
Dit moet u weten over de opmars van ISIS in Irak
Klik op de onderstaande afbeelding voor een interactief overzicht van de opmars van ISIS:
Achtergrond:
Dinsdag namen rebellen de tweede stad van Irak in. De Verenigde Staten vragen zich inmiddels af of de regering van premier Nouri al-Maliki, die de afgelopen jaren voor meer polarisering tussen de islamitische geloofsgroepen heeft gezorgd, wel geschikt is om de rebellie het hoofd te bieden.
Maandag begonnen de gevechten in Mosul. Een dag later waren de stad en de hele provincie Nineveh in handen van de strijders van de Islamitische Staat in Irak en al-Sham (ISIS). Dit van al-Qaeda afgesplitste terreurnetwerk heeft meerdere Iraakse steden in handen en is verantwoordelijk voor het leeuwendeel van de aanvallen in het land.
Strijders van ISIS hebben ook de Iraakse stad Fallujah en enkele delen van Syrië in handen. Dinsdagavond riep al-Maliki het parlement op de noodtoestand af te kondigen in Nineveh. Zo'n vijfhonderdduizend mensen zijn het geweld in Mosul ontvlucht.
Niet alle Irakezen zien ISIS als meedogenloos terreurnetwerk.
Velen zien de beweging als een groep die het opneemt voor de gemarginaliseerde soennitische minderderheid in het land.
Zij zijn het zat om door de sjiitische regering als tweederangsburgers te worden behandeld. Ongeveer 97 procent van Irak is moslim. Hiervan hangt 65 procent het sjiisme aan, de overige 35 procent is soennitisch.
Toch heeft al-Maliki vrijwel uitsluitend sjiieten op alle politieke topposities geplaatst en maakt hij de soennitische oppositie monddood.
Onder Saddam Hussein bekleedden juist soennieten decennialang de belangrijkste posities binnen de Iraakse regering. De spanningen tussen soennitische en sjiitische militanten zijn de laatste tijd hoog opgelopen. Volgens de Verenigde Naties kwamen vorig jaar 8868 mensen in Irak door geweld om het leven.
Hiermee lijkt al-Maliki niet de meest geschikte kandidaat om de rust en eenheid in het land te verwezenlijken.
Toch lijken de VS het met hem te moeten doen, omdat er geen alternatief voor al-Maliki voorhanden is en de premier geenszins van plan is het veld te ruimen.
De partij van al-Maliki won onlangs de parlementsverkiezingen. Meerdere Amerikaanse politici dringen er bij Al-Maliki op aan serieuze stappen te ondernemen om de opmars van ISIS en andere extremistische strijdgroepen een halt toe te roepen.
Zowel Mosul als Fallujah was het toneel van bloedige gevechten tussen Amerikanen en Irakezen tijdens de oorlog in Irak.
Het feit dat juist deze steden in handen van ISIS zijn gevallen is een gevoelige nederlaag voor de Amerikaanse regering.
Toen de VS zich in 2011 terugtrokken uit Irak erkenden zij dat ISIS verzwakt maar niet verslagen was, maar zij hoopten dat de Iraakse krijgsmacht het werk zou afmaken. De verovering van Mosul bewijst op pijnlijke wijze hoe de Iraakse regering er maar niet in slaagt grip te krijgen op soennitische strijders.