
Sport: Wederopstanding Oranje en gouden Spelen geven 2018 kleur
Op de valreep van het sportjaar 2018, 18 december om precies te zijn, levert een briefje van assistent-bondscoach Dwight Lodeweges 35.000 euro op bij een veiling van de Johan Cruyff Foundation. Je begrijpt: het is niet zomaar een briefje.
Het is het briefje met daarop de formatie van het Nederlands elftal, dat in de slotfase van de Nations League-wedstrijd tegen Duitsland wordt doorgegeven door de Oranje-spelers. Centrale verdediger Virgil van Dijk moet als stormram in de spits opduiken, zo staat erop.
Prompt is het Van Dijk die in de laatste minuut in de Veltins Arena een voorzet binnenwerkt (2-2) en Oranje zo op een koude novemberavond naar de finaleronde van de Nations League schiet. Na twee gemiste eindtoernooien tellen we eindelijk weer mee in het internationale voetbal, met een briefje uit het kladblok van Lodeweges als relikwie van de wederopstanding.
Uiteraard is het vooral bondscoach Ronald Koeman die de credits krijgt. In een paar maanden tijd spoelt hij met een nieuwe generatie met spelers als Matthijs de Ligt, Frenkie de Jong en Steven Bergwijn - en zonder de afgezwaaide Wesley Sneijder - het chagrijn rond Oranje weg. Duitsland, de wereldkampioen van 2014, wordt in oktober in Amsterdam met 3-0 verslagen en in Rotterdam is Oranje te sterk voor regerend wereldkampioen Frankrijk (2-0).

PSV heerst in Eredivisie
Ook op clubniveau zijn in het tweede deel van het jaar tekenen van herstel zichtbaar, want na acht jaar heeft Nederland met PSV en Ajax weer twee vertegenwoordigers in de Champions League. De Eindhovenaren stranden in de groepsfase, maar de Amsterdammers blijven ongeslagen in een groep met Bayern München, Benfica en AEK Athene.
Voor het eerst in dertien jaar schaart Ajax zich zo weer bij de laatste zestien clubs in het miljoenenbal en dat valt ook buiten Nederland op. De Ligt krijgt in december de Golden Boy Award, de prijs voor de beste speler van Europa tot twintig jaar.
Op nationaal vlak maakt PSV wel de dienst uit. Op 15 april wordt Ajax in de topper in Eindhoven met 3-0 opzijgezet en daarmee is de landstitel een feit. Ook in het nieuwe seizoen, met trainer Mark van Bommel als opvolger van Phillip Cocu, is PSV schier onverslaanbaar.
Feyenoord is in 2018 achter PSV en Ajax the best of the rest en gaat in de voorronde van de Europa League af tegen het nietige AS Trencín (4-0-verlies) uit Slowakije. Toch zijn het de Rotterdammers die de meeste prijzen pakken. Met een 3-0-zege in de finale tegen AZ wordt in april de KNVB-beker veroverd en begin augustus wordt na 0-0 en strafschoppen PSV verslagen in de strijd om de Johan Cruijff Schaal.
De Europa League is een prooi voor Atlético Madrid en stadgenoot Real wint in Kiev ten koste van Liverpool (3-1) voor de derde keer op rij de Champions League. Van Dijk en Georginio Wijnaldum staan in de basis bij de Engelse ploeg en daarmee is Nederland na vijf jaar weer vertegenwoordigd in de finale van het belangrijkste Europese clubtoernooi.

Hegemonie Messi en Ronaldo voorbij
Cristiano Ronaldo heeft in de eindstrijd niet meer dan een bijrol, maar trekt wel de aandacht naar zich toe door met de beker in zijn hand te hinten op een vertrek bij Real. Anderhalve maand later, halverwege juli, tekent hij bij Juventus, dat 100 miljoen euro voor de 33-jarige Portugees betaalt en daarmee voor de transfer van het jaar zorgt.
De speler van het jaar is echter niet Ronaldo, en ook niet Lionel Messi. Na tien jaar maakt Luka Modric een einde aan de hegemonie van de Portugees en de Argentijn door zowel FIFA's Best Award als de Gouden Bal te winnen. De middenvelder van Real dankt de prijzen vooral aan zijn fantastische WK in Rusland, waar hij met Kroatië de finale haalt. In de groepsfase overvleugelen de Kroaten het Argentinië van Messi (3-0), die ook op zijn vierde WK zijn Barcelona-niveau niet haalt.
Regerend wereldkampioen Duitsland sneuvelt voor het eerst in de WK-historie in de groepsfase en ook Spanje (achtste finales) en Brazilië (kwartfinales) stellen teleur. België mag wel lange tijd hopen op de wereldtitel, tot de Franse verdediger Samuel Umtiti de 'Rode Duivels' in de halve finale uit de droom kopt. In de andere halve eindstrijd is Kroatië na verlenging met 2-1 te sterk voor Engeland.
De WK-finale Frankrijk-Kroatië, met onze eigen Björn Kuipers als vierde official, is doelpuntrijk, maar echt spannend is het na rust niet meer. Na 65 minuten leiden de Fransen met 4-1, waarna de stand voor de Kroaten alleen nog iets draaglijker wordt (4-2) en de tweede wereldtitel voor Frankrijk een feit is.

