De Verenigde Staten willen bij visumaanvragen mensen vragen om op het formulier hun gebruikersnamen voor sociale media in te vullen.

Dat blijkt uit een voorstel van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. De maatregel is bedoeld voor de jaarlijks 14 miljoen mensen die zonder intentie om te immigreren naar de Verenigde Staten reizen.

De Amerikaanse overheid wil het verzoek toevoegen aan een formulier waarmee het beoordeelt of de aanvrager in aanmerking komt voor een visum.

Reizigers naar de Verenigde Staten moeten bij hun visumaanvraag alle gebruikte accounts op sociale media, e-mailadressen en telefoonnummers van de afgelopen vijf jaar overhandigen. De overheid stelt de lijst van sociale media op, maar visumaanvragers mogen ook gebruikersnamen van niet-genoemde sociale media invullen.

De maatregel is onderdeel van het beleid van president Donald Trump om strenger op te treden tegen illegale immigratie. Het voorstel moet nog worden goedgekeurd door het Witte Huis. Of het invullen van socialmedia-accounts nu verplicht wordt, is niet bekend.

In 2017 voerde de regering-Trump al een tijdelijk beleid in waarbij mensen die volgens de Verenigde Staten 'een verhoogd veiligheidsrisico met zich meebrengen' naar socialemedia-accounts werd gevraagd. Invullen was optioneel. Naar schatting hebben vorig jaar ruim 30.000 mensen het betreffende formulier voorbij zien komen.

ESTA

Reizigers die via het ESTA-programma naar de Verenigde Staten willen reizen, wordt sinds december 2016 al gevraagd naar gebruikersnamen op sociale media. In het formulier kunnen zij onder meer hun Facebook-, LinkedIn-, Twitter- en YouTube-accounts invullen. Ook dit is optioneel.

Via het ESTA-programma kunnen bezoekers maximaal drie maanden naar de Verenigde Staten reizen zonder daarvoor een visum aan te vragen. Aan dit programma doen 38 landen mee, waaronder Nederland.

Kritiek

Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid startte al onder president Barack Obama met strengere controle op socialemedia-accounts. Trump heeft stappen op dit gebied onder zijn beleid doorgezet.

De Amerikaanse burgerrechtenorganisatie ACLU uitte begin 2018 nog kritiek op dit beleid. "De regering-Trump gaat door met zijn socialemedia-screenings, ondanks het ontbreken van bewijs dat dit eerlijk en effectief plaatsvindt", schrijft de organisatie.

Volgens de ACLU zorgt het screeningsprogramma voor discriminatie en profilering. De organisatie vreest dat het programma zich op een oneerlijke manier focust op moslims of mensen uit moslimlanden.

De Amerikaanse president Donald Trump probeerde in 2017 een inreisverbod door te voeren voor inwoners van zes overwegend islamitische landen. Dat werd tegengehouden door federale rechters, omdat de maatregel zou indruisen tegen de Amerikaanse grondwet, die religieuze discriminatie verbiedt.