlandse onderwijs is volgens Unsworth ingericht voor ééntalige kinderen, terwijl de thuistaal van een kind juist kan helpen, bijvoorbeeld om de context van een opdracht te begrijpen. "Het klinkt tegenstrijdig, maar hoe sterker de thuistaal is, hoe makkelijker het gaat met het leren van Nederlands", zegt Unsworth.
Iedereen vindt het prima als je Engels praat tegen je kind, maar bij andere talen zoals Arabisch en Turks is het helaas anders.
Volgens Unsworth wordt meertaligheid soms nog onterecht geassocieerd met een taalachterstand, hoewel daar langzaam verandering in lijkt te komen.
"Engels is een taal met veel prestige. Iedereen vindt het prima als je Engels praat tegen je kind, maar bij andere talen, zoals Arabisch en Turks, is het helaas anders. Dat is jammer, want het heeft soms negatieve gevolgen voor hun meertaligheid."
Het is niet zo dat meertalige kinderen altijd langzamer leren, zegt Unsworth. "Dat hangt van veel factoren af. Want hoeveel kansen zijn er binnen het gezin? Is er een laptop beschikbaar? En zijn de ouders überhaupt thuis?"
Thuisonderwijs is uitdagend
De kinderen van Aurélie zitten op een Nederlandse basisschool en hadden het moeilijk tijdens de periode waarin er thuisonderwijs moest worden gegeven. "We werken allebei en spreken niet al te goed Nederlands, dus thuisonderwijs is moeilijk", zegt Aurélie. "Vooral Nederlands."
"Wiskunde is makkelijker", zegt ze, want dat kan in het Frans. "Ik leer mijn kinderen bijvoorbeeld dat het voor het metrische systeem beter is om in het Frans te denken dan in het Engels, omdat de antwoorden in de namen staan. Als je wil weten hoeveel centimeter er in een meter zit, is het in het Frans duidelijk: 'cent'. Of millimeter: 'mille'. Hetzelfde geldt voor munteenheden. Hoeveel cent zit er in een euro? 'Cent'.