Acht keer goud op Spelen in Pyeongchang
Op het andere grote sportevenement van 2018, de Olympische Winterspelen in Pyeongchang in februari, is Nederland uiteraard wel goed vertegenwoordigd, en met succes. Niet alleen op de langebaan blinken de schaatsers uit, want Suzanne Schulting bezorgt ons land op de 1.000 meter het eerste olympische shorttrackgoud ooit. De jonge Friezin verovert met de aflossingsploeg ook nog brons en Yara van Kerkhof wordt tweede op de 500 meter.
Van Sjinkie Knegt wordt een rits olympische plakken verwacht, zeker nadat hij in januari op imponerende wijze Europees kampioen wordt in Dresden. Hij gaat voor meerdere gouden plakken in Pyeongchang, maar komt niet verder dan zilver op de 1.500 meter.
De overige medailles verovert Nederland louter op de langebaan. In totaal komt ons land uit op twintig plakken (acht keer goud, zes keer zilver en zes keer brons), met een fraaie vijfde plaats op de door Noorwegen gewonnen medaillespiegel als gevolg. Eén keer is er een geheel Nederlands podium en dat is op de 3.000 meter bij de vrouwen, waarop Carlijn Achtereekte (goud), Ireen Wüst (zilver) en Antoinette de Jong (brons) de dienst uitmaken.
Op de 1.500 meter pakt Wüst goud en is Marrit Leenstra goed voor brons. Het is voor Wüst haar vijfde olympische titel in totaal, waarna ze hoopt als eerste vrouw ooit in het vrouwenschaatsen een zesde gouden plak op de Spelen te pakken. De aanduiding G.O.A.T (Greatest Of All Time) zingt al rond in de Gangneung Science Oval als Wüst met de Nederlandse ploeg begint aan de finale van de ploegenachtervolging, maar daarin is Japan te sterk.
Er is wel goud voor Jorien ter Mors (1.000 meter) en Esmee Visser (5.000 meter), en op het nieuwe olympische onderdeel massastart pakt Irene Schouten brons. Bij de mannen verovert Koen Verweij brons op de massastart, maar verder voldoet de Noord-Hollander mede door een virus niet aan de hoge verwachtingen.

Weer geen goud voor Kramer op 10 kilometer
Op de 5.000 meter is Kramer als vanouds. Voor de derde keer op rij verovert de Fries goud op die afstand, en er is ook nog brons met de achtervolgingsploeg. Toch verlaat op Kramer Zuid-Korea niet met een goed gevoel, want op de 10 kilometer gaat het voor de derde keer op rij mis. Na de foute wissel van 2010 en het zilver achter Jorrit Bergsma in 2014, komt hij ditmaal niet verder dan de zesde plaats. Het goud gaat naar de Nederlandse Canadees Ted-Jan Bloemen en voor Bergsma is er zilver.
Niet Kramer en dus ook niet Verweij of Knegt wordt de Nederlandse koning van de Spelen, maar Kjeld Nuis wel. De Zuid-Hollander pakt goud op het koningsnummer, de 1.500 meter (met zilver voor Patrick Roest), en met de titel op de 1.000 meter maakt hij het nog mooier. Op de Paralympische Spelen pakt Nederland zeven medailles en is snowboardster Bibian Mentel met twee keer goud de koningin.
Alsof het allemaal nog niet genoeg is, wordt Nuis een week na de Spelen ook nog tweede op het WK sprint in het Chinese Changchun. Het goud is voor de Noor Havard Lorentzen en bij de vrouwen wint Ter Mors.
Ook op het WK allround in het Olympisch Stadion in Amsterdam lijkt het goud naar Noorwegen te gaan, maar op de afsluitende 10 kilometer valt Sverre Lunde Pedersen en profiteert Roest. Bij de vrouwen troeft Miho Takagi Wüst (zilver) en Annouk van der Weijden (brons) af.

Van Vleuten en Van der Breggen winnen bijna alles
De Nederlandse wielrensters zijn in 2018 nóg dominanter dan de schaatsers. Anna van der Breggen heerst in het voorjaar door Strade Bianche, de Ronde van Vlaanderen, de Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik te winnen. Annemiek van Vleuten slaat toe in de Giro Rosa, La Course en bij het WK tijdrijden in Innsbruck, waarna Van der Breggen het Nederlandse feest compleet maakt met de wereldtitel in de wegwedstrijd.
Tom Dumoulin slaagt er in Innsbruck niet in zijn wereldtitel tijdrijden te prolongeren. De Limburger moet achter de Australiër Rohan Dennis genoegen nemen met zilver en in de door Alejandro Valverde gewonnen wegwedstrijd valt hij net naast het podium (vierde). Toch mag Dumoulin terugkijken op een meer dan geslaagd jaar. In de Giro d'Italia eindigt hij als tweede achter Chris Froome, die zijn derde grote ronde op rij wint. Een andere Brit, Simon Yates, lijkt lange tijd op weg naar de eindzege, maar stort in de laatste dagen in.
Overigens is het op dat moment nog onzeker of Froome zijn Giro-zege mag behouden, omdat er nog geen uitspraak is gedaan in de salbutamolzaak die hem al bijna een jaar achtervolgt. Even lijkt het er zelfs op dat Froome niet mag starten in de Tour de France, tot de UCI hem vijf dagen voor het Grand Départ in de Vendée vrijspreekt.
Een deel van het Franse wielerpubliek kan zich er niet in vinden en jouwt Froome vrijwel de gehele Tour uit. In de twaalfde etappe, op weg naar Alpe d'Huez, krijgt de Brit zelfs een duw van een oververhitte toeschouwer.
Froomes land- en Sky-ploeggenoot Geraint Thomas rijdt op dat moment in het geel en tot ieders verrassing houdt hij stand tot Parijs. Dumoulin wint op de voorlaatste dag nog wel de tijdrit, maar dat is niet genoeg om de 32-jarige renner uit Wales van de eindzege af te houden. De Maastrichtenaar blijft tweede (Froome wordt derde) en is daarmee de eerste Nederlander op het Tour-podium sinds Erik Breukink in 1990.

Eindelijk weer Nederlandse winnaar in Ronde van Vlaanderen
In april maakt Niki Terpstra al een einde aan de lange Nederlandse droogte in de Ronde van Vlaanderen. De ervaren Noord-Hollander is de opvolger van Adrie van der Poel, die in 1986 'Vlaanderens Mooiste' won.
Ook in Parijs-Roubaix is Terpstra dicht bij winst, maar hij finisht achter Peter Sagan als derde in een wedstrijd die overschaduwd wordt door de dood van Michael Goolaerts. De 22-jarige Belg krijgt op de tweede kasseistrook een hartaanval en overlijdt in het ziekenhuis.
Een week later is er een minuut stilte voor Goolaerts voor de start van de Amstel Gold Race, die wordt gewonnen door de Deen Michael Valgren. De zege in Luik-Bastenaken-Luik is voor de Luxemburger Bob Jungels. Vanuit Nederlands oogpunt zijn de prestaties van Dylan Groenewegen nog het vermelden waard. De sprinter boekt liefst veertien overwinningen in 2018, waaronder twee etappezeges in de Tour.
Maar hoe goed de Nederlandse wielrenners ook presteren, de Nederlandse titel op de weg wordt begin juli veroverd door 'veldrijder' Mathieu van der Poel. De 23-jarige alleskunner maakt in 2018 geregeld een uitstapje naar de weg en wint ondertussen als veldrijder bijna alles wat er te winnen is, behalve de wereldtitel. In september pakt hij ook nog brons bij het WK mountainbike Zwitserse Lenzerheide.

Bertens vindt aansluiting met wereldtop
Ook tennisster Kiki Bertens laat in 2018 zien dat ze veelzijdiger dan ooit is. De Wateringse, die jarenlang louter op graveltoernooien toeslaat, haalt de kwartfinales op het heilige gras van Wimbledon en wint de hardcourttoernooien van Cincinnati en Seoel.
Ook op het gravel in Charleston is Bertens de beste, waardoor ze in oktober de eerste Nederlandse in de top tien van de WTA-ranking in 21 jaar is. Het levert haar deelname aan de prestigieuze WTA Finals in Singapore op, waar ze de halve finales haalt.
Serena Williams ontbreekt op de WTA Finals, al komt ze wel goed terug na de geboorte van haar dochter in 2017. Zowel op Wimbledon (verlies tegen Angelique Kerber) en de US Open (nederlaag tegen Naomi Osaka) haalt de ervaren Amerikaanse de eindstrijd.
De titel op de Australian Open is voor Caroline Wozniacki en Simona Halep wint Roland Garros. Bij de mannen maken de 'oudjes' de dienst uit. Roger Federer is op zijn 36e de sterkste op de Australian Open, Rafael Nadal (32) wint voor de elfde keer Roland Garros en de laatste twee Grand Slam-titels van het jaar zijn een prooi voor de 31-jarige Novak Djokovic. In het najaar mag de Serviër zich na twee jaar ook weer de nummer één van de wereld noemen.

Wereldtitels voor Herlings en Van Rijsselberghe
De Nederlandse volleybalsters beleven in het najaar hun finest hour met een knappe vierde plaats op het WK in Japan. De hockeysters doen het nog veel beter. In de WK-finale in Londen wordt Ierland met liefst 6-0 verslagen, als bewijs dat de ploeg van bondscoach Alyson Annan eenzaam aan de top staat.
Bij de mannen is de finale van het WK hockey in het Indiase Bhubaneswar veel spannender, maar daarin loopt het verkeerd af voor Oranje. Na shoot-outs is België te sterk.
Individueel wint Michael van Gerwen veel, maar niet zo veel als in de afgelopen jaren. De darter verliest in de halve finales van het WK in Londen van de Engelsman Rob Cross, die op Nieuwjaarsdag de eerste wereldkampioen van 2018 is. Er zijn wel Nederlandse wereldtitels voor windsurfer Dorian van Rijsselberghe, motorcrosser Jeffrey Herlings, driebander Dick Jaspers en turner Epke Zonderland, terwijl kickbokser Rico Verhoeven zijn wereldtitel in het zwaargewicht behoudt door in de Johan Cruijff ArenA de Braziliaan Guto Inocente te verslaan.
Baanwielrenster Kirsten Wild verovert liefst drie gouden plakken op de WK in Apeldoorn, waar ook Jeffrey Hoogland en de teamsprinters zich de beste van de wereld mogen noemen. Voor Ranomi Kromowidjojo is er drie keer goud op de WK kortebaan in het Chinese Hangzhou en haar vriend Ferry Weertman pakt als langeafstandszwemmer twee Europese titels in Glasgow. Sharon van Rouwendaal verovert zelfs drie keer EK-goud in de Schotse stad.
Turnster Sanne Wevers wordt ook Europees kampioen in Glasgow, evenals atlete Sifan Hassan in Berlijn. De titel van de 25-jarige Hassan op de 5.000 meter is geen uitschieter, want ze is het hele jaar in topvorm. Daartegenover staat dat de andere grote Nederlandse atlete, Dafne Schippers, in 2018 worstelt. De tweevoudig wereldkampioene loopt niet meer zo hard als voorheen en op de EK pakt ze weliswaar drie medailles, maar ontbreekt goud.

Verstappen knokt zich terug na moeizaam begin
Ook Max Verstappen worstelt, maar alleen in de eerste maanden van het seizoen. De jonge Formule 1-coureur zorgt voor discussie na botsingen met Lewis Hamilton en Red Bull-teamgenoot Daniel Ricciardo.
In de eerste zes races haalt Verstappen alleen in Barcelona (derde) het podium, waarna zijn talent en klasse in het tweede deel van het seizoen alsnog komen bovendrijven. De Limburger boekt in Oostenrijk en Mexico zijn respectievelijk vierde en vijfde Grand Prix-zege uit zijn carrière. In de laatste races van het seizoen doet Verstappen zelfs niet onder voor Hamilton, die voor de vijfde keer wereldkampioen wordt, en Ferrari-kopman Sebastian Vettel.
BMX'er Jelle van Gorkom knokt zich in 2018 ook knap terug, maar dan op een heel ander vlak. De zilverenmedaillewinnaar van de Spelen van Rio de Janeiro komt op 9 januari op vreselijke wijze ten val bij een training, omdat een veiligheidsketting over de baan van topsportcentrum Papendal is blijven hangen. Meerdere ribben van Van Gorkom zijn gebroken, er zit een scheurtje in zijn schedel en zijn lever, milt en nieren zijn beschadigd.
Na twee weken kunstmatig in coma te zijn gehouden ontwaakt Van Gorkom. Hij kan niet lopen of praten en gevreesd wordt dat hij dat ook nooit meer zal kunnen. Een lange revalidatie volgt. Wonderwel krijgt hij zijn spraak terug en kan hij inmiddels weer kleine stukjes lopen. De BMX-sportcarrière van de 27-jarige Van Gorkom is voorbij, maar met zijn revalidatie levert hij wel de zwaarste strijd van heel topsport Nederland in 2018.